پرونده/ حکایت – بهاره خسروی: از آغاز اولین جام جهانی فوتبال، هیچ روزی نبوده که این بازی هیجان‌انگیز از تب و تاب افتاده باشد. محبوبیت فوتبال از همان اولین روزها تا همین امروز که جام جهانی برزیل در حال برگزاری است، روز به روز افزون شده است. محبوبیتی که از چشم سینماگران هم دور نبوده و با ساخت فیلم‌ها یا سریال‌هایی درباره‌ی آن، پیوندی گاها به یادماندنی میان هنر و ورزش رقم زده‌اند. این فیلم‌ها بخصوص اگر از حضور بازیکنی محبوب بهره گرفته باشند، موفق‌تر بوده‌اند. در مطلب زیر نگاهی می‌کنیم به فیلم‌هایی که درباره‌ی فوتبال یا با بازی فوتبالیست‌ها ساخته شده‌اند؛ فیلم‌هایی با نگاهی طنزآمیز، رمانتیک و حتی اخلاقی.
پژمان : محبوبیت کم نظیر
این سریال ۲۵ قسمتی که سال گذشته از شبکه سوم تلویزیون ایران پخش شد، محبوبیتی کم‌نظیر درمیان فیلم‌ها و سریال‌های از این دست بهم زد. کارگردانی این سریال را سروش صحت برعهده داشت و مهراب قاسم‌خانی و پیمان قاسم‌خانی نویسندگان آن بودند. سریالی که با بازی‌های خوب و طنز به جا خیلی زود در دل بینندگان جا باز کرد. از نقطه قوت‌های سریال، حضور پژمان جمشیدی، فوتبالیست شناخته شده بود که با بازی کم‌نظیر خود، خاطره‌ای ماندگار را برجای گذاشت. پژمان جمشیدی در این فیلم نقش خودش را بازی میکند، بازیکن سابق تیم ملی و ستاره تیم پرسپولیس که در پی چندین فصل بیکاری، به دنبال آن است که هرطور شده با یک تیم قرارداد ببندد.
خود او همزمان با پخش سریال‌اش در تلویزیون در مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر گفت که “نقش من در سریال “پژمان” فاصله بسیاری با خودم دارد و تنها اسم و فامیل من را یدک می‌کشد. من برای بازی در این نقش، تکه‌های شخصیت پژمان داستان را کنار هم چیدم تا به این نقش برسم که خوشبختانه موفق بودم. حال فرق چندانی نمی‌کند که بگویند این نقش را خوب بازی کرده و یا کاملا اتفاقی به آن دست پیدا کرده است. من فقط به یک نقش جان دادم ولی نام خودم را برای این نقش انتخاب کردم تا به فوتبالیست‌ها برنخورد.”
پژمان جمشیدی پیش از این هم در صحنه‌هایی از سریال‌های تلویزیونی “زیر آسمان شهر” و “ساختمان پزشکان” حاضر شده بود. حمید درخشان، بهروز رهبری‌فر، علی موسوی، محمد محمدی، آرش برهانی و حسین ماهینی از دیگر فوتبالیست‌هایی بودند که در این فیلم حضور داشتند.
در امتداد زاینده رود : جوان فوتبالیست مغرور
کارگردانی این سریال را که از شبکه یک پخش شد، حسن فتحی برعهده داشت. سریال حول حادثه‌ای شکل می‌گیرد که برای یک جوان فوتبالیست رخ می‌دهد، فوتبالیست مشهور و مغروری (با بازی اشکان خطیبی) که برای امضای قرارداد با یک باشگاه اصفهانی به این شهر می‌رود و در یک تصادف، جوانی اصفهانی را به قتل می‌رساند. وحید شمسایی، آرش برهانی، کریم باقری، اسماعیل فرهادی، محمد صلصالی، فرشید طالبی، احمد جمشیدیان و مهدی جعفرپور از بازیکنان فوتبالی بودند که در سکانس‌هایی از این سریال حضور داشتند.
۳-۵-۲: از بیزاری از فوتبال تا خرید یک باشگاه
این مجموعه تلویزیونی که از شبکه تهران پخش شد، از دیگر فیلم‌های طنز درباره‌ی فوتبال به ویژه فساد و بیسوادی در فوتبال ایران است. فیلم روایتگر زندگی حشمت خان با بازی فرهاد آییش است، مردی بیزار از فوتبال که در اثر یک اتفاق شیفته‌ی فوتبال و آن هم سیستم ۳-۵-۲ می‌شود. او که ارثیه‌ای میلیاردی را به دست آورده، تصمیم می‌گیرد با خرید یک باشگاه فوتبال، در پول‌اش سرمایه‌گذاری کند، ماجرا اما به این سادگی‌ها پیش نمی‌رود و عواملی همچون فساد مالی، ناآشنایی با فوتبال حرفه‌ای و تصمیم‌های اشتباه، او را به مرز ورشکستگی می‌رساند.
کارگردانی این سریال ۴۵ قسمتی را که شب‌های تابستان از شبکه تهران پخش می‌شد، حسین سهیلی‌زاده برعهده داشت و بازیگرانی همچون رضا رویگری، امیرحسین رستمی، مریم خدارحمی، شهره لرستانی، مهسا کریم‌زاده و حامد کیازاد در آن هنرنمایی کرده‌اند.
فوتبالی‌ها: طنزآمیز و اجتماعی
فیلمی به کارگردانی عباس خواجه‌وند و نویسندگی کیانوش اسلامی و سیروس میمنت که در سال ۱۳۸۹ روی پرده سینماها رفت. مهران غفوریان، رضا شفیعی جم، یوسف صیادی، سید جواد هاشمی و احمد پورمخبر از جمله بازیگران این فیلم کمدی هستند. این فیلم که مضمونی اجتماعی و طنزآمیز دارد، درباره تیم فوتبالی است که می‌خواهد به دسته برتر راه پیدا کند. مربی این تیم در پی شکست در دیدار رفت به ظاهر سکته میکند تا یک مربی برزیلی هدایت تیم را به عهده بگیرد که طی آن ماجراهای طنز جالبی برایش رخ می‌دهد.
فوتبالیست‌ها : علی پروین روی پرده سینما
علی اکبر ثقفی کارگردانی و نویسندگی این فیلم را که در سال ۱۳۷۹ روی پرده سینماها رفت، برعهده داشت. فیلمی با حضور چهره‌هایی مشهور از دنیای فوتبال همچون علی پروین، محمد برزگر و حمید استیلی. فیلم زندگی فردی به نام حسن رفتاری را روایت میکند، کسی که پس از، از دست دادن پدر و مادر خود در زلزله رودبار در یک مغازه پنچرگیری مشغول به کار می‌شود. او که علاقه زیادی به فوتبال دارد توسط یکی از دوستان خود در جریان برگزاری مسابقات جهانی فوتبال کودکان بی‌سرپرست در سوئیس و عضویت تیم ایران در مسابقات قرار می‌گیرد. اما پس از اطلاع از مشکل قانونی خود در مورد حضور در تیم ملی با بکار بردن ترفندی موفق به کسب اجازه از نماینده بهزیستی می‌شود. مسابقات برگزار می شود و حسن که با درخشش خود در بازی‌ها نامزد دریافت عنوان آقای گل مسابقات شده بود، با حسادت خسرو دیگر بازیکن تیم روبرو می‌شود.
ازدواج غیابی: تصویری خیالی از عابدزاده
فیلمی به کارگردانی کاظم معصومی و نویسندگی سید محسن وزیری که در سال ۱۳۷۸ ساخته شد. احمدرضا عابدزاده، دروازه‌بان محبوب ایرانی در این فیلم حضور داشت، کسی که پیش از آن پیشنهادهای زیادی را رد کرده بود. عابدزاده از میانه پروژه به دلیل اختلافات مالی از بازی در این فیلم که تصویری خیالی از زندگی خودش را نشان می‌داد، انصراف داد و بنابراین، نیمه پایانی فیلم بدون حضور او ساخته شد. فیلم داستان دختری به نام بیتاست که علیرغم مخالفت پدرش و با اصرار فراوان برای تحصیل به تهران می‌آید و در همان اوایل با یک جوان آشنا می‌شود. و این درحالی است که پدرش او را برای برادرزاده‌اش، علی درنظر گرفته است.
مثلث آبی: یک فوتبالیست نیکوکار
کارگردانی این فیلم را که در سال ۱۳۷۸ ساخته شد، هادی صابر برعهده داشت و محمد صالح‌علا، حمیرا ریاضی و جواد زرینچه، بازیکن فوتبال از جمله بازیگران این فیلم بودند. فیلم درباره ممد آبی پسر یک روزنامه فروش است که علاقه زیادی به فوتبال دارد، علیرغم مخالفت های شدید پدرش به همراه جوانی به نام مسلم که فروشنده‌ای دوره گرد است، به دیدن مسابقات فوتبال می‌رود. روزی ممد آبی بطور اتفاقی می‌فهمد که حسین شیپورچی که سال‌هاست برای تیم خودش شیپور می‌زند احتیاج به پولی برای پرداخت کرایه خانه عقب افتاده‌اش دارد. او سعی میکند که به جای مسلم که دوست صمیمی حسین شیپورچی است به او کمک کند، اما پول کافی ندارد. تا اینکه با جواد زرینچه برخورد میکند و جواد پول کافی برای حسین شیپورچی به او می‌دهد.
به سوی افتخار : نخستین مجموعه تلویزیونی درباره فوتبال
اولین مجموعه‌ای که به موضوع فوتبال پرداخت، سریال “به سوی افتخار” بود که در سال ۱۳۷۷ از شبکه سوم تلویزیون ایران پخش شد. فیلمی به کارگردانی سیروس مقدم و با بازی بازیگرانی همچون داریوش ارجمند، سیاوش طهمورث، مهدی فتحی، اکبر عبدی، افسر اسدی، آتش تقی‌پور و امین زندگانی. مجید سبزی، بازیکن سرشناس فوتبال که او را “مرد اخلاق فوتبال ایران” می‌نامند هم از فوتبالیست‌هایی بود که در این فیلم نقش‌آفرینی می‌کرد. مهدی حیدری، محمود معمار و غلامرضا فتح‌آبادی هم از دیگر بازیکنان فوتبالی بودند که در این سریال حضور داشتند. این سریال که تم اصلی‌اش را بر موضوع اخلاق و بازی جوانمردانه در فوتبال متمرکز کرده بود، توانست توجه مخاطبان را جلب کند به ویژه آنکه اولین سریالی در تلویزیون ایران بود که به موضوع فوتبال می‌پرداخت.
مجید سبزی، بازیکن فوتبال که در این سریال نقش‌آفرینی می‌کرد و ازقضا بازیکنی اخلاق‌گرا را به تصویر می‌کشید، هفت سال پس از این سریال در ۱۸ بهمن ۱۳۸۴ با زندگی وداع کرد. او که چهارده روز پیش از آن و هنگام خروج از باشگاه پرسپولیس دچار حمله قلبی شده بود، دو هفته را در بخش سی.سی.یو بیمارستان شهید رجایی گذراند و سرانجام درمقابل بیماری تسلیم شد.
الکلی: شهرت، اعتیاد و عشق
فیلمی به کارگردانی و نویسندگی محمدعلی جعفری که در سال ۱۳۵۰ ساخته شد. فیلم درباره فوتبالیست مشهوری است که به دنبال حوادث بد به الکل پناه می‌برد و درنتیجه اعتیاد به آن از عشق و حرفه‌اش دور می‌شود. اما در اوج ناامید با یک دختر آشنا می‌شود و به کمک او به زندگی عادی و سابق‌اش بازمی‌‌گردد. سعید راد و زری خوشکام از بازیگران این فیلم هستند.
عزیز اصلی: پرکارترین فوتبالیست بازیگر
عزیز اصلی، اولین فوتبالیستی بود که به بازیگری روی آورد. او با بازی در فیلم “بی‌عشق هرگز” ساخته ساموئل خاچیکیان در سال ۱۳۴۴، اولین فوتبالیستی بود که جلوی دوربین سینما ظاهر شد و بعدها نیز به این کار ادامه داد. “مامور دوجانبه”، “خداحافظ تهران”، “کشتی نوح”، “تونل”، “پنجه آهنین”، “پلی به سوی بهشت” و “فاتحان صحرا” از فیلم‌هایی هستند که عزیز اصلی در آنها نقش‌آفرینی کرد. تمام این فیلم‌ها پیش از انقلاب اسلامی ساخته شده‌اند.
عزیز اصلی، دروازه‌بان پرسپولیس و تیم ملی فوتبال ایران بود.
