هفته گذشته بیش از هزار نفر در سراسر ایران به سمت زیارتگاهی در شهر باستانی یزد رفتند، زیارتی مانند بسیاری دیگر در جمهوری اسلامی، با این تفاوت که مردان یارمولک بر سر داشتند.
ایران که منزلگاه یهودیان در ۳۰۰۰ سال گذشته بوده، بیشترین جمعیت پیروان این دین در خاورمیانه پس از اسرائیل را، که دشمن درجه یک این کشور محسوب می‌شود، در خود جای داده است. یهودیان که در سال‌های اخیر تحت فشار زیادی بوده‌اند، در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی کمی پذیرفته شده‌اند.
همایون سامیا، رهبر شورای یهودیان تهران می‌گوید: “دولت به شکایات و درخواست‌های ما گوش داده. اینکه با ما مشورت می‌کنند قدم مهمی رو به جلوست. تحت ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد هیچ‌کس به حرف ما گوش نمی‌داد. گوششان برای درخواست‌های ما کر بود.”
اکثر جمعیت ۷۷ میلیونی ایران مسلمان شیعه هستند و هیئت حاکمه این کشور را تندروهایی تشکیل می‌دهند که قرائت خاصی از اسلام را تبلیغ می‌کنند. پس از انقلاب سال ۵۷ بسیاری از یهودیان ایران را ترک کردند. بعد از آن یهودیان مرتبط با اسرائیل مورد هدف قرار گرفتند. امروز تخمین زده می‌شود که حدود ۲۰ هزار یهودی در ایران زندگی می‌کنند.
تنش در دوران احمدی‌نژاد که بارها هولوکاست را افسانه خواند بسیار بالا گرفت. او حتی در سال ۲۰۰۶ یک کنفرانس بین‌المللی برای بحث پیرامون اینکه آیا قتل‌عام جنگ جهانی دوم واقعا صورت گرفته یا نه برگزار کرد. محمدرضا رحیمی، معاون او، یکبار یهودیان را به این متهم کرد که همه قاچاقچی مواد مخدر هستند.
اما یهودیان می‌گویند از زمان ریاست‌جمهوری روحانی وضعیت آن‌ها بهتر شده است. دولت او قبول کرده که مدارس یهودی روزهای شنبه تعطیل باشد. همچنین روحانی مبلغی معادل ۴۰۰ هزار دلار به یک بیمارستان یهودی در تهران اختصاص داد و سال گذشته از تنها نماینده یهودیان در مجلس این کشور خواست تا او را در سفر به مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک همراهی کند.
مهوش کهن، زائر یهودی که از شیراز به یزد آمده بود می‌گوید: “در دهه شصت بسیار وحشت داشتیم. فشار را حس می‌کردیم. حالا دیگر نگران نیستیم. امن هستیم و آزادی داریم. در گذشته، اسرائیل مشوق‌هایی از جمله مسکن برای مهاجرت یهودیان به اسرائیل پیشنهاد داده بود که برخی از یهودیان به دام افتادند. اما حالا این‌طور نیست. یهودیان شرایط زندگی و شغلی بهتری در ایران دارند. برای همین دیگر هیچ‌کس نمی‌خواهد برود.”
با این حال، گروه‌های حقوق بشر می‌گویند یهودیان و اقلیت‌های دیگر در ایران با تبعیض روبرو هستند. سال گذشته، مقامات ایران، پس از آن‌که توئیتی از طرف حسن روحانی سال نوی یهودیان را تبریک گفت، داشتن حساب توئیتر توسط رئیس‌جمهور را کتمان کردند. تلویزیون دولتی ایران نیز برنامه‌های ضدیهودی پخش کرده است.
اما زائرانی که اخیرا به سمت مقبره یک روحانی بزرگ یهودی رفته‌اند رفتار جدید دولت ایران را مورد ستایش قرار می‌دهند.
کهن می‌گوید: “ما این‌جا جمع شده‌ایم که یهودی بودن خود را جشن بگیریم. ما به اینکه آزادانه به دین خود می‌پردازیم افتخار می‌کنیم.”
منبع: سی بی اس - 26 نوامبر 2014
