باید قوانین خودساخته روزنامه نگاری رادور بریزیم

نویسنده


آقای دکتر بهزادی، روز و روزنامه نگاران کوشنده در آن را در این پانصد شماره ای که دنبال کردید، از نظر استانداردهای حرفه ای روزنامه نگاری به چه شکل می بینید؟

به عقیده من دوره، دوره نشریات الکترونیکی است. به ویژه اینکه مخاطبین این نشریات هم در واقع انتخاب شده هستند؛یعنی افرادی که با کامپیوتر آشنایی دارند. این آشنایی آنها با کامپیوتر نشان می دهد، روزنامه نگارانی هستند، که در شمار نخبگان جامعه قرار دارند. به کار سیاسی و مباحث خبری و تحلیلی کشش دارند. در نتیجه نشریه ای با مخاطبین ناخودآگاه انتخاب شده، هم وظیفه ای بر عهده خود نشریه الکترونیکی می گذارد که آنچه مخاطبین می خواهند را به آنها بدهد و هم وظیفه ای به عهده مخاطب می گذارد که مطالب دیگری را که از نشریات کاغذی می خواهد در این روزنامه ها نخواهد.

به هر حال طیف مشخصی از جامعه غالبا مخاطب روزنامه الکترونیکی روزهستند. به گمان شما، این طیف مخاطبین چقدر در روندهای سیاسی و اجتماعی جامعه تاثیر گذار هستند؟

این نشریات، برشی از طیفی از جامعه را پوشش می دهند که این طیف در جامعه بسیار تاثیرگذارند و هر کدام از آنها را باید در عددی مثل صد ضرب کرد. به عقیده من کار نشریات الکترونیکی، روز به روز بهتر می شود و مخاطبین بیشتری پیدا می کنند. آنها باید به مخاطبین خود توجه داشته باشند.

گمان می کنید به چه شکل می توان به استانداردهای ژورنالیسم جهانی در رسانه های الکترونیکی فارسی زبان دست پیدا کرد؟

من حتی در کار روزنامه کاغدی هم که کمی عقب افتاده تر از روزنامه الکترونیکی است، معتقدم کل کار، ارتباط بین منبع و مخاطب است. هر کسی بتواند بهترین ارتباط را با مخاطب برقرار کند، بهترین کار حرفه ای را انجام داده است. مانند شعرای ما که از نیما به بعد شعر نو می گویند و قافیه و اینجور مسائل را در شعر دور ریخته اند.

یعنی همگام با زمان و اقتضائات آن برای حرکت در مسیر استانداردهای جهانی ژورنالیسم باید در بسیاری از رویکردها و شیوه های سنتی در روزنامه نگاری تجدید نظر کنیم؟

بله، به عقیده من الان زمانی است که ما خیلی از قوانین خودساخته روزنامه نگاری یا ژورنالیسم را باید دور بریزیم و به کیفیت ارتباط دقت کنیم. هر چقدر ما بتوانیم این ارتباط را بین منبع و مخاطب بهتر کنیم تا هر دو بتوانند ارتباط نزدیکتری با هم داشته باشند، کار، حرفه ای تر انجام می شود.

چطور می توان در میانه عوامل بازدارنده مختلف در جوامع توسعه نیافته مانند هنجارها، سنت ها، فرهنگ و… جامعه و انواع و اقسام سانسور که در بسیاری از موارد روزنامه نگار این جوامع را به خودسانسوری هم می کشاند، به طور نسبی فعالیت کرد؟

خب در مملکت ما برخی مشکلات هم برای این نوع نشریات وجود داردکه بخشی از آن به خودسانسوری بر می گردد و بخشی به نگرانی هایی که از بیرون به روزنامه نگاران تحمیل می شود. اما به عقیده من، آینده نشریات الکترونیکی بسیار بهتر از نشریات کاغذی و حتی در یک حدی بهتر از رادیو و تلویزیون است. در این نوع از رسانه ها مخاطب دستچین شده نیست ولی در نشریات الکترونیکی، فرد، آگاهانه روی مطالبی که می خواهد کلیک می کند و دنبال منابعی که دوست دارد می رود. تاثیر این شیوه در فرایند ارتباط منبع و مخاطب بسیار بالاست که روزنامه نگاران این نشریات باید از آن آگاه باشند.