اسکارلت حداد
جهان نفس خود را در سینه حبس کرده و همه در انتظار تاریخ مقرر شده ۲۴ نوامبر نشسته اند تا از سرنوشت مذاکرات میان ایران و جامعه بین المللی، ازجمله ایالات متحده، مطلع شوند. از ۳۰ سال پیش تاکنون، غرب درحال نبرد با حکومت ایران است که از یک انقلاب اسلامی برخاسته. این نبرد با خواست رسمی ایران دایر بر دستیابی به انرژی “صلح آمیز” اتمی تشدید یافته. ولی تحولاتی که طی ۳۰ سال اخیر روی داده باعث ایجاد وضعیتی سردرگم و آشفته شده که هم ایران و هم ایالات متحده را مجاب به رسیدن به یک توافق کرده است. یک منبع دیپلماتیک غربی در بیروت براین عقیده است که علی رغم اختلافات عمیقی که همچنان میان ایران و غرب وجود دارد و علی رغم مخالفت شدید برخی کشورهای منطقه، مانند اسراییل و عربستان سعودی، محتمل ترین سناریو این است که مذاکرات به تعریف چارچوب نهایی یک توافق بینجامد. بدین ترتیب راه برای مذاکرات هدفمندتر هموار می شود و احتمالاً ادامه آن در بهار ۲۰۱۵ [پس از سال نوی ایرانی] دنبال خواهد شد.
به گفته این منبع دیپلماتیک، ایران و ایالات متحده نیاز دارند تا توافقی را به امضاء برسانند، زیرا عدم امضای آن به معنی بازگشت به رویارویی های سابق است و این حالتی است که هیچ یک از دو طرف در حال حاضر نمی تواند آن را بپذیرد. ایران بنا به دلایل اقتصادی آشکار به این توافق نیاز دارد، چرا که باید تلاش کند تا تحریم های بین المللی قدری کاهش یابند. بی شک این کشور موفق شده بازارهای دیگری را ازطریق عقد قراردادهای مربوط به انرژی و بازرگانی با اکثر کشورهای “بریکس” [چین، هندوستان، روسیه، آفریقای جنوبی و برزیل] و همچنین ترکیه، پیدا کند. ولی بحران اقتصادی همچنان عمیق و شدید است. باز هم به گفته همان منبع دیپلماتیک غربی، وضعیت جسمانی رهبر انقلاب، برخلاف اظهارات مطبوعات ایرانی و انتشار تصاویر کوهپیمایی او، چندان رضایت بخش نیست. و این یعنی دلیل دیگری دال براینکه وقت تنگ است…
ازسوی دیگر، رییس جمهور آمریکا قبل از ماه ژانویه و آغاز به کار سنا و مجلس نمایندگان جدید، به یک پیروزی دیپلماتیک مهم نیاز دارد تا وجهه دولت خود را احیا و شرایط را برای حزب خود در انتخابات آتی ریاست جمهوری هموار سازد. توافق با ایران نه تنها یک امتیاز است، بلکه یک ضرورت نیز محسوب می شود و هیچ ارتباطی به مواضع دموکرات ها و جمهوریخواهان ندارد، چرا که برخی دموکرات ها مخالف چنین توافقی اند و برخی جمهوریخواهان نیز موافق با آنند. درعین حال، همکاری میان ایالات متحده و ایران در عراق کم کم درحال نتیجه دادن است و این نتیجه مثبت در صورت رسیدن به توافق می تواند ادامه دار باشد. و این درحالی است که ایالات متحده باید تلاش های خود را در منطقه اقیانوس آرام متمرکز سازد.
درحال حاضر ایالات متحده و ایران برگ های برنده را در عراق دراختیار دارند، درحالی که عربستان سعودی که پس از برکناری نوری المالکی فریاد پیروزی سرداده بود، سکوت اختیار کرده و نفوذش به حد صفر رسیده. حتی اپوزیسیون سنی ای که مورد حمایت ریاض قرار داشت، به نهادی تحت عنوان داعش تبدیل شده و اکنون مستقل و تهدیدآمیز عمل می کند. امروز ایالات متحده در رأس ائتلاف علیه داعش قرار دارد و ارتش عراق را آموزش می دهد. ایران نیز به کردها کمک می کند و به شیعیان جدیدی که در ارتش عراق ثبت نام کرده اند آموزش می دهد.
عربستان سعودی عملاً ازسوی نیروهای مختلف احاطه شده: یا نیروهای طرفدار ایران، یا نیروهای داعش و زیرمجموعه های آن. و این درحالی است که خلیفه ابراهیم، ملقب به ابوبکر البغدادی، از نیت خود دال بر گسترش قلمرویش تا پادشاهی وهابی و بحرین خبر داده. درعین حال، یمن دیگر “منطقه مورد توجه” عربستان نیست، زیرا قدرت در این کشور، میان حوثی های نزدیک به ایران و القاعده تقسیم شده و متحدان ریاض نیز برای مقابله با آن به شدت ضعیف اند. درنهایت، کشورهای خلیج فارس که عملاً رهبری آنها را برعهده دارد، خواستار آن نیستند که با ایران یک رویارویی آشکار داشته باشند. تنها مصر به عنوان متحد عربستان باقی مانده که آن نیز درگیر جنگ علیه تروریسم تکفیری است و مایل است با حکومت سوریه درخصوص به کارگیری تمامی نیروهایش برای مبارزه علیه این تروریسم به مذاکره بپردازد.
ازسوی دیگر، اسراییل، که نخست وزیرش همواره می گوید ایران یک تهدید بالقوه است نیز، دیگر نمی تواند کسی را متقاعد کند؛ به ویژه اینکه در کرانه باختری و اورشلیم درگیر یک انتفاضه جدید شده که ازسوی سازمان های لائیک مانند “جبهه مردمی آزادی فلسطین” هدایت می شود. به علاوه، مطبوعات آمریکایی اخیراً به نتانیاهو یادآوری کرده اند که کشورش در زمان جنگ ایران و عراق، طرف ایران را گرفته بود و به ایرانیان کمک می کرد. انقلاب اسلامی نیز روی داده بود و در آن زمان، حرفی از “تهدید بالقوه” زده نمی شد…
تمامی این استدلالات باعث شده تا همان منبع دیپلماتیک غربی متقاعد شود که احتمال امضای توافق میان جامعه بین المللی و ایران بالاست، حتی اگر این توافق ناقص باشد…
منبع: لوریان لوژور، ۱۹ نوامبر http://www.lavie.fr/actualite/monde/israel-se-prepare-t-il-a-une-guerre-contre-l-iran-28-08-2012-30161_5.phphttp://www.slate.fr/story/47317/toxicomanie-came-drogue-iran-teheran
