گزارشگر بیسواد و شاهزادگان پارسی….
شاید نوشتن از ورزش و فوتبال در صفحه ی اول یک مجله ی هنری، اندکی خارج از موضوع و بی ربط جلوه کند اما من برای این شماره ی هنر روز، “جواد خیابانی” و شیوه ی گزارش کردن او از فوتبال را سوژه کرده ام و برای این کار دلیل هم دارم البته…
جواد خیابانی، گزارشگری که تعلقاتش به ارباب قدرت در صدا و سیمای ایران، بر هیچکسی پوشیده نیست، سالهاست که در برنامه های ورزشی صدا و سیمای جمههوری اسلامی، مسابقات فوتبال باشگاهی و ملی را گزارش می کند. آن هم به شیوه ی خودش و با حد و اندازه های نازل دانش اش از زبان فارسی.
علاوه بر این شیوه ی غریب گزارش که لنگه اش در هیچ کجای دنیا یافت نمی شود، اظهار نظرهای عجیب و غریب او هم البته در نوع خود صاحب اهمیت است. نمونه اش همین مصاحبه ی آخرینی که با سایت “گل” انجام داده و گفته که چون گزارشگر تلویزیون منافقین و سلطنت طلبها نیست، حاضر نیست از شعار “شاهزادگان پارسی” کنفدراسیون فوتبال آسیا در برابر بازیکنان تیم ایران استفاده کند و ترجیح می دهد تا آنها را دلیران سرزمین فارس بنامد جای شاهزاده گان پارسی.
هر چند که این سخنان و این کنایات او موضوع تازه ای برای ایرانیان نیست و تا کنون، روزنامه نگاران و وبلاگ نویسان بسیاری به شیوه ی توهین آمیز و اغراق شد ی گزارش او اعتراض کرده اند اما هم آن روابطی که پیشتر اشاره شان رفت، باعث شده تا این گزارشگر غیر حرفه ای هیچگاه تهدیدی بر جایگاه کاری اش احساس نکند و در همه حال از جمله ی گزارشگران برگزیده ی صدا وسیما باشد.
آما آنچه مرا مجاب کرد تا چند خطی در باره ی او بنویسم، نه شیوه ی بی ربط گزارش کردن او بود و نه ارتباط افراطی اش با ارباب قدرت، و نه اظهار نظر ننگینش من باب شعار “شاهزادگان فارسی”، بل اشتباهات مکرر او در سخن گفتن به زبان فارسی است که مسبب نگارش این سطور شد.
نا گفته هویداست که زبان فارسی، زبان نخست مردم ایران و از جمله ی سمبل های اتحاد ملی مردم ماست، بسیار بزرگان در طول تاریخ ما آمده اند و زندگی و عمر گران مایه شان را وقف زنده نگه داشتن و پاسداری از این زبان کرده اند تا این زبان با این مختصات و این ترکیب امروزی به دست ما برسد.
و حال بر ما امروزیان است که این گنجینه ی گرانبها و نگین هویتمان را سالم و شاداب به آیندگان بسپاریم. همین است که باز هم انگار وظیفه جلوه می کند که به هر شیوه جلوی پیشروی غلط های رایج در این زبان را بگیریم و تا حد ممکن از ترویج این آفات کلامی ها جلوگیری کنیم.
فوتبال ورزش پر طرفداری است. شاید اغراق نباشد اگر بگوییم نیم ( و یا حتی بیشتر ) جمعیت فارسی زبانان دنیا، حین مسابقات تیم ملی فوتبال ایران پای گیرنده های تلویزیون می نشینند تا از هیجان و شادابی این ورزش لذت ببرند و یا حتی حس وطن پرستی شان را اغنا کنند. درست در همین زمان است که گزارشگری که فارسی سخن گفتن نمی داند به درستی، نود دقیقه برای چنین جمعیتی سخن می گوید و راه سرایت این غلط ها به زبان مردم کوچه و بازار را بیش از پیش می گشاید.
کافی است تنها یک بار به جملات این گزارشگر فوتبال دقیق شوی تا غلط های پرشمار دستوری او در گفتار فارسی، پیاپی و به کرات در نظرت آیند. اینها همه در کنار شیوه ی عجیب و غریب گزارش اوست و توهین ها و عبارات بی معنایی که گاه و بیگاه نثار حریفان ایران و هواداران حریف می کند. هر چند که من در این مقال بنا کرده ام که تنها به زبان فارسی اشاره کنم و از کنار مفاهیم حماقت بار و کوچه و بازاری ای که آقای گزارشگر از تریبون رسمی ایران به مردم جامعه صادر می کند در گذرم.
“تماشاگران در حال کشیدن فریاد هستند”، “نه، نکن کریم نکن”، “اینجا فاصله ی کوچکتری تا زمین دارد” و هزاران جمله ی ناصواب دیگر همگی از جمله ی اشتباهاتی است که از فارسی درست ندانستن جواد خیابانی به گوش فارسی زبانان دنیا می رسند و البته که تلویزیون رسمی ایران را اگر شرم و آبرویی می بود، می بایست که از داشتن چنین گزارشگری شرم می کرد. حیف که چنین نیست و در ایران امروز گزارشگر تلویزیون هم به تبعیت از سیستم بی نظم جامعه در جایگاه راستین خود قرار ندارد.
و سرآخر این نکته را هم اضافه کنم که این موضوع اشتباه صحبت کردن و تکرار غلط های رایج در زبان، تنها خاص جواد خیابنی نیست و بسیاری از مجریان و گزارشگران تلویزیون ایران هماره در حال تکرار این اشتباهات کلامی هستند. نکوتر آنکه کارشناسان امر و اساتید زبان فارسی به این موضوع توجه بیشتری کنند و جامع ترین تریبون زبان فارسی را نسبت به اشتباهات کلامی اش آگه کنند.
