سباستین سبت
دولت تهران بخش نقشه نگاری گوگل را متهم به آن کرده که با دستگاه های اطلاعاتی غربی برای جاسوسی از ایران همکاری می کند. این اولین باری نیست که جمهوری اسلامی علیه این شرکت بزرگ آمریکایی موضع گیری کرده است.
به این ترتیب ایران پس از جی میل و یوتیوب نسبت به یکی دیگر از خدمات گوگل هم اعتراض دارد: گوگل ارت. حکومت قصد دارد طی ماه های آینده سایت “بصیر” را به عنوان جایگزینی برای برنامه نقشه نگاری محبوب گوگل راه اندازی کند.
محمد حسن نامی، وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات، روز سه شنبه ۹ آوریل به خبرگزاری مهر گفت: “راه حل ما برای مدل سازی سه بعدی از جهان تا چهار ماه آینده آماده خواهد شد.”
وی درخصوص مزایای استفاده از “گوگل ارت” ایرانی که در دسترس کاربران اینترنتی در سراسر جهان خواهد بود اظهارنظر نکرد. وی صرفاً گفت: “آرمان های ایرانی آرمان های الهی است و این موضوعی است که باعث تفاوت میان بصیر و گوگل ارت می شود که درواقع وابسته به آمریکا، انگلستان، و صهیونیست هاست.”
رنگ و بوی مذهبی بخشیدن به فن آوری قبلاً نیز در سال ۲۰۱۱ نسبت به گوگل ارت مطرح شده بود. در آن زمان حکومت تهران به ایجاد ابزاری اشاره کرده بود که امکان محاسبه مسافت میان هر نقطه از جهان نسبت به مکه را به وجود می آورد.
گوگل، لانه جاسوسان
گوگل ارت که ازسوی مقامات جمهوری اسلامی به عنوان یک سایت “تهاجم فرهنگی” دسته بندی شده، همچنین متهم به اشاعه تناقضات تاریخی است. برنامه گوگل ارت نشان می دهد خلیج فارس را می توان “خلیج عربی” نیز نامید. تهران در سال ۲۰۰۸ در این رابطه به اعتراض پرداخت و خاطرنشان کرد که تنها نام “خلیج فارس” در نقشه های سه بعدی معتبر است.
ولی تهران جدا از مسایل تاریخی- مذهبی، گوگل ارت را به عنوان ابزاری برای جاسوسان کشورهای غربی قلمداد می کند. محمد حسن نامی دراین خصوص گفت: “این سرویس گوگل به دستگاه های جاسوسی کمک می کند تا اطلاعاتی در مورد کشور ما به دست آورند.”
اتهام “چشم واشنگتن” درگذشته نیز ازسوی ایران علیه دیگر خدمات گوگل وارد شده بود. بدین ترتیب موتور جستجوی گوگل در سال ۲۰۱۲ ازسوی اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی ایران، به عنوان “جعبه ابزار جاسوسان” نامیده شد.
این بدگمانی تا حدودی توضیح می دهد که چرا حکومت آیت الله ها تا این حد درتلاش است تا از خدمات این شرکت اینترنتی آمریکایی کپی برداری کند. تهران قبل از پروژه بصیر در اکتبر ۲۰۱۲ از راه اندازی یک سرویس پیام الکترونیکی به عنوان رقیب جی میل خبر داد و گفت ایرانیان به شدت مایل به به ثبت نام در آن هستند. به نظر می رسد که این سرویس هنوز راه اندازی نشده. جمهوری اسلامی در اواخر سال ۲۰۱۲ سایت مهر را به عنوان سکویی برای میزبانی فایل های ویدئویی همانند یوتیوب راه اندازی کرد.
صدها میلیون دلار لازم است
تمامی ابزارهای اینترنتی “ساخت ایران” درواقع شیوه حکومت برای کنترل هرچه بیشتر فعالیت های مردم ایران است. تاکنون مسؤولان جمهوری اسلامی به فیلتر کردن خدمات ارتباطی یا نقشه نگاری بسنده کرده بودند. ولی این راه حل گویی راضی کننده نبوده، زیرا سرویس های شبکه مجازی خصوصی اغلب قادر به دور زدن این سانسورها هستند.
ایجاد گزینه های ملی برای سرویس های گوگل این شائبه را به وجود می آورد که تهران با سیاستی گشایش گرانه نسبت به اینترنت عمل می کند و درعین حال به حکومت این کشور امکان می دهد تا نگاه موشکافانه تری نسبت به استفاده از این خدمات توسط کاربران ایرانی اتخاذ کند. این سایت ها و خدمات همچنین در چارچوب پروژه وسیع تری که هدفش راه اندازی “اینترنت حلال” است دسته بندی می شوند. قرار است این شبکه ۱۰۰ درصد ایرانی که صرفًا امکان دسترسی به سایت های موجود در خاک ایران را به کاربران اینترنتی می دهد، در سال ۲۰۱۳ راه اندازی شود.
بی شک تهران برای ایجاد زیرساخت های لازم برای چنین پروژه ای به سرمایه نیاز خواهد داشت. این درحالی است که سرمایه لازم تنها برای پروژه گوگل ارت ایرانی به صدها میلیون دلار می رسد تا به گفته روزنامه بریتانیایی گاردین “یک پایگاه داده برای رقابت با گوگل ارت راه اندازی شود. و این مسأله با توجه به انزوای اقتصادی ایران چندان باورپذیر به نظر نمی رسد”.
منبع: فرانس ۲۴، ۱۱ آوریل
