پس از بازگشت محمود احمدی نژاد رییس جمهور ایران از اجلاس ضد نژاد پرستی سازمان ملل در ژنو، تلویزیون دولتی این کشور اقدام به پخش تصاویری از مراسم استقبال هواداران احمدی نژاد از وی کرد. در بیا نیه وزارت امور خارجه ایران به سخنرانی احمدی نژاد بعنوان یکی از نمونه های دیپلماسی درخشان ایران اشاره شد – سخنرانی ای که احمدی نژاد طی آن اسراییل را نژادپرست خواند و این امر اعتراض دیپلمات های غربی و خروج آنان از سالن اجلاس را در پی داشت.
در عین حال چنین اظهارنظرهای رسمی و چاپلوسانه ای ، با آنچه که مردم عادی در کوچه و بازار می گویند بسیار متفاوت است. احمدی نژاد از زمان آغاز دوره چهارساله فعالیتش در سال 2005 تا کنون، همیشه جنجال برانگیز بوده است. در حالی که تنها 5 هفته به برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری زمان باقیست، دیگر نامزدهای شرکت در انتخابات در سخنرانی های خود به نکاتی اشاره می کنند که مردم معمولا به طور رسمی از کسی نشنیده اند.
مهدی کروبی یکی از روحانیون اصلاح طلب که با شعار انتخاباتی “تغییر” به صحنه آمده می گوید “سخنرانی های احمدی نژاد در همه حال به ضرر منافع ایران بوده است”. کروبی با اشاره به انکار هولوکاست از سوی احمدی نژاد معتقد است این که آیا کشتار یهودیان در اروپا رخ داده یا نه هیچ ارتباطی به ایران ندارد. وی همچنین تاکید می کند چنانچه وی به جای احمدی نژاد بود، بهبود روابط با غرب در اولویت برنامه هایش قرار داشت.
میر حسین موسوی نخست وزیر سابق ایران و نامزد اصلاح طلبان نیز با انتقاد از ماجراجویی های احمدی نژاد در امور بین المللی، خواهان “بازگشت عقلانیت” در اداره کشور شد. حتی محسن رضایی فرمانده سابق سپاه انقلاب اسلامی و نامزد طیف محافظه کار ، مدعی شد احمدی نژاد “کشور را به لبه پرتگاه کشانده است.”
در مورد مسائل داخلی نیز نامزدها کم و بیش دیدگاه های خود را مطرح کرده اند. آقای موسوی وعده آزادی اعضای دربند کمپین زنان را داده است. وی همچنین با اشاره به نگرانی های جوانان از تحمیل سفت و سخت قوانین اسلامی در دولت احمدی نژاد، از جمع آوری گشت های ارشاد در دولت خود خبر داد. از سوی دیگر مهدی کروبی پا را فراتر گذاشت و رییس قوه قضاییه را بدلیل صدور حکم اعدام برای افراد زیر 18 سال مورد انتقاد قرار داد.
این اظهارات سبب شد تا در اواخر ماه گذشته یک گروه ائتلافی متشکل از 14 تشکل “اصول گرا” حمایت خود را از احمدی نژاد اعلام کنند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان ، این حرکت در واقع پشتیبانی رهبر عالی ایران آیت الله خامنه ای از دولت و رییس جمهور فعلی است.
در عین حال با وجود حمایت های همیشگی آیت الله خامنه ای از احمدی نژاد و عملکرد دولت نهم، اخیرا نشانه هایی به چشم می خورد مبنی بر نارضایتی رهبر از احمدی نژاد. آیت الله خامنه ای طی یک اقدام بی سابقه رییس جمهور را به خاطر اخراج روحانی مسئول امور حج مورد انتقاد قرار داد. احمدی نژاد که اعتبار خود را در خطر می دید اقدام به لغو تور از پیش تعیین شده آمریکای جنوبی کرد.
نگرانی های وی قابل درک است. شاید طبقه محروم و کم سواد جامعه با دیدن تصاویر سفر احمدی نژاد به ونزوئلا و کوبا و رفتارهای ظاهرا دوستانه وی با روسای جمهور این کشورها و البته کمک های اهدایی سخاوتمندانه احمدی نژاد به آنها لب به تحسین وی بگشایند، با این حال قشر تحصیل کرده و باسواد جامعه با توجه به افزایش تورم به بیش از 25 درصد، کاهش در آمد نفتی و کاهش سرمایه گذاری در بخش صنعت، ساخت و ساز و اشتغال زایی، بر این باورند سیاست های احمدی نژاد به طور جبران ناپذیری درآمد بی سابقه 300 میلیارد دلاری نفت را بر باد داده است.
در عین حال علی رغم ناخشنودی و نارضایی عمومی از دولت احمدی نژاد، به نظر می رسد چندین عامل در جریان انتخابات به نفع وی عمل خواهد کرد. نخست این که ظاهرا گروه طرفدار احمدی نژاد نسبت به منتقدان وی که خواهان اصلاحات عمیق هستند، مشارکت بیشتری در انتخابات خواهند داشت. علاوه بر این، آیت الله خامنه ای که صدا و سیما، قوه قضاییه و بخشی از مجلس را در اختیار دارد، خواهان تداوم سیاست امروزی در امور خارجی است و تمایلس به تغییر رویکرد سیاست خارجی ایران ندارد. این امر آنجا خود را نشان می دهد که ایران تلاش می کند پاسخ مناسبی به پیشنهاد آشتی دولت اوباما بدهد – اوباما از تمایل ایالات متحده به از سرگیری روابط با ایران خبر داده و در عین حال خواهان محدود شدن فعالیت های هسته ای ایران شده است.
پیش تر هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا طی ایراد سخنانی در کنگره، اعلام کرده بود “این که دنیا بداند ما مشتاق از سرگیری روابط با ایران هستیم ، هنگام اعمال تحریم های بیشتر علیه این کشور قدرت بیشتری در اختیار ما قرار خواهد داد.” به اعتقاد تندروها در ایران ، سیاست دولت اوباما در واقع نسخه ملایم تری است از سیاست هویج و چماق دولت جرج بوش. به اعتقاد برخی از تحلیل گران سیاسی شاید به همین خاطر بود که رکسانا صابری خبرنگار 32 ساله ایرانی – آمریکایی در دادگاه انقلاب به جاسوسی برای آمریکا و 8 سال زندان محکوم شد.
منبع : اکونومیست ، 7 مه
www.economist.com/world/mideast-africa/displaystory.cfm