هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
P.O.Box 94000 creteil cedex
France10014
فرهنگ فارسی خردسال (مصور، رنگی)
نویسنده: مهناز عسگری
164 ص، تهران: انتشارات محراب قلم، 1386، چاپ اول
کتاب «فرهنگ فارسی خردسال» که با تصاویر گوناگون همراه است، برای آموزش تعدادی از واژه های پایه زبان فارسی به کودکان 5 تا 7 سال تدوین شده است. هر واژه از طریق یک داستان واره آموزش داده می شود. این فرهنگ را می توان راهنما و منبع مناسبی برای فعالیت مربیان مراکز پیش دبستانی و همچنین گزینه ای مناسب برای فعالیت روان خوانی در پایه اول دبستان به شمار آورد. هر مدخل، همراه با تصویری زیبا معرفی شده است؛ به گونه ای که مراجعه به فرهنگ را برای کودکان خوشایندتر و دل نشین تر می کند. «فرهنگ فارسی خردسال»، در مجموع شامل بیش از چهارصد مدخل است. دو گروه از کودکان کمتر از 7 سال مخاطبان اصلی این فرهنگ هستند. گروه نخست، خردسالان دوره پیش دبستانی و آمادگی اند که هنوز توانایی خواندن ندارند. در این مورد لازم است که والدین و مربیان، متن توصیف ها را برای فرزندان خود بلندخوانی کنند. به منظور مشارکت هر چه بیشتر کودکان، می توان پیش از خواندن هر توصیف، نظر آنان را درباره معنای واژه جویا شد و در این باره با کودکان گفتگو کرد. گروه دوم از مخاطبان، دانش آموزان پایه اول ابتدایی اند که می توانند با استفاده از «فرهنگ فارسی خردسال»، ضمن آشنایی و تسلط بر الفبای فارسی و نظم و ترتیب آن، در حوزه روان خوانی تمرین کنند.
سکوت گویا: مجموعه ای از ترانه ها، تصنیف ها و آوازهای زنده یاد ایرج بسطامی
گردآورنده: مسعود زرگر
520 ص، تهران: انتشارات آتنا، 1386، چاپ اول
این کتاب مجموعه ای از ترانه ها، تصنیف ها و آوازهای هنرمند فقید موسیقی ایرانی، «ایرج بسطامی» است. او در دی ماه 1382 در فاجعه زلزله بم درگذشت. در کنار ترانه ها و تصنیف ها، کتاب شامل زندگینامه و نقد و معرفی آثار این خواننده برجسته و مصاحبه ها و عکس هایی از اوست. بخشی از این مجموعه نیز به نظریات دست اندرکاران و صاحب نظران موسیقی ایرانی درباره «ایرج بسطامی» و آثارش اختصاص دارد. گفتنی است که قسمتی از عواید فروش کتاب «سکوت گویا»، با همکاری خانه موسیقی، صرف ادامه ساخت پروژه «باغ هنر بم» می شود.
ادبیات امروز آلمان
گردآورنده و مترجم: تورج رهنما
248 ص، تهران: نشر چشمه، 1386، چاپ دوم
این کتاب، مجموعه مقالاتی است درباره شخصیت های بزرگ ادبی آلمان در قرن بیستم. چهارتن از این شخصیت ها، یعنی «توماس مان»، «هرمان هسه»، «الیاس کانه تی» و «هاینریش بل»، به دریافت جایزه نوبل در ادبیات توفیق یافتند. نخستین نویسنده ای که آثارش در این کتاب بررسی می شود، «توماس مان»، متولد سال 1875 میلادی، و آخرین آنان «هانس ماگنوس انتسنز برگر»، متولد سال 1929 است. در کتاب «ادبیات امروز آلمان»، مهم ترین آثار نویسندگان مورد بحث که تا سال 1975 منتشر شده اند، بررسی می گردد. این کتاب را می توان نخستین اثر تحلیلی در زمینه ادبیات امروز آلمان در ایران دانست.
سازمان های اطلاعاتی و امنیتی ایران تا پایان دوره رضا شاه
نویسنده: اقبال حکیمیون
409 ص، جلد نرم، 16.523.5 سانتی متر
تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1386، چاپ اول
در این پژوهش، پیدایش و عملکرد سازمان های اطلاعاتی و امنیتی ایران در دوران قاجار و حکومت «رضا شاه» بررسی شده است. از این دوره ها، اسناد و مدارک و منابع قابل اعتمادی در دست است که پژوهش حاضر بر اساس آنها شکل گرفته است. بخش عمده کتاب مربوط به شکل گیری و فعالیت سازمان های اطلاعاتی و امنیتی ایران در دوره «رضا شاه» است؛ چرا که با وقوع کودتای 1299 و صعود تدریجی و مداوم «رضا خان» به سریر قدرت و سلطنت، دستگاه اطلاعاتی و امنیتی جدید و دهشت آفرینی در ایران پا به عرصه وجود نهاد که هم به لحاظ ماهیت و هم از جهت ساختار تشکیلاتی و حیطه فعالیت، با آنچه پیش از آن وظیفه این سازمان را انجام می داد، تفاوتی چشمگیر داشت. عناوین بعضی از مباحث کتاب عبارتنداز: «ویژگی های شهربانی رضا شاه»، «پلیس سیاسی و تشکیلات اطلاعاتی – امنیتی»، «شهربانی در تعقیب مخالفان سیاسی»، «شهربانی و سیاست های اسلام زدایی»، «زندان ها و زندانیان سیاسی دوره رضا شاه»، «ترورها و قتل های سیاسی»، «سیاست غصب اموال مردم کشور»، «مجلس شورای ملی، مقهور دستگاه اطلاعاتی – امنیتی»، «نقش شهربانی در سانسور و فرهنگ زدایی»، «سرویس های اطلاعاتی و جاسوسی خارجی در ایران دوره رضا شاه» و «محاکمه جناتیکاران شهربانی رضا شاه پس از شهریور 1320».
پیدایش فرقه دمکرات آذربایجان (به روایت اسناد و خاطرات منتشر نشده)
نویسندگان: منیژه صدری، رحیم نیکبخت
476 ص، تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1386، چاپ اول
در این پژوهش، پیدایش فرقه دمکرات آذربایجان با توجه و تاکید بر پنج محور بررسی شده است: 1- پیشینه موضوع از جنگ های ایران و روس تا شهریور سال 1320؛ 2- بسترسازی پیدایش فرقه دمکرات، 2- نقش و جایگاه حزب توده به عنوان حلقه اتصال جریان وابسته به شوروی در آذربایجان؛ 4- اقدام عملی و مسلحانه برای تشکیل حکومت؛ 5- عکس العمل علما و مردم در قبال این توطئه بر اساس اسناد و خاطرات موجود. بخش مهمی از کتاب نیز به بررسی و تجزیه و تحلیل اسناد و مدارک اختصاص دارد. این بخش شامل «فهرست موضوعی اسناد» و «متن اسناد» است. بخش پیوست ها شامل مطالبی هم چون «غلام یحیی به روایت آیت الله مجتهدی»، «موضع گیری اقبال آذر، سلطان آواز سنتی ایران در مقابل بیگانگان»، «روایت آیت الله ثقة الاسلام از منظور اصلی فرقه» و تصاویر گوناگون تاریخی است.
تکثرگرایی در جریان اسلامی
نویسنده: عباس شادلو
664 ص، جلد نرم، 14.521.5 سانتی متر
تهران: نشر وزراء، 2007، چاپ اول
در این کتاب، پیدایش و عملکرد جریان های راست و چپ مذهبی، در فاصله سال های 1360 تا 1380 خورشیدی در ایران بررسی شده است، نویسنده در طی سه فصل با عنوان های «تحکیم قدرت و جنگ»، «بازسازی و اصلاحات محدود» و «اصلاحات و توسعه سیاسی»، به علل ایجاد شکاف در میان جریان مذهبی درون حاکمیت پس از مهرماه 1360 می پردازد. در حقیقت با خلع «بنی صدر» از ریاست جمهوری، سرکوب «سازمان مجاهدین خلق» و فرار رهبری آن همراه با «بنی صدر» به خارج از کشور در تابستان 1360، از مهرماه این سال دوره جدیدی در ایران آغاز شد که مشخصه آن ظهور اختلافات میان هیئت حاکمه ایران و پیدایش دو جریان اصلی در آن بود. فصل اول کتاب به وقایع پس از مهرماه 1360 تا مردادماه 1368 یعنی پایان نخست وزیر «میر حسین موسوی» می پردازد. در این فصل روند شکل گیری دو جریان نامبرده و علل اختلافات اولیه آنها بررسی می شود. فصل دوم به وقایع تاریخی پس از مرداد 1368 تا دوم خرداد 1376 یعنی دوره ریاست جمهوری «اکبر هاشمی رفسنجانی» اختصاص دارد. موضوع فصل سوم، دوره اول ریاست جمهوری «سید محمد خاتمی» یعنی فاصله زمانی میان دوم خرداد 1376 تا خرداد 1380 است.
سرگذشت و آثار تصویرگر بزرگ، میرزا ابوتراب خان غفاری کاشانی
نویسنده: محمد گلبن
440 ص، جلد سخت، 21.528.5 سانتی متر
تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1386، چاپ اول
خاندان «غفاری کاشانی» از زمره خاندان های هنرمند کاشان است که از میان آنان چندین نقاش ماهر برخاسته. «میرزا ابوتراب خان غفاری کاشانی» از اعضای این خاندان است که در سال 1263 ه.ق در کاشان زاده شد. او در سنین جوانی در روزنامه «شرف» تصویر می کشید. هنوز جوان بود که دست به خودکشی زد و در سال 1307 ه. ق درگذشت. آثاری به جا مانده از او، سندی آشکار بر مهارت و چیره دستی این نقاش برجسته است. در تصاویری که او از برخی کاخ ها و عمارت ها و دورنمای شهرها کشیده است، حتی غبار هوا و رطوبت را به وضوح می توان احساس کرد و دید. کتاب حاضر، سرگذشت و میراث این نقاش برجسته را به علاقمندان معرفی می کند.