آیت الله خامنهای سه ماه پیش در دیدار نوروزی خود با اعضای هیات دولت و هیات رئیسه مجلس، در لوای آیات و احادیث مذهبی، عالیترین مقامات جمهوری اسلامی را به “مشاهده نقصهای خود” توصیه کرده و گفته است: “ما مجموعهای از ضعفها هستیم.” این سخنان اما تا دیروز که پایگاه اطلاع رسانی وی با تاخیری سه ماهه اقدام به انتشار آن کرد، جایی منعکس نشده است.
رهبر جمهوری اسلامی خطاب به مسوولان قوای مجریه ومقننه گفته است: “یک مقداری هم برگردیم به خودمان، نقص های خودمان را مشاهده کنیم.”
وی همچنین تاکید کرده: “اگر انسان متوجه ضعف های خود و کمبودهای کار خود و عیوب خود نباشد، عقب خواهد ماند؛ ما هر کداممان نقص هائی داریم؛ کم هم نیست. معمولاً عیوب ما انسانها خیلی بیشتر از محسّنات مان است؛ خودمان ملتفت نیستیم”.
این عبارات در حالی در قسمت اصلی سخنان آیت الله خامنهای در روز 15 فروردین ماه جای گرفتهاند که در طول بیست و دو سال گذشته انتقاد از وی و اشاره به ضعف های او در امور مملکت مجازات در پی داشته و هم اینک برخی از فعالان سیاسی و مطبوعاتی به علت نگارش نامه های انتقادی به وی در زندان به سر می برند.
آمادگی رهبری برای انتقاد
این دومین باری است که آیت الله خامنهای طی سال جاری اینگونه از نقایص و احتمال اشتباه در میان مسوولان نظام سخن میگوید. وی چهاردهم خرداد نیزامسال در سخنانی مشابه گفته بود: “آماده باشیم؛ اگر چنانچه از ما عیب گرفتند، نگوئیم ما بالاتر از اینیم که عیب داشته باشیم و بالاتر از اینیم که به ما انتقادی وارد باشد.”
مقامات نزدیک به آقای خامنهای سعی داشتهاند از وی چهرهای بدون عیب و نقص در افکار عمومی ترسیم کنند. تنها یک روز قبل از انتشار سخنان 15 فروردین رهبر جمهوری اسلامی، آیت الله محمد یزدی، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و از اعضای هیات رئیسه مجلس خبرگان گفته بود: “ولی مطلق فقیه در تصمیمات خود هیچگاه اشتباه نمیکند.” پیش از این نیز چهرههایی چون احمد خاتمی و آیت الله جنتی چنین دست تعریفهایی از جایگاه و شخصیت وی ارائه داده بودند.
طرفداران آیت الله خامنهای همچنان سعی در حفظ شان وی به عنوان رهبر جمهوری اسلامی دارند، اما موج حملات آنها به محمود احمدی نژاد و افشاگری درباره پروندههای فساد مالی و اخلاقی اطرافیان وی باعث شد تا وی به علت حمایتهای بی دریغ 6 سال گذشتهاش از رئیس دولت زیر سئوال برود.
تیر انتقاد از چپ و راست
با بالا گرفتن اختلاف میان احمدی نژاد و خامنه ای طی ماههای گذشته موج انتقادات از آیت الله خامنهای نیز افزایش چشمگیری پیدا کرده؛ چنانچه برخی از چهرههای شاخص جناح اصولگرا نیز هر چند با ملاحظات بسیار،اظهاراتی را مطرح کردهاند که تا قبل از علنی شدن این اختلافات شنیده نشده بود.
در همین زمینه عماد افروغ، که خود از نظریه پردازان حامی ولایت فقیه محسوب میشود در تحلیل دلایل حمایت آیت الله خامنه ای از محمود احمدی نژاد گفته “وقتی تصمیم از روی مصلحت گرفته شده باشد، صرفا در عرصه عمل است و جا برای باقی مخالفتهای ذهنی باز است.” افروغ همچنین گفته است: “به تدریج داریم ولایت فقیه را شاه می کنیم.”
علی مطهری نیز در سخنانی که تا کنون از هیچ چهره اصولگرایی شنیده نشده، میگوید: “مجلس به شاخه دفتر رهبری تبدیل شده و اگر مجلس هفتم و هشتم به وظیفه خود عمل میکرد، پدیده احمدینژاد ظهور نمیکرد.”
اکنون بیش از دو سال است که نام آیت الله خامنهای در نگاه طرفداران جنبش سبز و منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی به عنوان متهم ردیف اول تقلب در انتخابات سال 88 و حوادث بعد از آن مطرح است.
سخنان روز 15 فروردین وی در جمع اعضای هیات دولت و هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، بعد از سه ماه تاخیر تنها چند ساعت پس از انتشار اظهارات عتاب آلود محمد خاتمی منتشر شده است. آنجا که رئیس جمهور سابق ایران گفته است: “ آقای موسوی در مناظره انتخاباتی گفت دولت، دولت رمالی است. گفتند حرف اشتباهی بوده، حالا ببینید خودشان آش را چه شور میکنند؟”
این انتقاد صریح شاید بیش از همه متوجه آیت الله خامنهای بود. وی در خطبههای نماز جمعه روز 29 خرداد 88، تنها یک هفته پس از انتخابات ریاست جمهوری نهم با اشاره به مناظرههای انتخاباتی و انتقاد شدید از رقبای محمود احمدینژاد گفته بود: “رئیس جمهور را خرافاتی، رمال و از این نسبتهای خجالتآور دادند. ما که در جریان امور هستیم، میبینیم و میدانیم که اینها خلاف واقع است.”