تنش در خاومیانه و میانجی گری ایران

نویسنده

» گزارشی از لیندرو

بعد از ده ها سال تاریک اندیشی، درهای دولت های غربی گشوده شد. حسن روحانی، رئیس جمهور جدید ایران، به محض روی کار آمدن خواستار از حل گیری مذاکرات اتمی شد، وی همچنان بر حق مسلم کشورش برای غنی سازی اورانیوم پافشاری می کند.

اولین دعوت از لندن شروع شد. کانال های دیپلماتیک روحانی در انگلستان بسیار قوی هستند: دیوید کامرون دست هایش را بسوی روحانی دراز کرد و در نامه ای به رئیس جمهور ایران تمایلش برای از سر گیری مذاکرات با ایران را ابراز کرد.

جالب است که این حرکت انگلستان در شرایطی صورت می گیرد که وی با متحد اش آمریکا در حال شروع جنگ علیه دولت سوریه است.

بخشی از شیعیان خاورمیانه از جمله حزب الله لبنان و حکومت اسد توسط ایران حمایت می شود.

اگرحمله آمریکا و متحدانش به سوریه انجام شود، برخورد بین آیت الله ها و رهبران غربی در همان آغاز، متوقف خواهد شد. آنها در مورد حمله نظامی به سوریه اظهار نظر کردند: “حمله نظامی به سوریه، عواقب خطرناکی برای کل منطقه به همراه خواهد داشت.”

با بالاگرفتن احتمال جنگ و گفتگو بین قدرت های جهان، سپاه پاسداران ایران نیز تهدید کرد:« جنگ و ناامنی پدیده هایی سیال و غیر قابل کنترل هستند. تشدید بحران سوریه ممکن است برای اسرائیل نیز خطرآفرین شود.» رهبر ایران، آیت الله خامنه ای، بطور غیر مستقیم گفت که عملیات نظامی علیه سوریه مانند انداختن آتش به انبار باروت است”.

بسیاری از تحلیلگران تردید دارند که ایا تهران بعد ازحمله غرب با سوریه، جنگی علیه اسرائیل را آغاز خواهد کرد یا نه. مسلما رئیس جمهور جدید ایران، حسن روحانی را نمی توان با سخنانی که برای جلب افکار عمومی و کسب اعتبار داخلی می زند، سنجید.

رهبر ایران و پاسداران، بخوبی از توان نظامی و اطلاعاتی اسرائیل و متحدانش غربی اش با خبر هستند. استفانو سلیوستری، تحلیلگر امنیتی و دفاعی و مدیر سابق موسسه امور بین الملل، می گوید: “برای ایران نشان دادن واکنش سریع به اسرائیل و متحدان غربی اش، کار دشواری است.”

نیکولا پده، از موسسه مطالعات بین الملل، می گوید: “روحانی که در دوران خمینی به نهاد های دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی نزدیک بود و بعد از کابینه هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی، سمت های بالایی داشت، یک پراگماتیست است و بسیاری او را یک اصلاح طلب می دانند.”

در سال های اول جنگ بین ایران و عراق، زمانی که خامنه ای رئیس جمهور بود، روحانی نقش مشاور استراتژیک خمینی و رئیس جمهور وقت را داشت. سی سال بعد، نقش او در مناقشه سوریه بسیار مهم خواهد بود. قبل از بحران با غرب، سیاست روحانی روی سیاست خارجی و اقتصاد متمرکز شده بود.

فعلا دیدار با گروه 1+5 در اولویت قرار دارد زیرا ایران تلاش می کند تحریم های اقتصادی اروپا و آمریکا را بردارد.

شخصیت محوری این استراتژی، سفیر سابق ایران در سازمان ملل، جواد ظریف، با سابقه آکادمیک در آمریکاست که یکی از افراد مهم در قلب لابی ایران و آمریکاست.

هدف این لابی، بهبود روابط بین دو کشور است. جواد ظریف از طریق موسس این لابی، تریتا پارسی، توانست با معاون فعلی رئیس جمهور آمریکا، جو بایدن و وزیر دفاع این کشور، چاک هیگل که آن زمان سناتور بود، ملاقات کند.

یکی دیگر از نقاط قوت برای تنش زدایی بین ایران و غرب، برادر تریتا، روزبه پارسی است که تا ماه ژوئیه تحلیلگر ارشد موسسه استراتژیک اتحادیه اروپا در بروکسل بود. برای بهبود روابط اقتصادی با اروپا نیاز به فردی میانه رو مانند روحانی بود که با روی کار آمدن بیژن زنگنه بعنوان وزیر نفت، که چهره ای شناخته شده در اوپک است، این موضوع اتفاق افتاد.

رئیس جمهور ایران بدون ایجاد تغییرات مهم در مورد مسئله هسته ای، بازی را ادامه می دهد. کمتر از یک ماه پیش، کامرون انتخاب شدن روحانی را به او تبریک گفت و در پیام تبریک گفت: “بهبود روابط ایران و بریتانیا باید به تدریج صورت بگیرد.”

حالا کامرون، موشک هایش را آماده کرده است و هواپیماهای جنگی آماده پرواز هستند. ایران درعدم ثبات افغانستان و لبنان کمک کرده است و وزیر دفاع فعلی، حسین دهقان، در گذشته رابطه بسیار خوبی با حزب الله لبنان داشته است. گفته می شود که ایران روند اتمی اش را تند تر خواهد کرد.

لیندرو، 28 اوت