روزنامه کیهان نوزدهم بهمن در یادداشتی با عنوان “در گذر از پیچ تاریخی” به ماجرای جنگ خندق در زمان صدر اسلام اشاره کرد و نوشت: “منافقین شروع به تبلیغات مسموم کردند که ما نمی‌توانیم در برابر کفار مقاومت کنیم و اشتباه کردیم با آنها درافتادیم و این همه زحمت ثمری جز گرسنگی و محاصره نداشته است! آنها که سست‌ایمان بودند تحت‌تاثیر قرار گرفتند و شروع به غرزدن کردند!” کیهان سپس به وضعیت پرونده هسته‌ای نقب زده و نوشته بود: “ما در چند قدمی قله‌ایم! قله پرافتخاری که هیچ کس تصورش را هم نمی‌کرد که به آن برسیم. مردم ما با گذر از سخت‌ترین موانع و با پشت سر گذاشتن روزهای بسیار سخت و تلخ به این مقطع تاریخی رسیده‌اند و دشمن بیمناک از توفیق ما، همه توان خود را برای ناامید کردنمان به کار بسته است.”
“پیچ تاریخی” از عبارت‌های مورد علاقه آیت‌الله خامنه‌ای در سال‌های اخیر است. بر اساس نموداری که سایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی منتشر کرده است او از سال ۱۳۸۹ استفاده از این عبارت را افزایش داد. او اواخر شهریور سال ۱۳۸۹ گفته بود: “عزیزان من! کشور شما و ملت شما در یک پیچ خطرناک تاریخی در حال حرکت است. سی سال است ما داریم این پیچ را طی می‌کنیم. به نقاط خطرناک، خطرخیز رسیدیم، از آن عبور کردیم؛ لکن تمام نشده. این نقطه حساس تاریخی فقط مربوط به تاریخ ایران نیست، مربوط به تاریخ امت اسلامی است.”
در مهرماه سال ۱۳۹۰ نیز در شهر کرمانشاه تاکید کرد: “دنیا در حال یک پیچ تاریخی است. ملت عزیز ما، ملتهای مسلمان، امت عظیم اسلامی، می‌توانند نقش ایفاء کنند. اینجاست که اسلام، تعالیم اسلام، روش اسلام به کار نیاز مردم دنیا می‌آید؛ و اینجاست که نظام جمهوری اسلامی می‌تواند الگو بودن خودش را برای همه مردم دنیا اثبات کند.”
آیت‌الله خامنه‌ای در این سال‌ها بارها سخن خود را تکرار کرده است. بر اساس آماری که سایت رسمی وی منتشر کرده، وی آخرین‌بار در مهرماه گذشته دراینباره گفت: “این بیدار شدن ملّتها با دست‌خالی،[…] یک پیچ تاریخی بود که منطقه در حال عبور از این پیچ تاریخی است؛ هنوز سرنوشت آن نهایی نشده؛ خود غربی‌ها هم می‌دانند، در تفسیرهای آنها هم همین هست؛ هنوز نگرانند، نمی‌دانند در منطقه چه دارد می‌گذرد.”
آنچنان که در جمهوری اسلامی مرسوم است، سخنان آیت‌الله خامنه‌ای توسط هواداران او به عنوان سخنانی پیچیده و غیرقابل فهم تلقی می‌شود که می‌بایست توسط کارشناسان تفسیر و تبیین شود. از طرفی رقابت برای نمایش “بصیرت” و “تقرب” به ولی‌امر موجب می‌شود که وقتی علاقه رهبر جمهوری اسلامی در یک موضوع کشف شد، “خواص بابصیرت” نیز به آن علاقه نشان دهند.
در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته، محمدباقر قالیباف که گفته می‌شد مورد حمایت سپاه پاسداران است، طی یک سخنرانی در مشهد اعلام کرد: “امروز در شرایطی قرار داریم که نباید فرصت خطایی وجود داشته باشد و اگر بخواهیم از «پیچ تاریخی» بگذاریم باید بهترین گزینه را در انتخابات دولت یازدهم قرار دهیم. در حال حاضر در «پیچ تاریخی» قرار داشته و برای عبور از این پیچ نمی‌شود با اقتصاد به گل نشسته و یک دیپلماسی لاک‌پشتی امیدوار بود.”
حسن روحانی هم در جلسه دولت، هیات مذاکره‌کننده هسته‌ای را بسیجی دانست و گفت: “برای عبور از «پیچ تاریخی» و حل مشکلات کشور نیازمند تفکر بسیجی هستیم؛ در گام اول مذاکرات اخیر، قدم مطمئن، مهم و خوبی در ذوب شدن یخ‌ها و شکل‌گیری اعتماد برداشته شده و حقوق هسته‌ای مردم و غنی‌سازی مورد تصریح قرار گرفته است.”
تبیین “پیچ تاریخی”
البته علاقه به “پیچ تاریخی” فراتر از این سخنان است. همه نیروهای وفادار ولایت بسیج شده‌اند که مشکل “پیچ تاریخی” را تبیین کنند. تنها در یک ماه گذشته ده‌ها سخنرانی و اظهار نظر درباره پیچ‌تاریخی ثبت شده است!
چند روز پیش حمیدرضا مقدم‌فر معاون فرهنگی اجتماعی سپاه پاسداران در “در اولین کنفرانس بین‌المللی حماسه سیاسی حماسه اقتصادی” گفت: “امسال در شرایطی قرار داریم که مقام معظم رهبری در مورد آن فرمودند در «پیچ تاریخی» هستیم.[…] دلیل اینکه رهبر معظم انقلاب سال جاری را سال حماسه سیاسی و اقتصادی نامیدند به خاطر این است که ما در حال گذر از گذرگاه سخت و همان «پیچ تاریخی» که گفته شد، هستیم.”
سخنان سرتیپ احمدرضا پوردستان فرمانده نیروی زمینی ارتش نیزدیروز منتشر شد که دراینباره گفته بود: “بنا بر فرمایش مقام معظم رهبری، ایران امروز در یک «پیچ تاریخی» قرار دارد و اگر استکبار جهانی روش غلط خود را تکرار کند، بی‌شک همچون اتحاد جماهیر شوروی سرنوشتی جز تکه تکه شدن در انتظارش نخواهد بود.”
حسن عباسی، رئیس “مرکز بررسی‌های دکترینال” هم گفته است: “ما به فضل خدا از این «پیچ تاریخی» گذر می‌کنیم اما باید در نظر آوریم که گاه هر «پیچ تاریخی» در شکل‌گیری آینده چقدر نقش دارد چنانکه اگر در تاریخ اسلام برخی قضایا رخ نمی‌داد یا در جنگ جهانی هیتلر شکست نمی‌خورد شاید تمام تاریخ تغییر می‌کرد.”
چندی پیش حتی سرپرست فرمانداری ورامین هم وارد این “عرصه” شد و گفت: “با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری ما در یک «پیچ تاریخی» قرار داریم که باید برای عبور از این «پیچ تاریخی» از ابزار علم و پژوهش استفاده کنیم.”
حتی وبسایت رسمی آیت‌الله خامنه‌ای صفحه‌ای ویژه با نام “درآمدی بر پرونده پیچ تاریخی” راه انداخته و در آن نظرات “کارشناسی” دیگران را جمع‌آوری کرده است. در یکی از یادداشت‌های این مجموعه با عنوان “غرب برای عبور از پیچ تاریخی تربیت نشده است”، می‌خوانیم: “با نگاهی به ساحت نظریه‌پردازی، درمی‌یابیم که حداقل از شصت سال پیش تاکنون و پس از موج پُست‌پوزیتویستی و پُست‌مدرنیستی، هیچ نظریه‌ی جدیدی در غرب تولید نشده است. بلوک تمدنی غرب در دهه‌های اخیر تنها از جیب خود خورده است.”
در همین صفحه از قول شخصی بنام اصغر افتخاری که استاد دانشگاه معرفی شده نیز آمده است: “به نظر من تا زمانی که جمهوری اسلامی بر ایدئولوژی خود استوار باشد، پیشگام این خیزش تمدنی است. فرض کنید بنا به دلایل خاصی ما سیستم اقتصادی خود را برای مدتی سکولار بچینیم و بخواهیم با آن نظام ربوی جلو برویم. در مناسبات اجتماعی هم بگوییم بی‌حجابی شهروندان اشکالی ندارد، چون موقع انتخابات در صف می‌ایستند و رأی می‌دهند. این یعنی جمهوری اسلامی کم‌کم شاخصه‌های هویتی و تمدن‌سازی خود را از دست خواهد داد. این‌جا دیگر «پیچ تاریخی» نداریم، چون در واقع پیچ را حذف کرده‌ایم و در جاده‌ی مستقیم به سمت لیبرال-دموکراسی رفته‌ایم.”
تلاش نیروهای هوادار آیت‌الله خامنه‌ای برای تبیین “پیچ تاریخی” مورد نظر او همچنان ادامه دارد. چند روز پیش حجت‌الاسلام محمدحسن رحیمیان، تولیت مسجد جمکران هم به جمع تبیین‌کنندگان پیچ تاریخی پیوست و گفت: “امروز در «پیچ تاریخی» حیات اسلام قرار داریم. در این «پیچ تاریخی»، در کل تاریخ انبیاء و چهارده قرن تاریخی اسلام و گذشته ما شرایطی نظیر امروز را نداشتیم.”
