دانیل دامبی
جان مک کین، نامزد انتخابات ریاست جمهوری از حزب جمهوری خواه آمریکا در چرخشی نسبت به سیاست دولت بوش و موضع قبلی خودش، اعلام کرد به وزیر خارجه آینده اش اجازه گفتگو با ایران بر سر برنامه هسته ای را خواهد داد.
اظهارات او در مورد یکی از مهمترین مسائل موجود، از همگرائی سیاست خارجی میان آقای مک کین و باراک و اوباما- رقیب انتخاباتی او از حزب دموکرات – حکایت می کند.
برنامه هسته ای ایران یکی از بزرگترین چالش های پیش روی رئیس جمهور آینده ایالات متحده محسوب می شود و در کانون سخنان تندو تیزی قرار داشت که در مناظره جمعه شب میان مک کین و اوباما برگزار شد.
اما در پی این رویداد، مک کین پا را فراتر گذاشت و به طرفدار دیدار در سطوح بالا با ایران تبدیل شد. اظهارات مک کین، شکاف عملی موجود او با آقای اوباما را که از مدت ها پیش طرفدار گفتگو با تهران بود کمتر کرده است. اوباما نیز مانند مک کین از اعمال تحریم های سخت تر بین المللی علیه ایران بر سر برنامه هسته ای آن کشور حمایت می کند.
هر دو نامزد ریاست جمهوری در مورد پاکستان و افغانستان و در مورد اینکه آیا این دو کشور معرف “جبهه مرکزی علیه تروریسم” هستند یا خیر، به بحث و جدل پرداختند. با اینحال هر دو به ارائه طرح مشابهی پرداختند که شامل اعزام نیروهای بیشتر به افغانستان و همکاری با دولت پاکستان بود.
مک کین درگذشته هرگونه گفتگوی مستقیم در سطوح بالا با ایران را رد می کرد. او سال گذشته به شبکه فاکس نیوز گفته بود: “بالاترین وجه تمایز ما درباره روابط بین الملل، گفتگوهای رو در رو با ایران است.“
اما به نظر می رسد نامزد حزب جمهوری خواه این دیدگاه را در جمعه شب تغییر داده باشد. او گفت: “دیدارها در سطح وزیر خارجه یا پائینتر از آن می تواند وجود داشته باشد. من همیشه چنین دیدارهائی را تشویق کرده ام.“
اعلام این سخنان پس از نقل قول اوباما از هنری کیسینجر- یکی از بزرگان حزب جمهوری خواه و مشاور غیر رسمی مک کین- صورت گرفت که در ماه جاری از مذاکرات بدون پیش شرط در سطح وزیران خارجه سخن به میان آورده بود.
اما از سوی دیگر، کاندولیزا رایس وزیر خارجه فعلی ایالات متحده تنها در صورت توقف برنامه هسته ای از سوی ایران حاضر به گفتگو با همتای خود درباره این پرونده خواهد بود. او هفته گذشته گفت: “شما همیشه باید شروط درستی را در نظر گرفته باشید.“
مک کین با آقای کیسینجر اعلام موافقت کرد اما با برجسته کردن خواست اوباما در تمایل به دیدار با احمدی نژاد، چهره مخالفی از خود را در برابر وی به نمایش گذاشت. او خواستار تشکیل حلقه ای از کشور های دموکراتیک برای اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران از طریق همکاری با کشورهائی نظیر انگلستان، فرانسه و آلمان شد.
اما این سه کشور نگران انجام هرگونه اقدامی هستند که بر سازمان ملل پیش دستی کند. یک دیپلمات غربی گفت: “اگر ما بخواهیم کاری بکنیم، نمی بایست ضد کشورهائی مانند روسیه و چین باشد که به آنها نیاز داریم.“
”این منطقی به نظر نمی رسد. اگر یک کشور بدون دموکراسی هم بخواهد فشارش را بر ایران افزایش دهد، باید به آن خوشامد گفت.“
منبع: فایننشیال تایمز- 28 سپتامبر