کوروش سلیمی
دو هفته بعد از سفر جورج بوش رییس جمهور آمریکا به منطقه و در حالی که قطعی شده است که چند کشور عربی و حاشیه خلیج فارس راه هائی برای خرید تکنولوژی هسته ای از اروپا پیدا کرده اند، تقریبا تمام سوخت نیروگاه بوشهر به ایران تحویل داده شد و معاون شورای عالی امنیت ملی ایران از تولید 300 تن گاز هگزافلورید اورانیوم خبر داد.
همزمان با سفر رییس جمهور آمریکا به منطقه خاورمیانه، رسانه های دولتی ایران تمام تبلیغات خود را متوجه این نکته کردند که جورج بوش قصد داشته کشورهای منطقه را علیه ایران بشوراند اما شکست خورده است. اما با روشن شدن ابعادی از قراردادهائی که آمریکا و فرانسه [که رییس جمهورش همزمان با جورج بوش در منطقه بود] با اعراب منطقه بسته اند اینک به نظر می رسد با کنار نهاده شدن طرح جنگ و مقابله سریع با جمهوری اسلامی، کشورهای عضو ناتو [با همراهی اسرائیل] طرح محاصره ایران توسط همپیمانان خود را پیش می برد.
در واکنشی به این احتمال، روزنامه جمهوری اسلامی در شماره یکشنبه خود به شدت به امارات و فرانسه تاخت که چرا قراردادی برای همکاری های نظامی و حضور ارتش های عضو ناتو امضا کرده و پای آن ها را در دهانه هرمز باز کرده اند. این روزنامه نوشت تاریخ منطقه از امارات به عنوان شیخ نشینی که پای ارتشهای ناتو را به منطقه گشود و به آنها پایگاه نظامی داد به زشتی یاد خواهد کرد. پیش ازاین هم آمریکا و انگلیس در برخی شیخ نشین ها حضور داشته اند ولی گشودن پای ارتشهای ناتو تازگی دارد و قابل اغماض نیست.
روزنامه های آمریکائی پیش از آن از توافق قطعی سارکوزی با مقامات اماراتی برای خرید تاسیسات هسته ای خبر داده و با چاپ عکس هائی از استقبال از جورج بوش و هم نیکلا سارکوزی در کویت نوشتند که این دو موفق شده اند میلیاردها دلار برای فروش تسلیحات مدرن و از جمله بمب افکن ها و مخابرات و هواپیماها قرارداد ببندند. روزنامه کیهان همان زمان در دو سرمقاله نارضایتی ایران را از انجام این قراردادها نشان داد و نوشت شیوخ و روسای دولت های عرب به ملت هایشان خیانت کرده اند. این در حالی است که برخی روزنامه های منطقه، عطش اعراب را به خرید هر چه بیشتر اسلحه ناشی از وحشت آنان از جمهوری اسلامی دانسته و از تغییر استراتژی آمریکا و هم پیمانانش در مقابله با جمهوری اسلامی خبر داده اند.
چرا غنی سازی
همزمان با تحولات تازه ای که بحران هسته ای ایران را از التهاب انداخته اما در مواردی با ابهام روبرو کرده است ثمره هاشمی مشاور عالی رییس جمهور که به همایش داووس راه یافته بود در جمع بزرگان جهانی با طرح این سئوال که “چرا ایران اصرار بر غنی سازی اورانیوم دارد؟” گفت: “چرا نباید طبق مقررات حاکم بر آژانس غنی سازی را انجام دهیم؟ کدام مرجع باید تخطی و انحراف اعضاء را گوشزد کند. آیا قانون و عدالت بر مجامع قانونی حاکم است؟ ایران با آژانس در یک همکاری متقابل پیش می رود.”
مشاور ارشد رییس جمهور در پایان در پاسخ این سوال که “آیا ایران حاضر است بازرسی های شدیدتر را بپذیرد؟” با بیان اینکه همه فعالیت های ایران روشن و شفاف است، خاطر نشان کرد: چرا باید ایران یک استثنا باشد؟ در واقع این زیاده خواهی های چند دولت تندرو است که تمامی ندارد.
حاضران در داووس همان واکنشی را نسبت به این سخنان نشان داده اند که نمایندگان پارلمان اروپا بعد از سخنرانی هفته گذشته سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی - هر دو با اشاره به این که ایرانی ها سئوال را با سئوال جواب می دهند اشاره کردهند که این حرف ها تکراری است.
از سوی دیگر، مشاور ارشد رییس جمهور صدور قطعنامه جدید علیه ایران از سوی شورای امنیت را از نظر سیاسی و اقتصادی بی تاثیر دانست و خواستار تجدید نظر دولتمردان آمریکا در مواضع خصمانه خود علیه ایران شد. ثمره هاشمی در حاشیه اجلاس داووس در گفتگو با شبکه تلویزیونی RT روسیه هم درباره احتمال صدور قطعنامه سوم علیه ایران گفت: اتهامات در قطعنامه قبلی از اساس باطل بود. ایران عضو آژانس و متعهد به NPT است و در قبال این عضویت، تکالیف و حقوقی دارد. ایران تکالیف خود را انجام داده است و الان باید به دنبال حقوق خودش باشد.
همزمان با این سخنان وعیدی معاون شورای عالی امنیت ملی که از جمله مدیران شورای عالی امنیت ملی است که با رفتن علی لاریجانی هنوز جای خود را به کسی نداده در تهران در همایش فرماندهان و هادیان سیاسی سپاه سخنرانی کرد و گفت، عنوان کرد که با وجود تلاشهایی که برای محدود ساختن برنامه هسته ای ایران صورت گرفت، تاسیسات یو سی اف اصفهان فعال است و 3000 سانتریفوژ در تاسیسات زیر زمینی نطنز مشغول به کار هستند.
معاون بین الملل شورای عالی امنیت ملی در آن قسمت از سخنانش که انتشار یافته به فرماندهان سپاه گفته اوایل بهار 1385 یک آبشار متشکل از 164 سانتریفوژ راه اندازی شد که برای اولین بار به ایران امکان داد غنی سازی را تا حد 3.5 درصد انجام دهد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در ماه نوامبر گذشته در گزارشی تایید کرده بود که ایران نزدیک به 270 تن از گاز مورد استفاده در غنی سازی را ذخیره کرده است.
جواد وعیدی گفت وقتی تعداد آبشارهای سانتریفوژ ایران به 18 عدد رسید، خاویر سولانا، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا از مقام های ایرانی خواست ایران در حد سه هزار سانتریفوژ باقی بماند و به آن اضافه نکند.
در چنین شرایطی صدور قطعنامه سوم شورای امنیت قطعی به نظر می رسد و گرچه روسیه گفته است که این قرارداد همان نیست که آمریکا خواسته اما به نظر می رسد چندان از طرح کشورهای اروپائی دور نباشد. آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین، (اعضاء دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد) و آلمان هفته گذشته اعلام کردند بر سر مبانی قطعنامه جدید به توافق رسیده اند و از برخی دیپلماتها نقل شده است که تایید این قطعنامه توسط 15 عضو شورای امنیت در ماه آینده محتمل است.
قرار است شورای امنیت سازمان ملل متحد، در دو روز آینده پایان گیرد.