رسا قاضی نژاد
شش سال پس از قتل های موسوم به “محفلی” در کرمان که “رد پای سپاه” در آن وجود داشت، دیروز دیوان عالی کشور با ”رد مهدور الدم بودن مقتولان”، از دادگاه خواست “متهمین این پرونده را به مجازات برساند”. این شش متهم به گفته خود ”با تحریک فرمانده سپاه وقت کرمان و تحت تاثیر سخنان آیت الله مصباح یزدی” پنج نفر را از 13 شهریور 1381 به قتل رساندند و وقتی دستگیر و به اعدام محکوم شدند، حکم شان در ابتدای امسال در شعبه‌ی 31 دیوان عالی کشور نقض شد. قضات دیوان معتقد بودند کسانی که توسط این قاتلان کشته شده اند “مهدور الدم” هستند و براین اساس، دادگاه نباید قاتلان را مجازات کند. پس از این حکم وکلای مقتولان به هیات عمومی دیوان عالی اعتراض کردند که این هیات “مهدورالدم بودن مقتولان را رد کرد” و به این ترتیب خواستار مجازات قاتلان شد.
نعمت احمدی در این مورد اعلام کرد: ”به همراه همکارم آقای غلامعلی ریاحی، به نظر شعبه‌ی 31 دیوان عالی کشور که اصرار داشت مقتولان و قربانیان قتلهای محفلی کرمان مهدورالدم بوده‌اند، اعتراض کردیم و بالاخره با پیگیری ما، هیات عمومی دیوان عالی کشور با حضور دادستان کل کشور تشکیل شد و به اتفاق آرا، موضوع مهدورالدم بودن قتلهای محفلی را نپذیرفتند و پرونده به شعبه‌ی 31 دیوان عالی کشور اعاده شد تا با توجه به اینکه اعتقاد قاتلان به مهدورالدم بودن مقتولان وجاهت شرعی و قانونی ندارد، نسبت به صدور حکم افرادی که در این قتل‌ها شرکت داشته‌اند، اقدام کنند. ”
وکیل مدافع اولیای دم پرونده‌های قتلهای محفلی کرمان اضافه کرد: “در طول رسیدگی به پرونده که مدت طولانی به طول انجامید، 3 نفر از خانواده‌ی مقتولان اعلام گذشت کردند و خانواده‌ی 2 نفر مرحوم شهره نیک‌پور و غلامرضا ملایری‌نژاد که اعلام گذشت نکرده بودند، خواهان قصاص افرادی شدند که این زوج جوان را کشته بودند.هم‌اکنون دیوان عالی کشور باید با توجه به مشارکت افرادی که در قتل این دو نفر شرکت داشته‌اند و رضایتی که اولیای دم نسبت به قاتلان ابراز نکردند و اینکه هیات عمومی دیوان، رسیدگی به پرونده را به لحاظ عدم اعتقاد به مهدورالدم بودن قاتلان، در صلاحیت شعبه‌ی 31 دانسته، نه تنها احکام زندان باید نسبت به افرادی که حکم زندان آنها صادر شده - اما برخی اولیای دم مقتولان اعلام گذشت کرده‌اند- و قاتلانی که هم‌اکنون آزاد هستند، اجرا شود بلکه باید به نسبت مشارکت بقیه‌ی افراد، حکم جدید صادر شود. ”
پنج قتل مخوف
اندکی پس از افشای قتل های زنجیره ای توسط گروهی موسوم به “خودسر” در دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران، روزنامه های کشور در شهریور 1382 از انجام چند قتل توسط یک محفل در کرمان خبر دادند. عاملان قتل های محفلی کرمان که قتل های خود را از شهریورماه سال 81 آغاز کرده بودند اردیبهشت ماه سال 82 پس از به قتل رساندن یک زن و شوهر جوان که آخرین قربانیان این باند بودند دستگیر شدند.
نخستین قربانی این باند جوان 19ساله یی به نام “مصیب افشاری” بود که13 شهریورماه سال 81 به قتل رسید. متهمان در اعترافات خود درباره این جنایت گفتند: “مصیب در میدان امام خمینی کرمان مواد مخدر می فروخت. ما بعد از شناسایی او چندین بار به وی تذکر دادیم تا دست از کارهایش بردارد اما او بی اعتنا بود تا اینکه به دستور حمزه (متهم ردیف اول) یک روز او را به زور سوار ماشینی کردیم و به محله هفت باغ بردیم و در آنجا حمزه ابتدا سنگی به سر مصیب کوبید و او را داخل چاله یی استخرمانند انداخت، سپس هرکدام از ما سنگی به او کوبیدیم اما مصیب نمی مرد تا اینکه حمزه گفت بهتر است او را زنده به گور کنیم. بعد چاله یی کندیم و پیکر نیمه جان مصیب را به داخل آن انداختیم و با شن و ماسه روی چاله را پوشاندیم و به این ترتیب مصیب را زنده به گور کردیم.“
اما قربانی دوم این قاتلان فردی به نام “محسن” بود. آنها در مورد قتل محسن در دادگاه گفتند: “قتل دوم را یک هفته بعد از قتل مصیب انجام دادیم. ابتدا محسن کمالی را شناسایی کردیم. او فساد اخلاقی داشت، بنابراین یک روز که در حال خروج از خانه بود، او را گرفتیم و به هفت باغ بردیم و در آنجا محسن را هم خفه کردیم و جسدش را همانجا دفن کردیم، سپس به دستور حمزه، موبایل و موتور محسن را برداشتیم تا از آنها برای کارمان استفاده کنیم.“
شش متهم قتل های محفلی کرمان در بیان قتل سوم خود در دادگاه اینچنین توضیح دادند: “قتل سوم را چند ماه بعد انجام دادیم، مقتول زنی به نام جمیله بود که او هم خرید و فروش مواد مخدر می کرد و فساد اخلاقی داشت. از آنجایی که این زن ازدواج هم کرده بود، پس از ربودن وی او را خفه نکردیم بلکه چاله یی کندیم و با روش سنگسار او را به قتل رساندیم، بعد جسد این زن را به بیابان های اطراف کرمان بردیم و در آنجا انداختیم تا طعمه حیوانات شود.“
دو قتل آخر که به دستگیری شش متهم منجر شد، اینچنین روی داد: “به ما گفته بودند که محمدرضا نژادملایری و شهره نیک پور دختر و پسر فاسدی هستند که با هم ارتباط نامشروع دارند و به همین خاطر آنها را هنگامی که سوار خودروی پژوی محمدرضا بودند شناسایی کردیم و بعد از اینکه جلویشان را در جاده گرفتیم آنها را به چاله پر از آب هفت باغ بردیم و هر دو را در آنجا خفه کردیم. بعد اجسادشان را داخل پژو گذاشتیم و به بیابان بردیم و پس از آنکه اجساد را به بیرون انداختیم ماشین پژو را به آتش کشیدیم و موبایل محمدرضا را برداشتیم. ما نمی دانستیم شهره و محمدرضا زن و شوهر هستند و فکر می کردیم با هم رابطه نامشروع دارند. “
دستگیری
پس از وقوع این قتل ها، تحقیقات آغاز شد. ماموران در ادامه تحقیقات خود دریافتند که قاتلان احتمالی به طرز فجیعی قربانیان را به قتل می رساندند.آنها همچنین متوجه شدند حمزه سردسته این باند، سرباز بوده و به اتفاق سایر اعضای باند که عضو یک پایگاه مقاومت بسیج بودند خود را محق می دانستند تا هر کسی را تصمیم گرفتند به قتل برسانند.
پس از به قتل رسیدن شهره و محمدرضا و کشف جسد سوخته آنان ماموران، تلفن همراه محمدرضا را ردیابی کردند و دریافتند گوشی دست محمد حمزه است. بنابراین محمد حمزه دستگیر شد، اما او اعترافی نکرد تا اینکه ماموران از او خواستند نام 14 نفر از دوستانش را به ماموران ارائه دهد. پلیس در بررسی های خود متوجه شد 5 نفر از دوستان حمزه به اضافه خودش فعالیت و رابطه نزدیکی با هم دارند. بنابراین پلیس حمزه را تحت بازجویی های فنی - پلیسی قرار داد و او به 5 فقره قتلی که انجام داده بود، اعتراف کرد و ماموران سایر اعضای باند را هم دستگیر کردند.
رد پای سپاه و مصباح یزدی
در سومین جلسه دادگاه قاتلان محفلی بود که متهمان ادعا کردند براساس “تحریک و ترغیب از سوی فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه” و همچنین “فتوی آیت الله مصباح یزدی” اقدام به این قتل ها کرده اند.
در آن جلسه ، “مجید دوستعلی”، رییس شعبه رسیدگی‌‌کننده به پرونده متهمین قتلهای محفلی کرمان در آغاز جلسه محاکمه به بررسی ادعای این متهمین مبنی بر تحریک و ترغیب از سوی فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه کرمان و نیز استناد به سخنان آیت الله مصباح یزدی پرداخت. وی در این زمینه گفت: “نوار و جزوه سخنرانی وی در ماه محرم سال۱۳۸۰ درمسجدامام حسن عسکری قم توسط دفتر آیت الله مصباح یزدی به کرمان ارسال و جوابیه نامبرده ضمیمه پرونده شده است.“
به گفته وی آیت الله مصباح یزدی در این جوابیه گفته است: “من در این زمینه فتوایی ندارم وفقط اجماع فقها را نقل کردم ضمن اینکه اگر ولی فقیه اثبات موضوع را به رای دادگاه منوط یا هر حکم حکومتی دیگری صادر کند حکم ولی فقیه لازم الاجراست.” دوستعلی با بیان اینکه نوار سخنرانی آقای مصباح یزدی قابل انتشار است گفت:” متن این سخنرانی با آنچه که متهمین از آن استنباط و نقل قول کرده اند متفاوت است.“
به گزارش ایرانا، در آن جلسه دادگاه یکی دیگر از متهمین به نام “محمد سلطانی” در جایگاه قرار گرفت و اتهام شرکت در قتل محمدرضا نژادملایری، سه فقره آدم ربایی و توقیف غیرقانونی به وی تفهیم شد. وی به روند محاکمه خود در شعبه نهم دادگاه عمومی کرمان به ریاست “قاضی علی امیری‌تبار” اشاره کرد و گفت: “این قاضی به من گفت که می‌داند نژادملایری اهل خلاف بوده، موادمخدر و مشروب می‌فروخته و نامزدش شهره نیک پور هم در قتل پدرش شرکت داشته است و ما از اهداف شما در قتل این افراد آگاه هستیم. یک روز امیری‌تبار در سالن دادگستری به من گفت به خاطر بدآموزی که این پرونده دارد ما مصاحبه ای ترتیب می‌‌دهیم و شما بگویید به هیچ نهادی منتسب نبوده اید و فقط انگیزه شخصی داشته اید ماهم رضایت خانواده مقتولین را جلب می‌‌کنیم”.
سلطانی از دیگر قاتلان محفلی کرمان همچنین گفت: “نسبت به نژادملایری شناختی نداشتم و شناسایی به عهده مصطفوی فرمانده پایگاه بود ولی الان پشیمان نیستم چون هدفم رضای خدا بود اما در برابر صحنه قتل به دلیل روح لطیف انسانی به شدت متاثر می‌‌شدم. سرهنگ شجاع حیدری فرمانده سپاه کرمان نگفت فرد خاصی را بکشیم اما از من خواست تا گروهی متعهد، دلسوز و از جان گذشته و ولایت مدار را جمع کنم تا فساد را ریشه کن سازیم.“
در ادامه جلسه این دادگاه، فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه کرمان که به عنوان مطلع به دادگاه دعوت شده بود گفت: “من از خودم دفاع نمی‌کنم بلکه از سپاه، بسیج و مردم دفاع می‌کنم تا هم افکار عمومی تنویر شود و هم در تاریخ بماند. آنچه که سلطانی گفته است کذب محض می‌‌باشد و من شفاهی، با اشاره و یا تلویحا هیچ دستوری را صادر نکرده‌ام. من موظف‌ام در چارچوب سلسله مراتب عمل کنم و اگر حدود و ثغور را بشکنم از طریق بازرسی، نمایندگی ولی فقیه و حفاظت اطلاعات با من برخورد می‌‌شود. این متهم برای فرار از اجرای عدالت و ایجاد اطاله دادرسی موضوعاتی را مطرح و هر جلسه ای که می‌‌گذرد مطالب جدیدی را عنوان میکند. اولا این فرد در سلسله مراتب کاری من نمی‌گنجد که به او دستور داده باشم ضمن آنکه این اعمال در حوزه شماره سه بیت المقدس انجام شده اما سلطانی عضو حوزه دوم خاتم الانبیاء است و سوم آنکه وی سرباز بوده و نمی‌توان به او مسوولیت و فرمان داد.“
این فرمانده سپاه در مورد ارتباط خود با قاتلان محفلی کرمان گفت :“از این شش متهم فقط محمدحمزه مصطفوی و محمد سلطانی را می‌شناختم و بقیه را نمی‌شناسم. چه اعتمادی وجود داشته وقتی که می‌خواستید پاسدار شوید گزینش سپاه شما را رد کرد. با توجه به شناختی که من از سلطانی دارم وی حاضر است حتی دوستان خود را قربانی کند از ولایت مایه می‌گذارد و به سپاه، آیت الله مصباح یزدی و دادگاه هم خدشه وارد میکند”.
پس از اظهارات سرهنگ شجاع حیدری، محمدسلطانی، از متهمان قتل های محفلی کرمان گفت: “من می‌خواهم جلوی تشکیل گروهی مانند گروه خودمان را بگیریم. الان هم گروههایی هستند که به فرماندهی وی فعالیت می‌کنند. آقای شجاع حیدری یکی از مسوولین سپاه را که حاضر بود برای من شهادت دهد تبعید کرده است”.
بعد از اظهارات یکی از قاتلان محفلی کرمان، عامری وکیل مدافع وی با نشان دادن چند حکم بسیج گفت: “اینها احکام متهمین است که آقای شجاع حیدری امضاء کرده است.” وی خطاب به شجاع حیدری گفت : “شما بچه ها را جمع، توجیه و وادار به این مسائل کردید و گفتید که اگر گیر افتادید از شما حمایت خواهیم کرد.“
هر چند این جلسه با همین بحث پایان یافت اما در جلسات بعد هرگز دیگر نقش سپاه و سخنان “تحریک آمیز آیت الله مصباح یزدی” مورد توجه قضات قرار نگرفت و در نهایت حکم متهمان صادر شد.
حکم دادگاه
پس از پایان تحقیقات و ارسال پرونده به شعبه نهم دادگاه عمومی کرمان، قاضی امیری تبار اعضای باند را محاکمه و آنها را محکوم کرد. طبق رای دادگاه “محمد حمزه” متهم ردیف اول سردسته باند به اتهام شرکت در چهار فقره قتل (مصیب افشاری، محسن کمالی، جمیله اسماعیلی و شهره نیک پور) به قصاص و اعدام در ملاءعام و به خاطر 6 فقره آدم ربایی (مصیب افشاری، محسن کمالی، جمیله اسماعیلی، شهره نیک پور و محمدرضا نژادملایری) به 15 سال حبس، به خاطر سرقت اموال آنها به تحمل سه سال حبس و 74 ضربه شلاق محکوم شد
علی متهم ردیف دوم به اتهام مشارکت در چهار فقره قتل (شهره، جمیله، محسن و محمدرضا) به 4 بار قصاص و مشارکت در ربودن آنها به 15 سال حبس و رابطه نامشروع به 99 ضربه شلاق محکوم شد.
همچنین متهم ردیف سوم به نام سلیمان به اتهام مشارکت در سه فقره قتل (شهره، محمدرضا و محسن) به قصاص و اعدام در ملاءعام و 5 فقره آدم ربایی به 15 سال حبس، سرقت اموال مقتولان به سه سال حبس و 74 ضربه شلاق محکوم شد.
متهم ردیف چهارم به نام محمد نیز به اتهام دو فقره قتل به قصاص در ملاءعام، به جرم سرقت اموال مقتولان به سه سال حبس، 6 فقره آدم ربایی به 15 سال حبس و ارتباط با زنان فاسد به 99 ضربه شلاق محکوم شد.
همچنین “محمد س.” متهم ردیف پنجم به جرم مشارکت در یک فقره قتل به قصاص در ملاءعام، مشارکت در سه فقره آدم ربایی به 15 سال حبس و سرقت اموال مقتولان به سه سال حبس و متهم ردیف ششم به نام چنگیز به خاطر مشارکت در یک فقره آدم ربایی به 15 سال حبس و مشارکت در یک فقره قتل به قصاص در ملاءعام و رابطه نامشروع با یک دختر جوان به 99 ضربه شلاق محکوم شد.
اما این حکم در دیوان عالی کشور نقض شد و قضات دیوان اعلام کردند چون متهمان با اعتقاد به مهدورالدم بودن این قتل ها را انجام داده اند مجازات قصاص شامل آنها نخواهد شد.به این ترتیب پرونده مجدداً به شعبه هم عرض فرستاده شد و دادگاه دوم متهمان ردیف یک و دو را به قصاص محکوم کرد اما با توجه به اینکه خانواده دو تن از مقتولان اعلام رضایت کرده بودند سایر متهمان را تبرئه کرد.
پرونده برای بار دوم به دیوان رفت اما باز هم حکم نقض و پرونده برای سومین بار به شعبه هم عرض فرستاده شد.
قاضی سوم رسیدگی کننده به پرونده مطابق نظر دیوان عالی کشور چون متهمان ادعا کرده بودند قربانیان را با اعتقاد به مهدورالدم بودن به قتل رسانده اند، آنها را تبرئه کرد.
این بار حکم مورد اعتراض اولیای دم قرار گرفت و پرونده مجدداً به دیوان عالی کشور ارسال شد اما دیوان عالی کشور اعتراض اولیای دم را نپذیرفت و حکم برائت قاتلان محفلی کرمان را تایید کرد.
در رای صادره شعبه 31 دیوان عالی کشور آمده بود:“محمد حمزه (سردسته باند)، “محمد س.“، “محمد ی.“، “چنگیز س.” و “س. ج.” از اتهام قتل عمدی تبرئه شده و اعتراض اولیای دم وارد نیست و رای صادره تایید می شود.همچنین باید پرونده متهمان “محمد س.” و “چنگیز س.” درخصوص مجازات جنبه عمومی جرم در قتل هایی که اولیای دم رضایت داده اند مجدداً رسیدگی شود و در صورتی که اعتقاد مهدورالدم بودن در مورد مقتولانی که خانواده آنها رضایت داده اند از سوی دادگاه احراز نشود دادگاه باید تصمیم خود را اعلام کند.“
این رای مورد اعتراض نعمت احمدی و غلامعلی ریاحی قرار گرفت که در نهایت روز گذشته هیات عمومی دیوان عمومی که عالیترین جایگاه قضایی را دارد، موضوع مهدور الدم بودن مقتولان را رد کرد تا به این ترتیب قاتلان مجازات شوند.