رسانه های رسمی از تحرک گشت های پلیس برای مبارزه با بدحجابی در سطح شهر تهران طی هفته های گذشته و برنامه و طرح های جدید پلیس پایتخت در رابطه با بدحجابی خبر داده اند.
به گفته سردار حسین ساجدی نیا، رییس پلیس تهران، این برنامه در تمام سال اجرا می شود و تا زمانی که مردم بخواهند با بدحجابان و زنان خیابانی برخورد می شود. البته برنامه مورد نظر رئیس پلیس تهران تنها به محدود کردن زنان اختصاص ندارد؛ او گفته است: “در کنار زنان بدحجاب، مردانی که از پیراهنهای نامناسب و از آویزهای ویژه ای با عنوان گردنبند استفاده می کنند هم دستگیر می شوند.”
جمع آوری در یک هفته
رئیس پلیس تهران، روز دوشنبه، ۱۶ خرداد در مصاحبه با خبرآنلاین، سایت نزدیک به محمد باقر قالیباف، گفت: “زنانی که برای چندمین بار از سوی پلیس دستگیر شوند با پرونده تشکیل شده به قوه قضاییه معرفی و مجازات خواهند شد.”
به گفته حسین ساجدی نیا در گذشته هیچ ارگانی اسکان زنان خیابانی را برعهده نمی گرفت و پلیس نیز پس از جمع آوری، امکان نگهداری این افراد را نداشت.
رئیس پلیس تهران در توضیح ابعاد طرح “امنیت محله محور” که چند روز پیش از آغاز آن در سطح پایتخت خبر داده بود، گفت: “این طرح در ۳۷۵ محله تهران در قالب برخورد با مقوله‌های سرقت، اراذل و اوباش، معتادان ولگرد، خرده فروشان مواد مخدر و… اجرا می شود و تا پایان امسال ادامه دارد؛ البته قرار است موضوع جمع آوری زنان خیابانی هم اجرا شود.”
ساجدی نیا در این مصاحبه به زنان خیابانی “پرخطر” اشاره کرده و گفته است: “پلیس براساس وظیفه، این افراد را از سطح شهر جمع آوری می کند.”
خبرگزاری مهر هم روز یکشنبه، ۸ خرداد ماه با اعلام آغاز رسمی طرح امنیت محله محور، به نقل از فرمانده پلیس تهران نوشت: “از آغاز آزمایشی این طرح، تا کنون ۵۹۵ نفر از اراذل و اوباش سطح یک و بالغ بر ۳۰۰ مواد فروش دستگیر و ۶۰۰ کیلوگرم مواد مخدر کشف شده است. همچنین ۱۶۰۰ کارتن خواب نیز جمع آوری شده اند.”
رئیس پلیس تهران اما در ادامه اعلام آمارهای مرتبط با این طرح، با اشاره به زنان خیابانی پایتخت گفته است: “ پلیس محل های فعالیت این افراد را شناسایی کرده است و به زودی این افراد جمع آوری می شوند. البته در تهران کمتر از 100 زن خیابانی وجود دارد. سازمانهای مردم‌نهاد در این ارتباط می‌توانند فعالیت کرده و در این زمینه با برخی سازمانهای مردم‌نهاد و موسسات خیریه جلساتی را برگزار کرده ایم.”
ساجدی نیا سال گذشته نیز در مورد زنان خیابانی تاکید کرده بود: “پلیس می‌تواند ظرف مدت یک هفته تمام زنان خیابانی را که به صورت علنی مرتکب جرم می‌شوند جمع آوری کند.”
مقامات و نهادهای رسمی جمهوری اسلامی، تا کنون آماری دقیق از تعداد زنان خیابانی که رئیس پلیس تهران از آنها با عنوان “زنان پرخطر” یاد می‌کند ارائه نکرده اند.
عدم راست آزمایی آمارها در این زمینه در حالی است که مدتی پیش امیر مرتضوی، معاون دادستان مشهد، از تشکیل “بانک اطلاعات زنان و دختران خیابانی در قوه قضائیه” خبر داده‌بود.
امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس نیز پیشتر در ارتباط با آمارهای مربوط به زنان خیابانی به روزنامه سرمایه گفته بود: “در بررسی که در خصوص گروه سنی زنان خیابانی انجام شد از بین ۶۰۵۳ زن خیابانی که در کل کشور زندانی بودند، دختران بین ۱۲ تا ۲۵ سال بیشترین تعداد را تشکیل می‌دهند.”
به گفته این پژوهشگر مسائل اجتماعی، تنها در سال ۱۳۸۵ دست کم “۳۰۰ هزار زن خیابانی” در تهران زندگی کرده اند.
به گزارش روزنامه سرمایه، هیچ آمار رسمی در مورد جمعیت این زنان و اطلاعاتی مانند مکان اسکان آنان وجود ندارد؛ اما آمارهای غیررسمی نشانگر آن است که شمار این افراد رو به گسترش است و طبق آخرین تحقیقی که در رسانه‌های رسمی مانند خبرگزاری ایلنا منتشر شده، سن روسپی گری در ایران به ۱۲ سال تقلیل یافته است.
مقابله با بدحجابی مردان
رئیس پلیس تهران در سخنان روز گذشته خود، مساله برخورد با بدحجابی را تنها به زنان محدود نکرد.
ساجدی نیا در پاسخ به سئوال خبرآنلاین مبنی بر اینکه “این طرح شامل مردان هم می شود؟” گفته است: “هیچ جا نگفتیم بد پوششی محدود به زن‌ها‌ست. مردان بد پوشش و بد آرایش هم داریم. ولی تعداد مردان بدپوشش بسیار کمتر از زن‌ها‌ست به همین خاطر مقابله با بدحجابی مردها در زمره اولویت‌های بعدی ما‌ست. استفاده از پیراهنهای نامناسب و آویزهای ویژه ای با عنوان گردنبند از جمله موردهای برخورد پلیس خواهد بود.”
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی پیش از “طرح امنیت محله محور” از طریق طرح “ارتقای امنیت اجتماعی” به اعمال محدودیت بر نوع پوشش شهروندان پرداخته بود.
این طرح یکی از برنامه های اجرایی نیروی انتظامی بود که سه سال پیش در راستای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان “طرح جامع عفاف” اجرا شد. اجرای این طرح پس از تصویب در این شورا و تائید از سوی آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی به عهده محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت گذاشته شد و از سوی او نیز به نیروی انتظامی ابلاغ شد.
پس از آن نیروی انتظامی برنامه اجرایی خود پیرامون عملی کردن “طرح جامع حجاب” را پس از چند جلسه هماهنگی با محمود احمدی نژاد تحت عنوان “طرح ارتقای امنیت اجتماعی” آغاز کرد. با توجه به آنکه این طرح، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود در کنار دولت، قوه قضائیه، سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات و نیروهای بسیج هم ملزم به اجرای آن شدند.
فعالترشدن گشت های اجتماعی تحت لوای این طرح اما موجی از نارضایتی را میان شهروندان و به ویژه قشر جوان به وجود آورد. در پی بروز این ناخشنودی ها، محمود احمدی نژاد که یکی از حامیان اصلی این طرح بود ادعا کرد با برخورد انتظامی نسبت به مقوله پوشش زنان مخالف است. در پی این ادعا، فرمانده وقت نیروی انتظامی از فرمان احمدی‌نژاد برای اجرای این طرح و نشست‌های مشترک با او خبر داد و تهدید کرد درصورت لزوم اسناد مربوط به این فرمان را افشا می‌کند.
در طول سالهای گذشته به ویژه در زمان برگزاری انتخابات ها، طرح ارتقای امنیت اجتماعی و دیگر طرح های همسو که گشت ارشاد یکی از ارکان اجرای آنهاست- همواره یکی از مسائل مورد بحث نامزد های انتخاباتی بوده است. شاید محمود احمدی نژاد که بعدها یکی از بانیان پشت پرده این طرح معرفی شد، اولین نامزد انتخاباتی بود که نسبت به برخورد با مظاهر بدحجابی واکنش نشان داد.
احمدی نژاد در فروردین ماه 1384 و در آستانه انتخابات دور نهم ریاست جمهوری، به عنوان یکی از نامزدها در پاسخ به برخورد منتقدان مبنی بر بی توجهی او به آزادی های اجتماعی در برنامه تبلیغاتی تلویزیونی، به صراحت گفت: “چرا مردم را کوچک می کنید؟ یعنی مشکل مهم جوانان ما این است که مدل مویشان را چطور بزنند و دولت هم نمی گذارد؟ شان دولت این است؟ آیا مشکل مردم ما این است که فلان دختر فلان لباس را پوشید؟”
