کاترین باتلر
بیست و دومین روز از ماه بهمن در تقویم ایرانی ها، سالگرد سرنگونی دولت سلطنتی تحت حمایت غرب، توسط اولین انقلاب اسلامی دنیاست. فرداد سی و یکمین سالگرد این رویداد است و تهران در تدارک بزرگداشت این مراسم است. پرچم ها در امتداد خیابان ها به اهتزاز درآمده اند و بلندگوها در مسیر راهپیمائی به تیرهای چراغ برق وصل شده اند، تا فریاد «مرگ بر آمریکا» مردمی را پخش کنند که به طور سنتی در میدان آزادی گردهم خواهند آمد.
اما امسال، همزمان با بن بست هسته ای ایران با غرب، مخالفان در پی تصاحب «جشن های انقلاب» و تبدیل آن به صحنه قدرنمائی خود هستند. نیروهای طرفدار دولت نیز راهی خیابان ها خواهند شد، همانطور که دیروز برای تظاهرات در مقابل سفارتخانه های خارجی بسیج شده بودند. همه چیز برای یک رویاروئی خشونت بار آماده شده است. جای هیچ شکی نیست که نیروهای امنیتی به تجهیز خود و آماده سازی زندان ها مشغول بوده اند تا جای کافی برای حبس کردن «اغتشاشگران» در اختیار باشد. آیت الله علی خامنه ای رهبرعالی کشور، تهدید کرده اگر کسانی جرأت اعتراض به خود بدهند، «تو دهنی خواهند خورد.»
تحلیلگران معتقدند بحران سیاسی اخیر می تواند در درک تازه ترین چالش هسته ای ایران با دنیا به کار گرفته شود. ایران دیروز اعلام کرد کارشناسان هسته ای در نطنز، در حضور بازرسان آژانس بین المللی انرژی هسته ای، دست به کار غنی سازی بیشتر اورانیوم از 3.5 درصد فعلی به 20 درصد شده اند.
ایرانیان اصلاح طلب، روشنفکران و طبقه متوسط شهری از دیرباز تمایلی به شرکت در مناسبت های دولتی نداشته اند. سالگرد انقلاب به تشریفاتی تبدیل شده بود که حتی برای وفاداران آتشین نیز خسته کننده شده است.
اما امسال انقلاب از درون مورد حمله قرار گرفته است. به دنبال چندین ماه سرکوب و اعدام چندین مخالف، بسیاری از مردم و از جمله افرادی در درون نظام دینی به این نتیجه رسیده اند که از سوی مشتی نظامی و ستمگر تشنۀ قدرت و پول، به ارزش های بنیادین انقلاب اسلامی خیانت شده است. آنها حتی نسبت به حیطه قدرت آیت الله خامنه ای نیز تردید پیدا کرده اند.
ایران در مواجه با تهدیدات داخلی، به تنورگرم پرونده هسته ای روی آورده است. دولت اصرار دارد اورانیوم خالص تر دراختیارمتخصصان سرطان و درمان بیماری سرطان قرار دهد. البته این اقدام تحت قوانین سازمان ملل غیرقانونی نیست. اما ایالات متحده، اسرائیل و سایر کشورهای غربی می گویند اقدام ایران، زنگ خطر را به صدا درآورده است زیرا این کشور در پی تولید سوخت خالص تر با اهداف پزشکی نیست. به محض اینکه اورانیوم با درجه خلوص 20 درصد تولید شود، غنی سازی می تواند به سادگی تا سقف 90 درصد نیز ادامه پیدا کند و سرانجام، اورانیوم با چنین درجه خلوصی می تواند در تولید یک بمب هسته ای به کار رود.
صرفنظر از اینکه کدام یک از طرفین درست می گوید، محمود احمدی نژاد از زیر بار پیشنهاد مبادله سوخت با فرانسه و روسیه شانه خالی کرده است. قرار بود در ازای خروج دو سوم اورانیوم ذخیره شده در ایران، میله سوختی مورد استفاده در رآکتور تحقیقات پزشکی، از سوی فرانسه به ایران تحویل داده شود.
باراک اوباما با اعلام اینکه خواهان وضع تحریم های جدید علیه ایران شده، به این اقدام ایران واکنش نشان داد. وی گفت اکنون آشکار شده ایران در مسیر «نظامی گری هسته ای» گام برمی دارد. روسیه نیز از احتمال حمایت خود از تحریم های سازمان ملل خبر داد. برنارد کوشنر وزیر خارجه فرانسه ، ایران را به «باج خواهی» متهم کرد و گفت ادامه مذاکرات در شرایط فعلی «غیر ممکن» شده است. در عین حال، چین همچنان متقاعد نشده و دیروز از طرفین خواست به پای میز مذاکره دربارۀ مبادله سوخت هسته ای بازگردند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز خواستار وضع تحریم های فوری و «زمینگیر کننده» شد.
غرب برای اعمال تحریم با چالش هائی مواجه است. حتی اگر چین با چنین اقدامی کنار بیاید، هر اقدام سختی که رضایت منتقدان ایران را تأمین کند، با فشار علیه مردم این کشور همراه خواهد بود. در این صورت، مردم به جای سرزنش رژیم، دست به سرزنش غرب خواهند زد. تحریم های جدید، بانک های اصلی ایران و شرکت های حمل و نقل را دربر خواهد گرفت و بر شمار افرادی که با ممنوعیت مسافرتی روبرو خواهند شد و یا اموالشان مسدود می شود، خواهد افزود. ایران در حال حاضر با بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می کند. اما در عین حال به گفته منابع اطلاعاتی غرب، سپاه پاسداران انقلاب که تقریباً تمام بخش های اقتصاد ایران را تحت کنترل دارد و عنصر کلیدی در برنامه های تسلیحات هسته ای ایران است، توانسته سه دور از تحریم های قبلی سازمان ملل را دور بزند. سپاه توانسته است در روسیه سفید، ترکیه و سوریه، شرکت ها و بانک های پوششی تأسیس کند.
منبع: ایندیپندنت- 10 فوریه