خاورمیانه جدید؟

نویسنده

» تحلیل زاویه از بازار جهانی نفت

سیتی بانک می گوید تولید نفت آمریکا در سال 2017 از عربستان سعودی و روسیه پیشی خواهد گرفت. مازاد انرژی ذخیره شده در آمریکا در واقع در دهه آینده، آمریکا را به خاورمیانه جدیدی تبدیل خواهد کرد. آمریکا پیش از پایان این دهه به بزرگترین تولید کننده نفت مایع تبدیل خواهد شد و از روسیه و عربستان سعودی پیشی خواهد گرفت. آمریکا شمالی طی دهه گذشته بالاترین رشد را در تولید نفت وگاز داشته است. به گفته ناظران انرژی هیچ نشانی هم از کاهش سرعت این رشد به چشم نمی خورد. این امر می تواند آمریکا را به خاورمیانه جدیدی در دهه آینده بدل سازد که می تواند نفت و گاز را با قیمت پائین صادر کند.

سال گذشته کل تولید آمریکا با 2 میلیون بشکه افزایش به 8.8 میلیون بشکه در روز رسید. سیتی بانک می گوید رشد تولید نفت و گاز مایع در آمریکا می تواند آمریکا شمالی را به بزرگترین صادر کننده نفت بدل کند؛ بخصوص که باید نفت شن کانادا و مکزیک را هم در این معادله به حساب آورد. گزارش سیتی بانک می گوید «آمریکا به تنهایی می تواند 6.6 میلیون بشکه نفت مایع به 9 میلیون بشکه آخر سال 2011 اضافه کند و کل تولید را به 15.5 میلیون بشکه در روز برساند.»

کل آمریکای شمالی (با احتساب کادانا و مکزیک) می تواند تا سال 2020 تولید نفتی معادل 27 میلیون بشکه در روز داشته باشد. این در حالی است که بخش قابل ملاحظه ای از آن بصورت ذخیره می تواند نگاهداری شود. ذخایر نفت شن کانادا معادل 170 میلیون بشکه تخمین زده می شود که درمقام دوم بعد از ونزوئلا قرار دارد. ذخایر زیر آبی مکزیک نیز معادل 30 میلیارد بشکه تخمین زده می شود.

ذخایر گاز آمریکا معادل 862 تریلیون فوت مکعب برآورد شده است که در مقام دوم بعد ازچین قرار دارد. در مجموع تقاضای نفت خام در بین سال های 2005 و 2011 مرتبا رو به کاهش بوده است و 1.5 میلیون بشکه در روز افت داشته اشت. با توجه به تغییرات جمعیتی و شرایط اقتصادی و تحولات فن آوری، احتمال دارد تقاضا باز هم تا 2 میلیون بشکه در روز کاهش یابد. در حال حاضر هم صادرات گاز طبیعی آمریکا این کشور را به رقیب قطر و الجزیره بدل کرده است. صادرات گاز آلاسکا هم که قطع شده بود دوباره از سر گرفته شده است که باعث می شود کل صادرات گاز از قاره آمریکا در پایان دهه به 5 میلیارد فوت مکعب برسد.

این خبر خوبی برای خاورمیانه نیست که در دهه های گذشته نقش اصلی را در صحنه صادرات نفت و گاز ایفا کرده است. این امر همچنین با کاهش تولید اوپک هم در تعارض است. این امر خطری جدی برای ایران، دومین صادر کننده نفت اوپک، ایجاد می کند که در حال حاضر هم با تحریم های فلج کننده روبروست. تحلیلگران می گویند 800 هزار بشکه از صادرات نفت خام ایران می تواند از بازار حذف شود. عربستان سعودی نیز اخیرا اعلام کرده است می تواند تولید خود را به 15 میلیون بشکه در روز برساند.

علی نعیمی، وزیر نفت عربستان سعودی گفت: “مطمئن باشید که هیچ کمبود نفتی در بازار وجود ندارد. اوپک هر قدر نفت لازم باشد تولید می کند. ما توان تولید 2.5 میلیون بشکه اضافی را نیز داریم.”

تخمین زده می شود که تقاضا برای تولید نفت خاورمیانه در سال 2012 معادل 2.4 درصد افزایش یابد. تحلیلگران می گویند در حالیکه بسیاری از کشورهای نفت خیز منطقه با استفاده از درآمدهای نفتی به افزایش دستمزدها و آرام کردن جامعه ادامه می دهند، ولی در آینده چنین امری هر روز مشکل تر می شود. در بسیاری از اقتصاد های منطقه امکان گشایش بیشتر و آزادی های اقتصادی بیشتر وجود دارد که با فاصله گرفتن از وابستگی به درآمد های نفتی مقدور می شود. این امر ممکن است برای برخی رژیم های منطقه غیر قابل قبول باشد ولی آنهایی که از این فرصت استفاده می کنند برنده خواهند بود.

منبع: زاویه – 24 مارس