گزارش

نویسنده
میترا سلطانی

بازیگوشی زن درعکس

نمایشگاه عکس‌های مرتضی تیموری در گالری “هما” منتخبی از عکسهای دو سال اخیر این هنرمند است و با وجود آنکه مستند نیستند،اما می‌شود به موقعیتهای مکانی و زمانی آنها استناد کرد.

اتمسفری که او ثبت کرده به همان اندازه واقعی  ست که از واقعیت طفره می‌رود. عکس های مرتضی تیموری با قاب بندی های شاخصی دربرابر دیدگان مخاطبان قرار داده شده است. این عکس ها که با موضوع و محور زن در قاب دوربین به ثبت رسیده اند سوژه های خود را طراحی ودکوپاژ می کنند. با دقت بر قاب های تیموری متوجه می شویم که عنصر”حرکت” در همه تابلوهای او مدنظر قرار گرفته اند و دوربین به دنبال شکار لحظات ناب اعمال زن در برابر لنز است. این تکنیک برآمده از سیستم عکاسی “ پانوراما ” است ودقت فراوانی را در لحظه ثبت سوژه می طلبد. سیستم عکاسی پانوراما با حرکت دوربین یکی از قابلیت های ویژه و انحصاری است که برای نخستین بار در دوربین سایبرشات ™ HX1 به کار گرفته شده است. این اولین دوربین کوچک در جهان است که به صورت اتوماتیک عکس هایی با کیفیت بالا را توسط لنز G سونی می گیرد و با سرعت بالا آن ها را در کنار یکدیگر و پشت سرهم قرار می دهد تا عکس هایی با وضوح تصویر فوق العاده به وجود آورد.

 

 

درعکس‌های مختلف نمایشگاه به راحتی می‌توان نوع نگاه مرتضی تیموری را دنبال کرد، چه به لحاظ فضای موجود در عکس‌ها و چه به لحاظ انتخاب عکس‌هایی که در کنار همدیگر به نمایش گذاشته شده‌اند. بیشتر عکس‌های نمایشگاه عکس‌های سیاه و سفید و گرینی هستند که سعی دارند تا از فضایی ساده و معمولی، فضایی خاص و نوستالژیک بیافرینند. لکه ابرهایی در بالا، درخت و انسان‌هایی تک در میان خاکستری‌های عکس، یکی از نشانه‌هایی هستند که کم یا زیاد می‌توان در بسیاری از عکس‌های نمایشگاه مشاهده کرد.

کنتراست بالای فریم های حاضردرنمایشگاه  را می‌توان از ویژگی‌های بارز آثار این عکاس به شما آورد. در عکس‌ها نیز طبیعت و انسان دو جزء اصلی اثر هستند که با هم در یک ترکیب قرار گرفته‌اند وقابلیت آن را دارند که  با همین فرم در هر فضای دیگری نیز قرار گیرند، چرا که از متن بریده هستند و مانند یک نشانه می‌توانند در متن‌های مختلفی حضور داشته باشند.

ترکیب افقی و ساده عکس ها با خط موربی که از میانه آن ها می‌گذرد، تداعی‌کننده حرکتی می‌گردد که از یک سو فضای گذرای زن را نشان می‌دهد و از سوی دیگر مفهوم رفتن را در قاب ساده یک عکس ثابت می‌کند.

 


در این نمایشگاه  نگاه مرتضی تیموری و فضای خاص و تا اندازه‌ای شاعرانه او نسبت به دیگر کارهایش مشخص است.او در یکی از عکس‌های خود اتوبوسی را در میانه صحرایی نشان می‌دهد که در آن هیچ نشانی از رفتن نیست و در کادر افقی عکس نیز در حجمی از ابرهای تکه تکه فرو رفته است. این نگاه عکاس را در عکس دیگری از او می‌توان به گونه‌ای دیگر دنبال کرد؛ جایی که این هنرمند دختری چتر به دست را در کادر خاص خود می‌گنجاند. وی در این عکس سوژه خود را در خلاصه‌ترین وجه اما بسیار گویا به نمایش می‌گذارد.

در این عکس ها نگاه صریح و بی پیرایه ای به موضوعات وجود دارد و جدای از این مورد، استفاده ی مناسب از نور علاوه بر نمایش موضوع در خدمت القای حالات عاطفی و روحی افراد است .

در بحث نور، به کمک نورپردازی قرار است شمه ای نو به موضوعات پوشانیده شود که این وجه قاب ها کاملا استادانه ارائه شده است. بیان شخصیت درونی افراد از جمله ی دیگر مواردی است که به بهترین شکل در عکس ها لحاظ شده بود.

آن چه موجبات اهمیت برخی از این عکس‌ها را در قیاس با تمایل غالب در کلیت نمایشگاه فراهم می‌کند،حضور ناگهان و مخیل زن بسته‌بندی شده‌ای است در فضاهای ناسنجیده و نااندیشیده که ضمن بازنمایی عکاسی مد و کارگردانی شده با تعمد عکاس،سوژه شوخ طبع زنانه‌ی عکس از کلیشه‌های این نوع عکاسی تن می‌زند و هویت معلق ایرانی،عرب و ترک زن بازیگوش را در نمایشی نامعمول و بی‌تعریف گم می‌کند و کشف و دیدن خود پنهان شده در حجاب “غرب خواسته” زن نمایش مرتضی تیموری را به رمزگردانی و کدخوانی موکول می‌کند. به تعبیر دیگر، او می‌خواهد با محلی شدن در گفتمان کلان و عالم گیر”جهانی شدن” شرکت جوید و برای او گویی عبور از گذرگاه در دسترس و آزموده شده‌ی کدهای رایج سهل‌تر می‌نماید،او را به نظاره نشسته‌ایم.

گفتنی است؛ این نمایشگاه عکس از تاریخ 19 تا 25 شهریور از ساعت 10 تا 13 و 15 تا 19 میزبان علاقه‌مندان است. گالری “هما” ،از روز جمعه - 19 شهریور ماه - به استقبال عکس‌های سیاه و سفید مرتضی تیموری رفته است.