دانا شهسواری
dana. com
ششمین دوره انتخابات شورای مرکزی اتاق بازرگانی، صنعت و معدن تهران انجام شد و طی آن 25 نفر از لیست ائتلافی”تحول خواهان” به پیروزی رسیدند. در مورد این انتخابات با دکتر علی رشیدی، استاد اقتصاد دانشگاه و یکی از منتخبین گفت و گویی کرده ایم که در پی می آید.
تحلیل شما از ترکیب جدید اتاق بازرگانی تهران چیست؟
تقریبا 25 نفر از 40 نفری که انتخاب شدند از جمله کاندیداهای خواستار تحول در اتاق بازرگانی هستند. آن 15 نفر دیگر به چند گروه وابستگی دارند که عبارتند از گروه آقای خاموشی، گروه نهاوندیان، و اعضای انجمن مدیران صنایع هستند. بنابراین در مقایسه با آنها در میان تحول گرایان وحدت بیشتری وجود دارد که این وحدت خود را در برنامه ها و سیاستهای آینده اتاق نشان خواهد داد.
چیزی که در انتخابات اخیر چشمگیر بود، شرکت بسیار زیاد افراد صاحب کارت بود. شما این استقبال را ناشی از چه می دانید؟
یکی از دلایلش این است که تعداد اعضای اتاق تقریبا دو برابر سابق شده و الان حدود 18 هزار نفر در تهران عضو اتاق هستند. در نتیجه انتظار می رفت که تعداد شرکت کنندگان بسیار بیشتر از دوره قبل باشد. اما نکته ای که به نظر من عامل تشویق اعضا شد، حساس شدن مساله اتاق تهران بود. با توجه به انحصار طلبی هایی که هیات رئیسه فعلی اتاق ایران به خرج داد و اینکه قصد داشت عده بسیار زیادی از خواستاران تحول را حذف کند. سروصدایی که این مساله[در پی رد صلاحیت ها] ایجاد کرد، دخالتهایی که انجام شد و بحثی که به دنبال آن در مطبوعات در گرفت در واقع توجه و علاقه عده بیشتری از اعضای اتاق جلب شد. اما نکته بسیار مهم انتظار طولانی رای دهندگان برای رای دادن بود. از این رو عده ای از آنان که مشغله داشتند قبل از رای دادن جلسه را ترک کردند. اگر ساز وکار سهل تری برای رای دادن پیش بینی شده بود یقینا عده بیشتری موفق می شدند آرای خود را به صندوق اندازند.
اغلب شرکت کنندگان در انتخابات اخیر به تحول گرایان رای دادند. علت این رویگردانی از سنت گرایان پس از حدود سه دهه در چه عاملی نهفته است؟
عامل اصلی همان نیروهای جوانی است که به عنوان اعضای جدید اتاق وارد شده اند و همینطور بحث ایجاد تشکل و فعالیت گروههای تحول خواه که نقش مهمی در جلب علاقه و توجه اعضا برای شرکت در انتخابات داشتند. در واقع سنتی ها می خواستند انتخابات محدود و بسته باشد، اما وجود تشکل ها و آزاد شدن قید و بند های عضویت در اتاق و ورود افراد تازه باعث شد به مرور کفه ترازو به نفع جوانان و خواستاران تحول و آنانی که می خواهند در سطح کشورتحول مثبتی روی دهد سنگین شود.
تحول گرایان بیشتربه چه مواردی توجه خواهند کرد و در برنامه خود چه اهدافی را دنبال می کنند؟
چند مورد مهم در برنامه تحول گرایان وجود دارد. یک نکته این است که تحول گرایان واقعا خواستار یک اقتصاد آزاد، رقابتی و مردمی هستند. آنها دنبال اقتصاد رانتی و برمبنای دسته بندی های قدرت نیستند. تحول گرایان همچنین خواهان نقش پررنگ اتاق در برنامه ها و تصمیم گیری های دولت هستند. از این رو لازم است نمایندگان اتاق در مراکز تصمیم گیری دولت حضور داشته باشند تا بتوانند به عنوان شخص حقوقی نظرات اتاق را منتقل کنند. از این رو باید نظرات اتاق هم روشن باشد، بنابراین ما معتقدیم اتاق باید معرف تمام اقتصاد ایران باشد نه اینکه تنها واردات و صادرات چی ها و اصناف در آن حضور داشته باشند. علاوه بر این نظر ما این است که حدود 25 حوزه اقتصادی باید در کمیسیون ها شرکت کنند و نظرات اعضا از طریق این کمیسیون ها در مراجع تصمیم گیری مطرح شود. از طرف دیگر ما معتقدیم فعالیت ها و برنامه های اتاق باید بسیار شفاف باشد، نه اینکه یک فردی در هیات رئیسه و یا افرادی درکمیسیون ها ازاطلاعاتی که مطرح می شود برای استفاده شخصی خودشان سود ببرند. از این رو اطلاعات و بحث ها باید به همه گزارش شود، چون مرکز ثقل اتاق، هیات نمایندگان آن است نه آن چند نفری که در هیات رئیسه حضور دارند. برای چنین اهدافی به نظر ما متخصصین، دانشگاهیان و افراد با تجربه باید در اتاق نقش اساسی داشته باشند تا مسایل مشخص و راه حل های آنها نیز در نظر گرفته و از این طریق گزارشهایی تنظیم و به مقامات مسوول و تصمیم گیر ارائه شود.
پایان فردیت
پس قاعدتا بیشترین تاثیر و هدف پیروزی تحول گرایان باید خروج اتاق از فرد محوری و حاکمیت سلیقه باشد؟
بله. باید از آن حالت انحصاری و شبه انحصاری که در این 25 سال به آن تحمیل شده بود خارج شود.
شما از تاثیر اتاق برتصمیم گیری های اقتصادی گفتید. به نظر شما جایگاه این تاثیر گذاری در قانون کجاست؟
در قانون اساسی آمده است که بخش خصوصی یکی از سه بخش اقتصاد است، اما اکنون با دستور مقام رهبری در راستای اصل 44 به نظر می رسد محوریت بخش خصوصی بیشتر و جایگاه بخش خصوصی احیاء شود. از این رو فرصت بسیار خوبی ایجاد شده و تحول در اتاق هم، که مصادف با این فرصت پیش آمده، زمان بسیار مناسبی را فراهم آورده است.
به نظر شما تحول گرایان چه اهدافی را در راستای اصل 44 در اتاق دنبال خواهند کرد؟
به عقیده من تنها تحول گرایان هستند که می توانند برای اجرای اصل 44 برنامه بدهند. متاسفانه تاکنون مقام های اتاق بازرگانی تنها دیدی محدود و شخصی نسبت به این اصل داشتند و اینکه مثلا تنها یک شرکت ویا کارخانه ذوب آهن و یا نیروگاه برق تاسیس کنند، در حالیکه اساسابه عقیده ما مساله تنها این نیست. آنچه ما در راستای اصل 44 بدان معتقدیم، مد نظر قرار دادن اصلاح ساختار اقتصاد است. از نظر ما کوچک و کارآمد کردن دولت مهم است. علاوه بر این ما بنا بر این داریم که درهر بخشی از بخش های اقتصاد، نظرات بخش خصوصی را برای اصلاح اقتصاد بصورت تک تک و در 25 گزارش تعیین کنیم وآن را به مجلس و دولت ارائه دهیم و به کمک ذینفع ها و فعالان هر بخش به اصلاح اقتصاد بپردازیم.
بی برنامگی بس است
پس اتاق در این دوره رسالتی اقتصادی را بر دوش خود حس می کند. /strong>
مسلما؛بی برنامگی دیگر بس است. ما مصمم هستیم ضعف ها و کمبود هایی را که تدریجا پیداشده است به مرور رفع کنیم تا اقتصاد از این رکود و سکون در آید واز اتلاف منابع جلوگیری شود.