یک روز پس از آنکه عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از مطرح شدن “بحث صدا و سیما” در دومین سفر رهبر جمهوری اسلامی به قم خبر داد، نزدیک به صد تشکل بسیجی و حزب اللهی سراسر کشور همزمان با پایان دوره ریاست مجدد عزت الله ضرغامی بر سازمان صدا و سیما، در نامه ای خطاب به آیت الله خامنه ای، به نقد “نگاهها و فرآیندهای غلط حاکم بر برنامهریزی و مدیریت این دستگاه حساس” پرداختند. تشکلهای امضا کننده این نامه که با عنوان “فعالان فرهنگی” معرفی شده اند، صدا و سیما را متهم کرده اند که بعد از اتفاقات سال گذشته “اندیشه های امام و رهبری را به انزوا کشانده وبه ترویج فرهنگ رفاه زدگی و سطحی نگری شهری و ابتذال” روی آورده است.
آقا گفتند تذکر می دهم
جمعی از تشکلهای بسیجی و حزب اللهی که خود را “فرزندان انقلابی در سراسر کشور” معرفی کرده اند، دیروز در نامهای خطاب به آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، با یادآوری اتمام دوره ابقای عزت الله ضرغامی در پست ریاست سازمان صدا و سیما، از منظر “منتقدان انقلابی” به نقد عملکرد این سازمان و نوع مدیریت ریاست آن پرداختند.
تابناک، پایگاه خبری نزدیک به محسن رضایی، دیروز با انتشار این نامه به نقل از امضا کنندگان آن نوشت: “نقد سازمان صدا و سیما از منظر انقلابی که فراتر از نقد یک فرد و دو فرد، و در واقع نقد نگاههای غلط و فرآیندهای غلط حاکم بر برنامهریزی و مدیریت این دستگاه حساس است، سابقهای طولانی دارد.”
این “منتقدان انقلابی” در ابتدای نامه خود با توصیف آیت الله خامنهای به عنوان “پرچمدار این نوع نقد” خطاب به وی نوشته اند: “نیروهای دلسوز و انقلابی سالهاست از تریبونهای مختلف کوشیدهاند رسانه ملی را در مقایسه با آرمان دانشگاه عمومی و زبان گویای انقلاب اسلامی مورد نقد قرار دهند. نقدهایی که هرچند دلسوزانه، متخصصانه، مبتنی بر گفتمان انقلاب اسلامی و اغلب متضمن راهکارهای ایجابی فراوانی بوده است، اما کمتر مورد توجه مسئولان قرار گرفته و با پاسخهای کلی و برگزاری جلسات نمایشی هم اندیشی و ارایه گزارش کارهای توجیهآمیز مواجه شده است.”
بر اساس اصل 175 قانون اساسی، نصب و عزل رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، به عهده رهبری است و شورایی مرکب از نمایندگان رییس جمهور و رییس قوه قضاییه و مجلس شورای اسلامی -هر کدام دو نفر- بر این سازمان نظارت دارند. خط مشی و ترتیب اداره سازمان و نظارت بر آن را قانون معین می کند.
رهبر جمهوری اسلامی در 16 آبان ماه سال گذشته، همزمان با اتمام دوره پنج ساله مدیرت عزت الله ضرغامی بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی، در حکمی ضمن تمدید دوره ریاست او بر این سازمان به مدت یک سال دیگر، تاکید کرد: “از تجربه های موفق یا ناموفقِ دوره پنجساله باید برای رساندن این رسانه به این کیفیت برتر سود ببرید و با زمانبندی برنامه ها و تعیین شاخصهای قابل اندازه گیری، حرکت مجموعه را تکمیل یا تصحیح نمائید. انتظار دارد نشانه های این تحول در اولین سال مسئولیت جنابعالی مشاهده شود.
حال پس از گذشت یک سال از این حکم، آنطور که یک عضو جامعه مدرسین قم در مصاحبه با خبرگزاری فارس گفته است، در نشست روز شنبه 15 آبان، یعنی یک روز قبل از پایان پذیرفتن دوره ابقای ضرغامی بر کرسی ریاست صدا و سیما، آیت الله خامنهای در جمع برخی از اعضای جامعه مدرسین قم به انتقاد از عملکرد سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی پرداخته است.
به دنبال این نشست، حجت الاسلام اسلامیان، عضو جامعه مدرسین و عضو کمیسیون فرهنگی - اجتماعی مجلس خبرگان رهبری، گفته است: بحث صدا و سیما از دغدغههای به حقی بود که برخی اعضای جامعه مدرسین در دیدار با رهبر فرزانه انقلاب مطرح کردند و ایشان هم در پاسخ فرمودند:من از عملکرد صدا و سیما دفاع نمیکنم و اشکال وارد است و خیلی هم برای این موضوع وقت می گذارم. آقا فرمودند:من به مسئولان صدا و سیما خیلی تذکر میدهم ولی با همه این تذکرات دردمندانه، این خروجی صدا و سیماست.”
ترویج ابتذال و سطحی نگری
یک روز پس از رسانه ای شدن این سخنان، نامه تشکلهای بسیجی و حزب اللهی منتشر شد. آنها در نامه خود خطاب به رهبر جمهوری اسلامی، با یادآوری اتفاقات سال گذشته ایران از عملکرد صدا و سیما در قبال آن انتقاد و آن سازمان راملزم به پاسخگویی دانسته اند: “اتفاقات سال گذشته نیز از جهات مختلفی توقع مردم انقلابی کشور را نسبت به تحول در این سازمان افزایش داد. چرا که صداوسیما باید هوشمندانه به رفع این فتنه و بلکه تلاش برای پیشگیری از آن اقدام میکرد. فراموشی چندین ساله گفتمان اسلام انقلابی و انقلاب اسلامی، به انزوا رفتن اندیشههای امام و رهبری و عدم پیگیری جدی، عمیق و مستمر مطالبات عدالتخواهانه و تبعیض ستیزانه مردم، ترویج فرهنگ رفاه زدگی، سطحی نگری شهری و ابتذال، مشکل جدی صدا و سیما در طول دو دهه گذشته بوده و خود، یکی از بسترهای پنهان شکلگیری فتنه و دادن مجال فکری و فرهنگی به دست نااهلان و نامحرمان است.”
امضا کنندگان این نامه، در ادامه با اشاره به اینکه “رأی شهرستان ها، روستاها و عشایر کشور با رأی اکثریت شهر تهران مخالف بود” نوشته اند: “انکار دراز مدت اکثریت غیر تهرانی در محافل نخبگانی و روشنفکری، کرسی های آکادمیک و رسانههای ریز و درشت از جمله رسانه ملی به انکار رأی آنان در این انتخابات نیز انجامید. اکثریتی که همیشه در حاشیه اخبار، گزارش ها، مستندها، سریال ها، تحلیلها و… بودند، به کاندیدایی که به هر دلیل در تهران مورد اقبال کمتری قرار گرفت، رای دادند و از خواص مورد نظر صدا و سیما پیشی گرفتند. به نظر ما، رسانه ملی به طور جدی در حوادث سال گذشته سهیم بوده و باید پاسخگوی به حاشیهراندن اکثریت غیر پایتخت نشین و نگاه مقطعی به آنان باشد.”
تشکل های بسیجی و حزب اللهی در بخش دیگری از این نامه صدا و سیما را متهم به “بی توجهی به آرمانهای انقلاب اسلامی” کرده اند: “هربار فرصتی برای طرح گفتمان جدی انقلاب اسلامی در صدا و سیما فراهم شده است، در اولین موشکافیها نقش خود صدا و سیما در بی توجهی به آرمانهای انقلاب اسلامی و به انزوا بردن آنها معلوم شده است. برنامههای اینچنینی به هیچ وجه تکلیف بر زمین مانده رسانه ملی را ادا نکردند و فقط نشان دادند چه حجم عظیمی از کار انقلابی باید در صدا و سیما دنبال شود.”
ستایش نیروهای مخلص
امضا کنند گنندگان اما در بخش پایانی نامه، با معرفی کردن خود به عنوان جمعی از تشکلها، نهادهای مردمی، مؤسسات فرهنگی و فعالان و هنرمندان انقلاب اسلامی، “به حکم وظیفهی شرعی و تعهد خود در برابر انقلاب و رهبری”، طی نکاتی به شرح آسیبهای سازمان صدا و سیما پرداخته و آن سازمان را ملزم به پاسخ گویی کرده اند.
در اولین نکته، آنها نسبت به حضور “روشنفکران معاند ” و “مذهبی های سکولار” در شبکه های تلویزیون انتقاد کرده اند: “امروز حضور روشنفکران معاند یا مذهبیهای سکولار و انجمن حجتیهای در شبکههای تلویزیون به امری عادی تبدیل شده و حضور نادر نیروهای حزب اللهی و برنامههای حزب اللهی در صدا و سیما معمولا مایه اعجاب می شود”.
امضاکنندگان نامه همچنین صدا و سیما را متهم کرده اند که پس از استقرار دولت “عدالتخواه” احمدی نژاد، نسبت به طرح “مطالبات عدالتخواهانه” بی توجهی کرده است.
آنها در تشریح آسیب های سازمان صدا و سیما، با مستقیم خطاب قرار دادن آقای خامنهای، تاکیدات او را بر ادامه مناظرات درباره مسائل مختلف کشور، یادآوری کرده و نوشتهاند که آن تاکیدات تنها در یک برنامه که تداوم نیافت، متجلی شد.
اشاره این نامه به برنامه ای است که با عنوان “دیروز امروز فردا” که “به منظور روشنگری در زمینه حوادث پس از انتخابات” به مجری گری یکی از نویسندگان سایت رجانیوز، از حامیان احمدی نژاد، از تلویزیون دولتی ایران پخش می شد. این برنامه بعد از مدتی، آنطور که سایت رجا نیوز نوشت به دنبال گفته های آیت الله خامنه ای مبنی بر اینکه “جای آزاداندیشی در تلویزیون نیست بلکه در محافل تخصصی است” متوقف شد.
“استفاده مناسبتی و مقطعی از تنوع قومی و تکثر فرهنگی در مناطق مختلف کشور” یکی دیگر از نکاتی است که امضاکنندگان نامه به آقای خامنه ای به عنوان “نقطه ای تاریک” در عملکرد صدا و سیما خطاب به آقای خامنه ای نوشته اند. به گفتهی آنها لباسهای محلی و گویشهای مختلف در مناسبتهایی از قبیل انتخابات، ظهوری سمبلیک، تزئینی و موقتی پیدا کرده و دوباره تا مقطع بعدی از صفحه تلویزیون محو میشوند و جای خود را به دغدغههای بالاشهرنشینان تهران میدهند.
تشکلهای بسیجی و حزب اللهی، البته در پایان نامه خود با لحنی کاملا متفاوت، به ستایش “نیروهای مخلص داخل سازمان صداوسیما” پرداخته اند که به گفتهی آنها در طول این مدت همچنان مطالبات و منویات آقای خامنهای را در صدا و سیما پیگیری کرده اند.
گفتنی است پیش از انتشار این نامه، سعید قاسمی، از فرماندهان سپاه در زمان جنگ در مصاحبهای ضمن انتقاد شدید از حزب الله، این جریان سیاسی را متهم کرده بودکه درک روشنی از منطق تاکتیک های احمدی نژاد ندارد.
به این ترتیب بااتمام دوره ریاست ضرغامی بر صدا و سیمای جمهوری اسلامی، درگیری ها برسر انتخاب جانشین وی آغاز شده است؛این در حالیست که سازمان تحت ریاست ضرغامی در دوره پس از انتخابات دهم به صورتی کاملا یک جانبه در خدمت دولت قرار گرفته وخود وی اخیراضمن سخنرانی های مختلفی به “سران فتنه” حمله کرده و اتهامات مختلفی به آنها زده بود.با این حال اعضای دولت احمدی نژاد از عملکرد این سازمان ابراز نارضایتی کرده و در آخرین نمونه از این دست مهدی کلهر، مشاور رسانهای احمدی نژاد و نماینده دولت در صدا و سیما به شدت از عملکرد این سازمان انتقاد کرده بود. مهدی کلهر، در مصاحبه ای که چند روز بعد به خاطر آن از کار برکنار شد، سیاست رسانههای دولتی رابه باد انتقاد گرفته و گفته بود: “هر حکومتی که سانسور را راهبرد قرار بدهد، احمق است.”