آمریکا و دیگر قدرت‌های بزرگ جهان سعی دارند پس از شش ماه وقفه، مذاکرات هسته‌ای با ایران را دنبال کنند. ایران به رغم قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل در شش سال گذشته به غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده و نخست‌وزیر اسرائیل تهدید کرده است که اگر تا بهار یا اوایل تابستان آینده این کشور برنامه هسته ای خود را متوقف نکند دست به حمله نظامی خواهد زد. ضروری است که طرفین به یک راه‌حل دیپلماتیک برسندِ مسلما جنگ فاجعه‌بار خواهد بود اما ایران مسلح به سلاح هسته‌ای نیز برای غرب غیرقابل قبول است.
مقامات آمریکایی هنوز مطمئن نیستند رهبر ایران حاضر به توافق باشد. گروه 1+5 خواستار ادامه مذاکرات در همین ماه شده‌اند اما ایران هرگز روی تاریخ مشخصی توافق نکرده و احتمالا مذاکرات تا ژانویه برگزار نخواهد شد.
همچنین مشخص نیست که اوباما و متحدانش یک پیشنهاد جدی روی میز بگذارند. آخرین دور مذاکرات که در مسکو برگزار شد، به دلیل عدم توافق ایران بر سر توقف غنی‌سازی 20 درصدی اورانیوم بی‌نتیجه ماند. از ایران خواسته شده بود تا ذخیره اورانیوم غنی‌شده خود را به بیرون از کشور بفرستد و تاسیسات غنی‌سازی فوردو را نیز تعطیل کند.
ایران در عوض خواسته بود تا غرب تحریم‌های نفتی و بانکی را کاهش دهد. این تحریم‌ها موجب کاهش تولید نفت ایران از روزانه 2⁄4 میلیون به 6⁄2 میلیون بشکه و سقوط 80 درصدی ارزش ریال شده است.
اکنون برخی از متخصصان از غرب می‌خواهند برنامه جدیدی را پیش ببرند و در ازای توقف کلی برنامه هسته‌ای یا حداقل تعطیلی تاسیسات نظامی این برنامه، به ایران کاهش بیشتر تحریم‌ها و خروج از انزوای دیپلماتیک را پیشنهاد بدهند.
مقامات آمریکا می‌گویند در صورت ادامه مذاکرات، قدرت‌های بزرگ نسخه اصلاح‌شده‌ای از پیشنهاد قبلی خود را ارائه خواهند داد و به ایران امتیازات بیشتری می‌دهند. آنها می‌گویند اگر ایران نشان دهد که واقعا راغب به ادامه مذاکرات است پیشنهاد‌های جامع‌تری خواهند داد. این بسته باید حاوی کاهش تحریم‌ها باشد؛ در غیر این صورت ایران مشوقی برای توقف برنامه خود ندارد.
در عین این که مذاکرات بین قدرت‌های بزرگ مهم است، ایران و آمریکا نیز باید به فکر مذاکره مستقیم باشند. تایمز در ماه اکتبر گزارش داد که دو کشور در مورد اساس مذاکرات دوجانبه توافق دارند اما پنجره این مذاکرات برای همیشه باز نخواهد بود.
منبع: نیویورک تایمز - 24 دسامبر
