ورود سپاه وارتش به عرصه هنر

نویسنده

teatrefadjr.jpg

پرستو سپهری

جشنواره تئاتر فجر بایک هفته تاخیر نسبت به 25 سال گذشته افتتاح شد و سپاه و ارتش بصورت مدیران ونمایش های ‏ویژه، رسما وارد صحنه تئاتر ایران شدند.‏

بر اساس آخرین اطلاعات موجود، دبیر جشنواره بیست و ششم تئاترفجر که از مسئولین رده های بالای فرهنگی سپاه ‏پاسداران است، بعضی از کارگردان های منتقد و مستقل را حذف کرده و بیشترین امکانات را دراختیار نمایش های ‏مذهبی گذاشته است.‏

برنامه ریزی عملی برای بر گزاری جشنواره ای بر اساس بینش طالبانی دولت نهم از آغاز سال جاری شکل گرفت. ‏ابتدا تئاتر شهر که قلب نمایش ایران است به بهانه تعمیر در عمل تعطیل شد و سپس نمایش های مذهبی میدان را در ‏دست گرفتند. اجرای نمایش های دیگر هم به چند اجرای دانشجویی در تالار مولوی محدود شد. ‏

از همان زمان زمزمه هایی میان اهالی تئاتر بالا گرفت که جشنواره بیست و ششم، جشنواره ای کم رمق و منحصر به ‏نمایش هایی از این دست خواهد بود. بسیاری همچون محمد رحمانیان که کارهای خوبی را هم برای تمرین برگزیده ‏بودند خیلی زود از اجرا ها کناره گیری و انصراف خود را اعلام کردند. ‏

با نزدیک شدن زمان جشنواره فجر، مدیران کیهانی وزارت ارشاد که کسی را هم برای اداره جشنواره ندارند، دست به ‏دامان گروه بندی سردار قالیباف در جناح راست شدند که سیاست جذب هنرمندان را دنبال می کند. نتیجه مذاکرات ‏سرداران صفار هرندی- قالبباف، انتصاب یکی از مسئولین رده بالای فرهنگی سپاه به نام مجیدسرهنگی به دبیری ‏جشنواره شد. سرهنگی که گفته می شود اخیرا دکترای خود را از انگلستان گرفته است، مدتی رئیس دپارتمان نمایش ‏دانشکده هنرهای زیبا بوده و پس از آن در سازمان فرهنگی هنری شهرداری و بخش نمایش فرهنگستان هنر به کار ‏اشتغال داشته است.‏

سرهنگی هم ایمانی خوشخو، معاون هنری ارشاد و حسین پارسایی رییس مرکز هنرهای نمایشی را بعنوان اعضای ‏شورای بر گزاری جشنواره منصوب کرد تا گروه بندی های جناح راست نماینده ای در اداره جشنواره داشته باشند.باین ‏ترتیب شورائی که نماینده مستقیم سردار وزیر ارشاد بر آن نظارت دقیق دارد با 600 میلیون تومان بودجه فعالیت خود ‏راآغاز کرد.‏

اهالی تئاتر که این شورای نظامی ـ امنیتی را درخدمت بر قراری سانسور و تکرار وضعیت سینما می دیدند، نماینده ای ‏نزد وزیر کیهانی ارشاد فر ستادند.‏

اما سردار صفارهرندی به نماینده اهالی تئاتر گفت: “اگر اهالی نمایش اهل شوند و به راه بیایند درهای رحمت به روی ‏آنها گشوده می شود. اگر نمی خواهند نمایش مذهبی اجرا کنند، سراغ نمایش هائی مانند اکبر آقا اکتور تئاتر بروند که ‏مورد پسندمردم است. غیر از این هم باشد ما می دانیم چه نیروهائی را وارد صحنه کنیم.“‏

‏ با سخنان سردار کیهانی معلوم شد که خط قرمز ارشاد در مورد تئاتر هم مانند سینماست: یا مذهبی و جنگی و یا مبتذل. ‏‏”صفار هرندی پیشتر برای اهالی سینما هم دو فیلم آتش بس و اخراجی ها را بعنوان الگوی فیلم مردمی در برابر فیلم ‏روز سوم معین کرده بود.“‏


اولین اقدام هیئت مدیران جناح راست، حذف گروههای برتری بود که درسال های گذشته آثاردرخشانی را به صحنه ‏آورده بودند. به این ترتیب آثار کارگردانان خلاقی همچون آرش دادگر، محمودرضارحیمی، حمیدرضا نعیمی، ‏محمدمیرعلی اکبری، چیستایثربی، دکترقطب الدین صادقی، محسن حسینی وفریبا ورکیانی که اغلب نمایش هایشان ‏دارای زبانی انتقادگونه وپرجسارت بود، حذف شدند و نمایش هایی مذهبی همچون آهو به وقت انفجار، شرح هجران، ‏آه کودکم پشت درمانده، مبارزه دوقهرمان، چغوک و…به جشنواره راه یافتند.‏

مهمتر از همه اینکه بخش ویژه ای به نمایش نیروهای مسلح اختصاص یافت که بهترین سالن ها رادر اختیار دارند ‏وبااستفاده از بودجه ویژه، قرار است روحیه جنگی را در میان مردم زنده کنند.‏

سوئیس، ارمنستان، آلمان، مکزیک، فرانسه، هند، روسیه ولهستان از جمله کشور هایی هستند که با چند نمایش در ‏جشنواره تئاتر حضور دارند. نکته ای که امسال دراین میان بیشتر خود نمایی می کند حضور محصولات مشترک میان ‏ایران با چند کشور از جمله مکزیک و فرانسه است. در میان چهره های ایرانی هم نام هایی همچون محمود استاد محمد، ‏محمد یعقوبی، امیر دژاکام، محمد حاتمی، آتیلا پسیانی و…. به چشم می خورد. گفته می شود نمایش افرا، کار بهرام ‏بیضایی و ملاقات با بانوی سالخورده، کار حمید سمندریان نیز در این جشنواره روی صحنه خواهند رفت.‏