ایران معمولا میانه‌ای با مهلت‌ها ندارد. در هفت سال گذشته وقتی که اولین بار گروه مخالف ایران، برنامه وسیع هسته‌ای پنهانی آن کشور را فاش کردند، علی‌رغم درخواست پنج قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر پایان دادن به برنامه هسته‌ای مورد ظن، آنها طفره رفته اند. پس از مذاکراتی که 21 اکتبر در وین پایان یافت، محمد البرادعی، رئیس در حال کناره‌گیری آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به ایران و سه کشوری که سعی دارند قراردادی جانبی را برای تهیه سوخت راکتور هسته‌ای تهران به امضا برسانند گفته است که آنها برای قبول این پیشنهاد تنها دو روز فرصت دارند اگر نه باید آن را فراموش کنند.
هنوز مشخص نیست ایران این قرارداد که راکتور تحقیقاتی را که ایزوتوپ‌های پزشکی تولید می‌کند سر پا نگه می‌دارد، قبول می‌کند یا بر سر آن چانه می‌زند. در همین حال پس از سه هفته تاخیر، بازرسان هسته‌ای سازمان ملل قرار است از تاسیسات هسته‌ای که به تازگی وجود آن فاش شده است دیدن کنند. این تاسیسات در اعماق یک کوهپایه در یک محوطه نظامی در نزدیکی شهر قم ساخته شده است. بر اساس برنامه سوخت راکتور، که ایده آمریکا بوده است، ایران 1200 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با درجه پایین را که در نیروگاه نطنز قرار دارد تا پایان سال به آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای تحویل می‌دهد. این آژانس آن را تا اواسط ژانویه برای غنی‌سازی بیشتر به روسیه می‌دهد؛ راکتورهای ایران، از نوعی که در تهران قرار دارد با اورانیوم غنی‌شده تا میزان 75⁄19 درصد کار می‌کند. اورانیومی که برای راکتورهای انرژی غیرنظامی استفاده می‌شود زیر 5 درصد خلوص است که ایران در انجام آن مهارت دارد. سپس اورانیوم آماده از روسیه برای تبدیل به میله‌های سوختی به فرانسه فرستاده می‌شود و نهایتا برای سرپا نگه داشتن راکتور تهران از دسامبر 2010 به ایران بازگردانده می‌شود.
برنارد کوشنر وزیر امور خارجه فرانسه اصرار کرده که این میزان اورانیوم، که حدود 75 درصد مقدار تولیدی ایران است، تا پایان سال یکباره از آن کشور خارج شود نه اینکه طی ماه‌ها ذره‌ذره بیرون بیاید، چرا که در حالیکه ماشین‌های نطنز درحال کار هستند، این اقدام تنها موقتا منابع ایران را تهی می‌کند. این مقدار اگر تا 90 درصد غنی‌سازی شود، برای ساخت یک بمب کافی است. اما این قرارداد ایران را از هرگونه توجیه برای غنی‌سازی با درجه بالاتر توسط خود آن کشور محروم می‌کند.
ایران درخواست خروج فرانسه از قرارداد را کرده است. یک مقام غربی گفته است که این «بدخواهانه یا بدون سرنخ است.» به جز آمریکا که راکتور تهران را در دهه 1960 تدارک دیده است، تنها فرانسه و آرژانتین می‌توانند میله‌های مناسب سوخت را تولید کنند. از آنجا که ایران یک مقام خود را که به گفته آرژانتین در انفجار سال 1994 در یک مرکز یهودی در بوئنس آیرس که منجر به کشته شدن 80 نفر شد دست داشته است، به عنوان وزیر دفاع خود انتخاب کرده است، آرژانتین از وارد شدن به این موضوع خودداری کرده است.
حتی اگر این توافق به هم بخورد، باز هم می‌تواند قدمی اطمینان بخش در مناقشه بر سر جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران محسوب شود. اما ایران علاقه کمی به برداشتن قدم‌های درست در قم یا جاهای دیگر که نیاز به برقراری اطمینان نسبت به اهداف و پایان بخشیدن به بن‌بست وجود دارد، نشان داده است.
بازرسان به چیزی بیش از نگاه کردن به ماشین‌آلات قم نیاز دارند. آنها نیاز به دسترسی به اسناد و افراد نیز دارند. اما ایران از همکاری در موارد دیگر خودداری کرده است. ایران همچنین به سئوالات در مورد فعالیت‌هایی که به جزبرای ساخت بمب به کار دیگری نمی آیند، پاسخ نمی‌دهد، وبیشتر به دنبال برگزاری نشست دیگری با آمریکا و سه دولت اروپایی، روسیه و چین است که سعی دارند هدف واقعی هسته‌ای آن کشور را کشف کنند.
منبع: اکونومیست، 22 اکتبر
