دلفین مینویی
دولتمردان جمهوری اسلامی که همواره تلاش کرده اند چهره ای متعادل و منطقی از خود نشان دهند، مجدداً چشم پوشی از غنی سازی را رد کرده و اظهار داشته اند که تحریم های احتمالی “بیهوده” خواهند بود.
در حالی که دورنمای اعمال تحریم های جدید جدی تر می شود، جمهوری اسلامی تأکید کرده که به احقاق حق خود در زمینه انرژی هسته ای ادامه خواهد داد و دیپلماسی های غربی را به گفتگو دعوت کرده است. حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اعلام کرده بود که به عقیده او، “تحریم علیه ایران نتیجه ای ندارد و نمی تواند این کشور را از حقوق مشروعش محروم کند”.
این اظهارات در کمال آرامش نشان می دهد که موضع تهران همچنان بر غنی سازی اورانیوم استوار است، ولی انتخاب تاریخ بیان این اظهارات بی اهمیت نیست. این اعلام جدید دولت جمهوری اسلامی در زمانی صورت می گیرد که قرار است آژانس اتمی تا چند روز آینده گزارش جدید خود را تنظیم کند. درواقع این گزارش می تواند کشورهای غربی را به اتخاذ تدابیر اقتصادی جدید و تشدید تحریم ها مجاب نماید. به همین دلیل، جمهوری اسلامی به منظور نشان دادن حس همکاری خود و در واقع به دلیل نگرانی از تشدید تحریم های بین المللی موافقت کرد تا بازرسان آژانس اتمی از مرکز آب سنگین اراک دیدن کنند. این حرکت به دنبال یک سال انتظار صورت گرفت.
تقارن بی شک برنامه ریزی شده بود: اظهارات حسن قشقاوی با سفر بنیامین نتانیاهو به اروپا همزمان شد. نخست وزیر اسراییل امید آن داشت که دستاورد سفرش به اروپا تحریم های جدید علیه ایران باشد. از سوی دیگر، آنگلا مرکل نیز در صورت شکست مذاکرات هسته ای با تهران، از مدافعان تحریم های جدید هدفمند نسبت به بخش های مختلف انرژی در ایران است. او به روزنامه “فرانکفورتر سایتونگ” اظهار داشت: “متأسفانه تاکنون پیشرفت چشمگیری دیده نشده.” پروژه اعمال تحریم روی صادرات سوخت به ایران همچنین از سوی چندین نماینده مجلس امریکا که به کاخ سفید نیز فشار می آورند مطرح شده است.
تحریک غرور ملی
درحقیقت، ایران به دلیل کمبود پالایشگاه ۴۰ درصد از بنزین مصرفی خود را وارد می کند. در صورت تحریم بین المللی، افزایش قیمت بنزین می تواند موجی از تورم را در ایران ایجاد کند و موجب وقوع تنش های اجتماعی جدید علیه حکومت و تزلزل بیشتر آن در بحرانی شود که در تاریخ انقلاب اسلامی بی سابقه بوده است. با این حال، به گفته فردریک تلیه، متخصص امور ایران در گروه بین المللی بحران، توقف این واردات می تواند نتیجه عکس داشته باشد. او می گوید: “ایران استاد دور زدن تحریم هاست و تقریباً می توان گفت که اعمال تحریم به طور کامل علیه این کشور غیرممکن است. سپاه پاسداران که از این پس بنیاد قدرت جمهوری اسلامی در آن نهفته است، به لطف واردات غیرقانونی بسیار غنی شده. تحریم های بین المللی راه را برای به قدرت رسیدن این نهاد نظامی هموار کرده. افزایش تحریم قبل از هر چیز به معنی افزایش قدرت سپاه و سلطه بیشتر آن بر نظام جمهوری اسلامی است.”
البته تهران این مسأله را قبلاً در جنگ ایران و عراق نیز ثابت کرده: حکومت در زمان رویارویی با کشورهای خارجی به خوبی توانست غرور ملی مردم را جریحه دار کند و مردم را با اعضای گروه های سیاسی مختلف حول یک نهضت گرد آورد. به علاوه، یک روزنامه نگار ایرانی می گوید: “تا زمانی که روسیه و چین، شرکای مهم اقتصادی ایران، به جمع کشورهای تحریم کننده نپیوندند، این تحریم ها همچنان بی نتیجه خواهند بود.”
منبع: فیگارو، ۲۵ اوت
