زنان روس، شهر و نیروگاه بوشهر

نویسنده
نیما فرح آبادی

» حق حجاب و شهرک مجزا برای زندگی

معاون امور کنسولی و مجلس وزارت امور خارجه، سخنان یک نماینده مجلس درباره اعطای حق حجاب به زنان روس شاغل در نیروگاه اتمی بوشهر را تکذیب کرد. حسن قشقاوی در عین حال گفت که زنان و مردان اهل روسیه که در این نیروگاه کار می کنند، در “منطقه و شهرکی که برای اسکان آنها در نظر گرفته شده زندگی می‌کنند.”

قشقاوی افزود که این افراد “در صورت تردد به داخل شهر نیز به طور شایسته به موازین اخلاقی و عرف جامعه متدین بوشهر احترام می‌گذارند.”

با توجه به سخنان معاون امور کنسولی و مجلس وزارت امور خارجه به نظر می آید، اتباع روسیه که در نیروگاه اتمی بوشهر مشغول به کار هستند، در شهرکی که برایشان در نظر گرفته شده، بر اساس قوانین کشور خود رفتار می کنند.

معاون وزیر خارجه افزود: “موضوعی به نام حق حجاب نه با روس‌ها و نه با بقیه کارکنان خارجی مشغول به فعالیت در ایران مطلقاً وجود ندارد.”

قشقاوی با بیان اینکه “نه در قرارداد بین روسیه و سازمان انرژی اتمی و نه در توافقات محلی چنین چیزی وجود خارجی ندارد” افزود: “بر اساس گزارشات واصله از دفتر نمایندگی وزارت خارجه در بوشهر و مقامات استانداری این استان، اعطای حق حجاب به زنان روس مطلقاً حقیقت ندارد.”

این در حالی است که سایت های نزدیک به حکومت، عکسی را از خبرگزاری فرانسه منتشر کرده اند که در آن یک مهندس زن روس بدون رعایت حجاب اسلامی در حال کار در محلی است که گفته می شود نیروگاه اتمی بوشهر است.

 

هشدار درباره فساد

پیش از این مهدی موسوی نژاد، نماینده دشتستان و عضو مجمع نمایندگان استان بوشهر در مجلس، به خبرنگار پارلمانی سایت محلی سپاس گفته بود: “در قراردادهایی که با کارکنان زن روس نیروگاه اتمی بوشهر منعقد می شود، آنان مبلغی به عنوان حق حجاب دریافت می کنند اما نسبت به رعایت اصول و معیارهایی که در قرارداد ذکر شده، توجه لازم نمی شود.”

این نماینده مجلس گفته بود که “حضور این افراد از نظر بی حجابی و بدحجابی در استان تاثیرگذار بوده و اثرات منفی داشته است.”

حجت الاسلام موسوی نژاد از نبود “نظارت کافی بر رعایت هنجارهای جامعه توسط زنان روس نیروگاه اتمی بوشهر” انتقاد کرده و گفته بود: “تردد این افراد در سطح شهر به راحتی انجام می شود” و هشدار داده بود که “عدم رعایت حجاب باعث می شود که حضور آنها فساد انگیز باشد.”

مهدی موسوی نژاد گفته بود که “دریافت حق حجاب موضوعی توافقی است و من جایی ندیدم قانونی وجود داشته باشد بلکه طرف قرارداد تقبل می کند در ازای اجرای تعهد مبلغی پرداخت کند، و مهم این است که طرف دیگر قرارداد به این تعهدات عمل کند.”

نماینده دشتستان در مجلس افزوده بود که حضور کارکنان خارجی نیروگاه بوشهر نسبت به گذشته کاهش یافته اما “درصدی از کارکنان خارجی همچنان در بوشهر کار و زندگی می کنند و نباید اجازه داده شود که هنجارهای اجتماعی توسط این افراد به راحتی زیر پا گذاشته شود”.

حجت الاسلام موسوی نژاد گفته بود گزارشی در این زمینه تهیه خواهد کرد و پس از تکمیل، آن را برای پیگیری به کمیسیون فرهنگی مجلس ارسال خواهد داشت.

این نخستین بار است که موضوع پرداخت مبلغی خاص برای قانع کردن زنان خارجی به رعایت حجاب در ایران مطرح اما بلافاصله توسط وزارت امور خارجه تکذیب می شود.

 

در خلال شایعه تعطیلی

کارکنان روسی نیروگاه هسته‌ای بوشهر از اواسط دهه ۹۰ که روسیه به عنوان پیمانکار اصلی این نیروگاه شناخته شد، برای کار به این مکان آمدند. این نیروگاه هنوز به طور کامل فعال نشده‌است.

انتشار این خبر حاشیه ای درباره نیروگاه اتمی بوشهر چند روز پس از آن صورت می گیرد که انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، به گمانه زنی ها درباره تعطیل شدن این نیروگاه دامن زده است.

در این گزارش که آبان ماه منتشر شد آمده است که میله های سوخت اتمی از نیروگاه بوشهر خارج شده اند.

اگرچه علی اصغر سلطانیه، نماینده جمهوری اسلامی در آژانس بین المللی انرژی اتمی این اتفاق را یک “مسئله عادی” دانست اما خبرگزاری های بین المللی گزارش دادند که این اقدام معنایی جز “تعطیل شدن نیروگاه” ندارد.

در اواخر آبان مقامات غربی نگرانی خود را از انتقال سوخت اولین نیروگاه هسته‌ای ایران ابراز کردند و گفتند تهران می‌بایست این رویداد را گزارش می‌داد.

 

۳۵ سال گذشت

نیروگاه اتمی بوشهر، نخستین نیروگاه هسته‌ای ایران محسوب می‌شود که در سال ۱۳۵۵ و دو سال بعد از تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران در دوران حکومت پهلوی و طی قراردادی با بخش تکنولوژی و تحقیقات سازمان انرژی اتمی آلمان غربی برای ساخت رسما در دستور کار قرار گرفت.

به دنبال آن یکی از شرکت‌های وابسته به زیمنس آلمان ساخت دو واحد نیروگاه اتمی هر یک به توان اسمی ۱۲۹۳ مگاوات و توان خالص ۱۱۹۶ مگاوات را در بوشهر برعهده گرفت، اما در سال ۱۳۵۷ در شرایطی که حدود ۷۵ درصد از واحد اول و ۶۰ درصد واحد دوم نیروگاه ساخته شده بود با پیروزی انقلاب و استقرار حکومت جمهوری اسلامی در ایران طرف آلمانی کار در نیروگاه بوشهر را متوقف کرد.

پس از پایان جنگ ایران و عراق در اوایل سال ۱۳۶۸ موافقتنامه همکاری هسته‌ای میان جمهوری اسلامی و روسیه تدوین شد و در پی آن در سال ۱۳۷۱ موافقت‌نامه کاملی از همکاری‌های هسته‌ای ایران و روسیه در این باره امضا شد.

در نوامبر ۱۹۹۴ میلادی قرارداد تکمیل واحد اول نیروگاه بوشهر ایران و روسیه رسما به امضای طرفین رسید. به موجب این قرارداد مقرر شد ساخت نیروگاه تا پایان سال ۲۰۰۰ میلادی به پایان برسد؛ این قرار داد در ژانویه ۱۹۹۶ میان سازمان انرژی اتمی ایران و شرکت اتم استوری اکسپورت روسیه اعتبار اجرایی پیدا کرد؛ طرف روس متعهد شد تا سال ۲۰۰۰ ساخت نیروگاه را به پایان برساند.

با این حال اما پس از به قدرت رسیدن محمود احمدی‌نژاد و اوج گیری تنش‌ها میان جمهوری اسلامی و جامعه جهانی بر مساله هسته‌ای، روسیه هر ساله راه اندازی و تحویل این نیروگاه را به تاخیر انداخته است.

این نیروگاه همچنان به طور کامل فعالیت خود را آغاز نکرده است.