سرتیپ دوم پاسدار رمضان شریف، مسئول روابط عمومی کل سپاه پاسداران، روز یکشنبه در یک نشست خبری در حالی که از برنامه‌های موشکی سپاه پاسداران سخن می‌گفت، به رابطه دولت و این نهاد نظامی هم پرداخت و تاکید کرد: “نگاه سپاه به دولت، نگاه سیاسی نیست. لذا دولت‌ها بخش عمده‌ای از کشور از جمله حوزه‌های عمرانی، بهداشتی، فرهنگی و… را دنبال می‌کند که در این میان مجموعه بزرگ و تاثیرگذاری همچون سپاه بر خود موظف می‌داند که از دولت‌ها به طور جدی حمایت کند.”
او با اشاره به فعالیت سپاه در زمینه‌های اقتصادی، اضافه کرد: “برخلاف آنچه که توسط رسانه‌های معاند صورت می‌گیرد، هدف سپاه از حضور در عرصه سازندگی کشور، هدف اقتصادی نبوده و نیست.”
سخنگوی سپاه پاسداران، به اجازه سیدعلی خامنه‌ای در این فعالیت‌ها هم اشاره کرد و گفت: “سپاه بر مبنای قانون اساسی و اختیاراتی که مقام معظم رهبری به مجموعه سپاه داده که به دنبال درخواست دولت سازندگی بعد از جنگ بود که در این میان بخشی از توان مهندسی خود را در جهت عمران و آبادانی کشور، وارد عرصه سازندگی کند که نبوغ، تجربه و شهامت سپاه در این عرصه توانسته این مجموعه را در طول سال‌های ورود به این عرصه، به یک مجموعه موثر و کارآمد در حوزه نرم‌افزاری و همچنین ورود تکنولوژی به کشور و مجموعه‌ای که باعث کاهش مشکلات دولت‌ها شود، تبدیل کرده است.”
او درباره رابطه سپاه و دولت روحانی هم گفت: “حضور رئیس‌جمهور در اولین مجمع فرماندهان سپاه، خط بطلانی در فاصله گرفتن سپاه از کمک به دولت در حوزه سازندگی بود که در همین میان نیز پروژه‌های متعددی در همین دولت به منظور اجرایی کردن به حوزه سازندگی سپاه پیشنهاد شده است. اکثر دولتمردانی که در این دولت مشغول به فعالیت هستند، رویکردشان نسبت به بهره‌گیری از توانمندی‌‌های قرارگاه سازندگی سپاه برای انجام پروژه‌ها بیشتر شده است و اشتیاق مضاعفی را در اکثر وزارتخانه‌های دولت برای همکاری با قرارگاه سازندگی سپاه شاهد هستیم.”
رمضان شریف، درخردادماه گذشته نیز طی سخنانی از رابطه سپاه و دولت سخن گفته و اعلام کرده بود: “صرفنظر از هیجانات رسانه‌ای و ایجاد موج‌های تخریب‌گر، سپاه همواره به تبعیت از مقام معظم رهبری وقتی رئیس‌جمهوری از سوی ایشان تنفیذ می‌شود خود را موظف به حمایت از آن دولت می‌داند. سپاه نگاه سیاسی به این مفهوم ندارد و این که سپاه را متهم می‌کنند به حمایت سیاسی از برخی دولت‌ها واقعاً ناجوانمردانه است. نزد هرکدام از رؤسای جمهور سابق بروید تأیید می‌کنند که نگاه سپاه جریانی و سیاسی نیست.”
او درباره انتخابات ریاست‌جمهوری هم گفته بود: “ما بر خلاف آن چیزی که القا می شود دنبال پیروزی فرد خاصی به عنوان رئیس جمهوری نبودیم. ممکن است دیدگاه‌های مختلفی داشته باشیم که طبیعی هم هست، اما در نگاه کلی، ما قرار نبود فرد خاصی را به ریاست جمهوری برسانیم.”
سخنگوی سپاه پاسداران از “اشتیاق مضاعف” دولت برای همکاری با قرارگاه سازندگی سپاه پاسداران می‌دهد، و سرتیپ دوم عبادالله عبداللهی، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا نیز از رضایت بخش خصوصی از این نهاد نظامی سخن می‌گوید. فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا چندی پیش اعلام کرده بود: “امروز قرارگاه یک چتر ایمنی ایجاد کرده به صورتی که مجموعه‌های خصوصی می‌آیند با آن کار می‌کنند و رضایت هم دارند. ما بر اساس رسالت کار می‌کنیم که بالاتر از مأموریت است و دغدغه معیشت و اشتغال مردم را داریم و بر اساس خواست دولت‌ها هر کجا که بخواهند کمک می‌کنیم و اگر کاری بر زمین مانده باشد انجام می‌دهیم.”
به این ترتیب از دیدگاه سپاه پاسداران همه راضی‌اند. سپاه راضی، دولت راضی و بخش خصوصی هم راضی. و مشخص نیست که نارضایتی‌های گاه و بیگاهی که مطرح می‌شود از کجا سرچشمه گرفته است.
سال گذشته هاشمی رفسنجانی با پذیرش این‌که ورود سپاه پاسداران به فعالیت‌های اقتصادی در دولت او اتفاق افتاده بود، گفت: “من، سپاه را وارد کارهای عمرانی کردم امّا نه کارهای مالکیتی، اصلا سبک فعلی را قبول ندارم که اینها تبدیل به رقیبی آنگونه در مالکیت شوند. آنها در زمان من که مالک نمی‌شدند.”
در مرداد ماه سال ۱۳۹۲ نیز احمد توکلی، نماینده راستگرای مجلس از فعالیت‌های اقتصادی سپاه پاسداران انتقاد کرده و گفته بود: “حاکمیت باید در مورد حضور نظامیان در اقتصاد تصمیم قاطعانه بگیرد. اگر تصمیم درست گرفته نشود، افرادی که قدرت نظامی دارند، دارای قدرت اقتصادی هم می‌شوند و به آنجا می‌رسند که قدرت سیاسی را هم در دست بگیرند.”
با اینهمه مهمترین بخش از اظهارات سخنگوی سپاه پاسداران در جایی است که از “اختیاراتی که مقام معظم رهبری به مجموعه سپاه داده” سخن گفته است. همدستی آیت‌الله خامنه‌ای و سپاه پاسداران، این نهاد نظامی را به دولتی قدرتمند‌تر از دولت رسمی در ایران تبدیل کرده است. از آنجا که آیت‌الله خامنه‌ای در ایران، تنها به سپاه پاسداران اعتماد دارد، تمامی تصمیم‌های استراتژیک خود را با همراهی آنان پیش می‌برد. مشخص نیست که این اعمال نفوذ تنها از جانب خامنه‌ای بر سپاه پاسداران باشد. گفته می‌شود که این نفوذ دوجانبه است و مسئولان سپاه پاسداران نیز برای پیش‌برد برنامه‌های خود از رهبر جمهوری اسلامی استفاده می‌کنند.
به این ترتیب سپاه پاسداران در همه زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی و نظامی به قدرت تعیین‌کننده‌ای در ایران تبدیل شده است. تاسیس نهادهای امنیتی موازی، اجرای برنامه‌های مشخص فرهنگی و آموزشی، حضور در رسانه‌ها و تاسیس ده‌ها خبرگزاری و سایت، واردات و صادرات، صنایع نفتی، راه سازی و سدسازی، صنایع برق، مخابرات، اینترنت، حضور در نهادهای دولتی و قانون‌گذاری و حتی قضائی، و ده‌ها زمینه دیگر موجب شده است که این نهاد نظامی به دولت سایه در ایران تبدیل شود.
با اینهمه اجازه هیچ نظارتی بر سپاه پاسداران داده نمی‌شود. کافی است میزان فساد اعجاب‌آور در جمهوری اسلامی به یادآورده شود تا میزان فساد احتمالی در این نهاد نیز برآورد گردد. با اینهمه سیدعلی خامنه‌ای مخالف نظارت بر سپاه پاسداران است.
رئیس شورای نگهبان چند سال پیش خبر داده بود که یکبار برخی اعضای مجلس خبرگان، خواستار نظارت بر نیروهای مسلح، به عنوان نهادهای زیر مجموعه رهبری شده بودند، اما به سیدعلی خامنه‌ای مخالفت کرده است. جنتی تاکید داشت: “در مورد نیروهای مسلح فرمودند: اصلاً حرفش را نزنید، برای این که در نیروهای مسلّح امکان این که کسی تحقیق و سؤال کند، نیست. نیروهای مسلّح، جای این حرفها نیست. مگر می‌شود کسی در میان نیروهای مسلّح وارد شود و راجع به مسائلی ایجاد شبهه کند؟ در این صورت فرمانده نمی‌تواند کار کند. به هر حال طی دو ـ سه جلسه‌ای که با ایشان داشتیم و بحث‌های زیادی شد، با این موضوع مخالفت کردند.”
جنتی اضافه کرده بود: “البته نظر برخی دوستان در هیأت تحقیق این بود که ما حق داریم بر دستگاه‌های زیرنظر رهبری نظارت کنیم , استدلال می‌کردند و دلایل خود را می‌گفتند. ولی نتیجه این شد که مقام معظم رهبری فرمودند: اگر بنا بر بررسی و سؤال و اقدامی است، با دفتر من در ارتباط باشید و از دفتر سؤال کنید، ببینید من درباره این تشکیلات چه کرده‌ام. درباره مراکزی که زیر نظر من است، چگونه عمل کرده‌ام.”
جنتی توضیح نداده بود که سیدعلی خامنه‌ای چگونه توانسته است که حق قانونی نظارت مجلس خبرگان بر خود را بی‌اثر کند. کسی که باید بر او نظارت صورت گیرد، خود تصمیم گرفته است که نظارت نباشد. به همین سادگی.
