سباستین ابوت- ناصر کریمی
قاچاقچیان مواد مخدر سوار بر خودروهای مسلح و در عبور از بیابان های مرزی افغانستان با سربازان ایرانی مواجه می شوند که سعی دارند بزرگترین شاهراه تجارت هروئین و تریاک دنیا را منهدم کنند.
این نبردها در بیابان های شرقی ایران و به دور از توجه دنیا نشان دهنده یکی از موضوعات مشترک میان تهران و غرب است. آمریکا به ستایش ایران در جنگ با مواد مخدر پرداخته و کشورهای غربی نیز ایران را در این نبرد کمک کرده اند.
اما اکنون ممکن است موضع بین المللی بر سر لجاجت ایران در برنامه هسته ای خود تغییر پیدا کند.
کشورهای غربی به ایران گفته اند این کمک ها را قطع خواهند کرد مگر آنکه جمهوری اسلامی غنی سازی را متوقف کند. آمریکا و متحدان آن کشور از این نگرانند که غنی سازی برای توسعه تسلیحات هسته ای به کار رود.
این هشدارهر چند کوچک به نظر می رسد اما بخشی از سایر مشوق های اقتصادی است که هدفش متقاعد ساختن رهبران ایران برای رسیدن به یک توافق است. ایران هنوز پاسخ رسمی به بسته پیشنهادی که 14 ژوئن از سوی پنج عضو دائم شورای امنیت بعلاوه آلمان تهیه شده، نداده است.
با این حال تهران مکرراً اعلام کرده از غنی سازی دست برنخواهد داشت و این موضع، کشورهای اروپایی را در هفته جاری برآن داشت که دامنه تحریم ها را گسترش دهند.
اتحادیه اروپا دارایی های بزرگترین بانک ایران را مسدود نموده و فهرست سیاه کارشناسان و شرکت های هسته ای ایران را طولانی تر ساخته است؛ هرچند هنوز درمورد قطع کمک ها به این کشور در جنگ علیه مواد مخدر تصمیمی نگرفته است.
منوچهر متکی وزیر خارجه ایران هم پنجشنبه در پاسخ به این اقدام گفت “سیاست هویج و چماق” 27 کشور اروپایی نخواهد توانست جلوی ایران را “درتلاش برای تحقق حقوق هسته ای خود” بگیرد.
بسته مشوق ها از سوی غرب به عنوان راهی برای خروج از بن بست موجود مورد حمایت گسترده قرار گرفته است. با اینحال برخی مقامات سازمان ملل اعلام کردند ربط دادن جنگ مواد مخدر به این موضوع می تواند غیرسازنده باشد.
آنتونیو ماریا کوستا مدیر دفتر جرم و مواد مخدر سازمان ملل گفت در صورت تضعیف مقابله ایران با مواد مخدر، یک “سونامی هروئین” به اروپا خواهد رسید.
او گفت: “ما قطعاً می بایست به ایران در این مورد کمک کنیم.“
روبرتو آربیتریو رئیس دفتر جرم و مواد مخدر سازمان ملل نیز گفت باید به جنگ با مواد مخدر به چشم یک ”محدوده غیرسیاسی با منافع چندجانبه” نگاه کرد.
غرب و ایران دشمنان مشترکی به نام طالبان و گروه های تندروی سنی در افغانستان دارند که تا قبل از حادثه 11 سپتامبر محل امنی را در اختیار اسامه بن لادن قرار داده بودند. این گروه ها اکنون مشغول جنگ با نظامیان آمریکایی و ناتو هستند.
تولید تریاک در افغانستان ظرف چهار سال گذشته در مجموع دو برابر شده و ورود آن به ایران، اولین مرحله از مسیر قاچاق مواد مخدر به اروپا را تشکیل می دهد. دفتر جرم و مواد مخدر سازمان ملل اعلام کرد افغانستان در سال گذشته 93 درصد تریاک مصرفی دنیا را تولید نمود و 50 درصد از موادی که خاک این کشور را ترک می کنند، وارد ایران می گردند.
بارنت رابین کارشناس مسئل افغانستان از دانشگاه نیویورک می گوید: “همکاری با ایران در مورد این مسأله و سایر موارد لطفی نیست که ما در حق ایران می کنیم، بلکه ما به خاطر منافع خودمان باید اینکار را بکنیم.“
اسماعیل احمدی مقدم فرمانده ارشد ستاد مبارزه با مواد مخدر در ایران نیز گفت: “مبارزه با قاچاق نمی بایست سیاسی شود. وقتی مواد مخدر به اروپا می رسند، مردم را درگیر می کند نه دولت ها را.“
آنتونی کوردزمن کارشناس امنیتی از مرکز مطالعات بین المللی و استراتژیک در آمریکا می گوید استقرار امنیت و کمک رسانی در جنوب افغانستان کارآیی بیشتری در مبارزه با این مشکل و متوقف ساختن طالبان دارد.
ایالات متحده به دلیل تحریم های یکجانبه، کمک مالی برای حمایت از تلاش های ضد مواد مخدربه ایران پرداخت نمی کند. با اینحال، سازمان ملل مشارکت هایی را از تعدادی کشورهای اروپایی شامل انگلستان، فرانسه و ایتالیا در کمک به مبارزات ضد مواد مخدر ایران دریافت داشته است.
به هرحال به گفته آربیتریو، مسائل سیاسی جمع آوری کمک های مالی به ایران را دشوار ساخته است. دفتر وی از سال 2005 تا کنون تنها موفق به جمع آوری 8.5 میلیون دلار از 20 میلیون دلاری شده که قرار بود در قالب یک برنامه سه ساله فراهم آمده و درخدمت قطع ورود مواد مخدر از افغانستان و سایر منابع به ایران قرار بگیرد.
کوستا می گوید: “ایران کشور خط مقدم است.“
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل- 24 ژوئن