شبکه‌های تنش‌زای مذهبی در قم

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» گلایه حسن نصرالله و اعتراف استاندار

اظهارات هفته گذشته استاندار قم پیرامون گلایه حسن نصرالله نسبت به تغذیه برخی شبکه‌های برون مرزی دینی از قم و توصیه برای “کنترل” کردن آنها به حواشی و جنجالهای تازه ای پیرامون فعالیت این شبکه‌ها در ایران دامن زده تاجایی که خبرگزاری فارس هم با ذکر اسامی از سیاستگذاری برخی از این شبکه‌ها انتقاد کرده است. در این میان برخی از فعالان اهل‌سنت نیز انتشار چنین گزارش‌هایی را علنی کردن “دروغ گویی بسیاری در خصوص تکذیب‌های مکرر وجود دفاتر این شبکه‌های تنش‌زا در ایران” دانسته‌اند.

به گزارش خبرگزاری مهر محمد صادق صالحی منش، استاندار قم روز ۹ اردیبهشت در اظهارات کم سابقه‌ای در آیین افتتاح “استودیوهای پخش زنده مسجد مقدس جمکران” از نگرانی حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان از اوضاع برخی شبکه‌های ماهواره‌ای در قم سخن گفت.

استاندار قم گفته است: “برادر عزیزم سید حسن نصرالله هفته گذشته هیاتی را فرستادند و من پذیرای ایشان بودم و از من خواستند که برخی از شبکه‌های ماهواره ای که از قم تغذیه می‌شوند، کنترل شوند.”

حالا خبرگزاری فارس در گزارش مفصلی به کد گشایی این اظهارات پرداخته و در خلال آن به پشت پرده این شبکه ها پرداخته و نوشته است که تغذیه، پخش و ادامه فعالیت برخی شبکه‌های ماهواره‌ای از قم اگرچه مسئله جدیدی نیست اما اعلام رسمی این نکته از زبان بالاترین مقام دولتی در قم معنای دیگری دارد.

 

تبلیغ مذهبی؛ واتس‌آپ و وایبر با کد ایران

 فارس از جمله به ماهواره‌ “اهل‌بیت” اشاره کرده که توسط فردی به نام حسن اللهیاری در قم تاسیس شد اما توهین‌های او به اهل‌تسنن آنچنان گسترش یافت که وی را از ایران و قم اخراج کردند. به نوشته فارس مدیر این شبکه “به واشنگتن و به دامان سردمداران سیاست تفرقه‌انداز و حکومت‌کن رفته است تا اختلاف‌اندازی‌های خود را در آمریکا ادامه دهد.”

این بنگاه خبری نزدیک به نیروهای نظامی ـ امنیتی همچنین خبر داده که در قم شبکه‌های دیگری هم یا تاسیس،یا اداره و یا تغذیه فکری می‌شوند که برخی از آنها کم و بیش همان راه شبکه “اهل‌بیت” را می روند.

بنابر اطلاعاتی که فارس منتشر کرده در حال حاضر بر روی ماهواره‌ها ۱۱ شبکه شیعی مختلف به زبان فارسی در حال فعالیت است و در کنار آنها شبکه‌های مختلف عربی و انگلیسی نیز فعالیت می‌کنند که در این میان شبکه‌های عرب‌زبان بیشتر از دیگر شبکه‌هاست. برخی از این شبکه‌ها از قم تغذیه و تولید برنامه می شوند که موجب نگرانی بسیاری از جمله سیدحسن نصرالله شده است.شبکه “امام حسین” از جمله این شبکه هاست که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی برنامه دارد و مرکزیت آن در کربلاست اما برنامه‌سازی‌هایی نیز در واشنگتن و قم دارد.

البرزنیوز، شبکه خبری استان البرز بهمن ماه سال ۹۱ اعلام کرد که “حجت الاسلام مصطفی محمدی”، مدیر این شبکه ماهواره‌ای در مهرماه همان سال بازداشت اما پس از مدتی با تودیع وثیقه ۱۰ میلیون تومانی مؤقتا آزاد و مقرر شده در دادگاه ویژه روحانیت محاکمه شود. همان زمان شیعه آنلاین هم خبر داده بود که از جمله دلایل بازداشت این فرد،‌ “پرونده‌ای است که سال گذشته برای تبلیغ و ترویج قمه زنی در شبکه امام حسین ” تشکیل شده بود.

به نوشته فارس این شبکه یکی از مهمترین شبکه‌هایی است که توسط “موسسه فرهنگی رسول اکرم” وابسته به یکی از مراجع تقلید ساکن قم به روی آنتن می‌رود. بر اساس برخی گزارش‌ها این موسسه وابسته به یک مرجع شیعی به نام سید صادق حسینی شیرازی است.

 

آنچه در این شبکه بیش از همه باعث انتقاد خبرگزاری فارس شده جایگزینی “لعن بزرگان و نمادهای اهل‌سنت” به جای “تلاش برای وحدت زیر سایه نام مبارک” پیامبر اسلام است.

این گزارش به وجود شبکه‌های مشابه دیگری مانند “سلام” اشاره کرده که علیرغم ثبت آن در کالیفرنیا، در مشهد و اصفهان دارای دفاتر رسمی است. “ابالفضل العباس” دیگر شبکه‌ای است که مرکزیت آن معلوم نیست اما در سایت این شبکه به به داشتن دفاتری در مشهد، قم، اصفهان و تهران اشاره شده و فارس نوشته اکثر راه‌های ارتباطی این شبکه در فضاهای مجازی ارتباطی مانند واتس‌آپ و وایبر شماره‌هایی با کد تلفن ۰۰۹۸ متعلق به ایران معرفی شده است.

شبکه مدرسه جهانی امام صادق و شبکه‌های “بقیع” و “مرجعیت” نیز از جمله دیگر شبکه‌هایی هستند که به نوشته خبرگزاری فارس در همین راستا فعالیت می‌کنند.

 

این شبکه‌ها بسته خواهند شد؟

فعالان اهل سنت در ایران سالهاست از وجود و فعالیت این شبکه‌ها انتقاد می‌کنند اما مقامات جمهوری اسلامی هیچ‌گاه مسئولیت حضور و فعالیت این شبکه‌ها در ایران را نپذیرفته بودند و با اظهارات استاندار قم این نخستین بار است که فعالیت چنین شبکه‌هایی تائید و مورد انتقاد قرار می‌گیرد.

در مواردی آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی از چنین رویکردی به اهل سنت انتقاد کرده است.

او در فروردین ماه امسال با ابراز ناخرسندی از “اقدامات موهن علیه اهل‌سنت” گفته بود “نباید کینه‌ورزی‌های مذهبی را زیاد کرد؛ این را چقدر باید تکرار کرد؟ بارها تکرار کرده‌ایم؛ بعضی حاضر نیستند [گوش کنند]. شما اگر بخواهید آن کسی را که موافق مذهب شما نیست و عقیده‌ی حقّ شما را قبول ندارد هدایت کنید، چه کار میکنید؟ اوّل شروع میکنید به مقدّسات او بدگویی کردن و دشنام دادن؟ اینکه بکلّی او را از شما دور خواهد کرد و امید هدایت او را به صفر خواهد رساند.”

خبرگزاری فارس در پایان این گزارش با اشاره به نگرانی‌های رهبر جمهوری اسلامی و رهبر حزب الله لبنان، از احتمال تعطیلی این شبکه ها خبر داده و نوشته است: “با توجه به اینکه مسئولان جمهوری اسلامی هنگامی که متوجه اقدامات خلاف شرع اینگونه شبکه‌ها شده‌اند آنها را همچون شبکه اهل‌بیت تعطیل کرده و از کشور اخراج کرده‌اند و با توجه به اشاره استاندار قم مسلما در آینده خبر بسته شدن این شبکه‌ها در ایران را خواهیم شنید.”

 

شبکه‌های مانع “وحدت بین مذاهب اسلامی”

گزارش خبرگزاری فارس با واکنش‌هایی در همین سایت و برخی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی روبرو شده است.

در بخش نظرات گزارش فارس کاربری به نام محمد حسین نوشته است:‌ “متاسفانه بعضی از این شبکه ها به جای تبلیغ صحیح مذهب تشیع دست به تفرقه میان ما و اهل سنت کرده اند و تا آنجایی که شکی نیست آمریکا و اسراییل و انگلستان از این شبکه ها حمایت می کنند تا هر چه بیشتر درخت تفرقه را تنومند تر بکنند.”

در فیس‌بوک هم، ابراهیم مهرنهاد، فعال مدنی اهل سنت نوشته است: “اذغان استاندار قم مبنی بر تغذیه چندین کانال ماهواره ای اختلاف افکن افراطی در قم و برخی دیگر از شهرهای ایران، دروغ گویی بسیاری را در خصوص تکذیب های مکرر وجود دفاتر این شبکه های تنش زا در ایران علنی نمود.”

 این فعال مدنی ساکن زاهدان فعالیت “بسیاری از شبکه‌های تندروی ماهواره‌ای که مرکزیت آنها در قم،اصفهان یا مشهد” بوده را بانی “مشکلات ایجاد شده در مسیر وحدت بین مذاهب اسلامی” دانسته و نوشته است استاندار قم در حالی در خصوص این مسائل اظهار نظر کرده که “چندین سال قبل مولانا عبدالحمید در خصوص اهداف پلید این شبکه های معاند هشدار داده بودند”.

جمهوری اسلامی سال هاست با برگزاری کنفرانس‌هایی مانند تقرب مذاهب، وحدت مسلمین، اخوت اسلامی بین شیعه و سنی مسلمین جهان را به وحدت و نزدیکی دعوت می‌کند در حالیکه به گزارش نهادهای مدافع حقوق بشر اقلیت‌های مذهبی و دینی در ایران از بسیاری حقوق خود محروم هستند.