آیتالله سیداحمد علمالهدی امام جمعه مشهد که مدتی است وظیفه پاسخگویی به حسن روحانی را بر عهده گرفته است، در تازهترین سخنان خود به اظهارات رئیس جمهوری اسلامی درباره حجاب پاسخ داد.
به گزارش خبرگزاری رسا، وابسته به حوزه علمیه قم، آیتالله علمالهدی با اشاره به آیاتی در قرآن که مدعی شده مربوط به حجاب زنان هستند، گفته: “حجاب کار فرهنگی و تصریح آیه قرآن است؛ منکر حجاب منکر قرآن است و منکر قرآن نیز کافر است؛ در برابر این صراحت قرآن نمیتوان در خصوص حجاب نظر شخصی داد.”
علمالهدی ضمن پذیرش این مساله که “با اجبار نمیتوان زن را مجبور به حجاب کرد” تاکید کرده: “هیچگاه کسی را مجبور به حجاب نکنیم چون موجب ایجاد نفرت نسبت به حجاب میشود، همانطور که رضا خان نتوانست با اجبار زنان را بیحجاب کند، با حجاب شدن با اجبار به نتیجه نمیرسد، کار فرهنگی با برنامه فرهنگی سالم باید انجام شود.”
او در عین حال افزوده است که “ما با آزادی بی حجابی مخالفیم.” و اینکه “بی حجابی در خیابان ناهنجاری است و جامعه را به فساد میکشد و ابزار دشمن در جنگ نرم و پیشقراول جنگ فرهنگی است.” او گفته: “ما زن ها را با زور نمیخواهیم با حجاب کنیم اما جلوی بیحجابی را باید گرفت، با این ناهنجاری ها باید مقابله کرد و مسأله برخورد با بی حجابی مانند برخورد دستگاه قضا با دزد و شرابخوار و ناهنجاری است و باید با ابزار خود مانند گشت ارشاد و غیره به آن مقابله کرد.”
آیتالله علمالهدی بالاخره توضیح نداده که چگونه ممکن است که هم زنان مجبور به حجاب نباشند و هم اینکه جلوی بیحجابی گرفته شود! سخنان امام جمعه مشهد تنها چند روز پس از آن بیان شده که رئیس جمهوری اسلامی در مراسم افطار با زنان تاکید کرده بود که حجاب هم مثل روزه و نماز مسالهای درونی است و امکان اجبار آن وجود ندارد.
حسن روحانی گفته بود: “حجاب و عفاف از نگاه، حرف زدن، سبک جملهبندی، رفتار و حتی سبک راه رفتن شروع میشود و اینطور نیست که حجاب و عفاف را تنها در یک مساله خلاصه کنیم. عفاف و حجاب یک مساله درونی مانند روزه است. شما به کسی میتوانید به زور بگویید روزه بگیرد؟ اگر بگویید، او میگوید من روزه دارم اما به اتاقی دیگر میرود و آب میخورد و باز هم میگوید روزه است. شما از کجا میفهمید که روزه نیست؟” او تاکید کرده بود: “ اینکه بیاییم در خیابان یک نفر را دستگیر کنیم، ببریم و برایش پرونده درست کنیم واقعا درست میشود؟ یعنی به اعتقاد شما حجاب و عفاف با زور و جبر امکانپذیر است یا اینکه ما باید واقعیتها را برای مردم و دختران و دانشآموزان بگوییم و از مدرسه شروع کنیم؟”
سخنان حسن روحانی همان طور که انتظار میرفت، موجب نارضایتی منتقدان دولت شد. از جمله سایت آناج، که به انصار حزبالله تبریز نزدیک است، طی گزارشی با عنوان “سخنان عجیب روحانی که در هیاهوی خبر مذاکرات از نگاه رسانه ها مغفول ماند” نوشت: “ارتباط امر واجب دینی- اجتماعی حجاب با امر واجب دینی روزه کاری اشتباه است، اینکه روحانی بین شخصی که بنابر هر دلیلی روزه نمیگیرد و کسی که حجاب ندارد و یا بدحجاب است رابطهای ایجاد میکند دور از ذهن است. همه میدانند همان طور که روزهخواری در ملا عام حتی در صورت وجود عذر شرعی درست نیست و اسلام در این مورد منع شدید کرده در مورد حجاب هم همینگونه است، حداقلهای جامعه اسلامی این است که اگر شخصی به حجاب پایبند هم نباشد اجازه ندارد در جامعه اسلامی به گونهای دیده شود که منافاتی با عرف و قانون آن جامعه داشته باشد.” نویسنده اضافه کرده بود: “یکی دانستن یک امر اجتماعی مانند حجاب با یک امر فردی مانند روزه اشتباه محض است و ذهن غرق تعجب میشود از تحلیل کسوت روحانیتی که گمان میرود چند واحد تفسیر قرآن نیز پاس کرده است.”
همزمان سخنان رئیس نیروی انتظامی هم منتشر شد که گفته بود: “طرحهای امنیت اخلاقی، همچنان در اولویت پلیس است.” او افزوده بود: “باید با کشف حجاب خانمها در داخل خودروها برخورد شود، برخورد با مظاهر فساد طبق قانون برعهده نیروی انتظامی است ، پلیس هیچ کاری را خارج از چارچوب قانون انجام نمی دهد.” او معتقد بود: “متاسفانه عدهای به دلیل ناهنجاریهای فرهنگی به این موضوعات دامن میزنند که پلیس وظیفه دارد با این موارد برخورد کند؛ ما وظیفه داریم از ارزشهای انقلاب پاسداری و از بروز ناهنجاریها جلوگیری کنیم.”
البته اظهارات رئیس نیروی انتظامی که بلافاصله بعد از سخنان رئیسجمهور از اقدامات پلیس در برخورد با زنان در خیابانها دفاع کرده بود، بیسابقه نبود. او پیش از این هم بعد از انتشار سخنان حسن روحانی مبنی بر اینکه پلیس وظیفه اجرای اسلام را ندارد و تنها باید به اعمال قانون بپردازد، به دیدار مراجع مذهبی قم رفته و از اینکه نیروی انتظامی به اجرای احکام اسلام بپردازد دفاع کرده بود.
مساله حجاب در سالهای گذشته، به یکی از چالشهای اصلی حکومت در ایران تبدیل شده است. به نظر میرسد که نحوه پوشش مردم و میزان اقتدار حکومت در کنترل آن ـ خصوصا در ارتباط با پوشش زنان ـ تبدیل به سنجهای ایدئولوژیک برای ارزیابی اسلامی بودن حکومت شده است. در حالی که فسادهای گسترده و ناکارآمدی حاکمیت حتی اعتراض مسئولان حکومتی را نیز برانگیخته، مساله حجاب به سنگری در نمایش دینی بودن حکومت تبدیل شده است.
چندی پیش حجتالاسلام محمدرضا زائری، یکی از روحانیون نزدیک به حکومت گفته بود: “من اعتقاد دارم مشغول کردن ما در جمهوری اسلامی به بحث حجاب یک بحث انحرافی بوده است. سرما را به قضیه حجاب گرم کردهاند برای اینکه به چیزهای دیگر توجه نکنیم. اساس جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی و اسلام دو محور داشته است. یکی توحید در بعد فردی یعنی دوری از شرک و مبارزه با آن، دوم قسط و عدالت اجتماعی در بعد عمومی؛ یعنی مبارزه با سرمایه داری. این دو بنیان اساسی اسلام است. انقلاب اسلامی هم بر همین اساس شکل گرفته است. ما به جای اینکه به مسئله عدالت اجتماعی و مبارزه با سرمایه داری توجه کنیم، در همه این مدت بحثمان فقط روی حجاب است.”