محبوبه نیک‌نهاد
یکشنبه هفته آینده، اولین جلسه مجلس هشتم پس از دو هفته تعطیلات تابستانی، در حالی تشکیل خواهد شد که محمود احمدی‌نژاد آشکارا به درخواست بیش از دو سوم نمایندگان در خصوص “برخورد با رحیم مشایی” بی‌اعتنایی کرده و رئیس دفتر وی نیز “استعفا یا برکناری مشایی” را “منتفی” دانسته است. در واکنش به این بی‌اعتنایی، برخی نمایندگان اصولگرا هم تهدید کرده‌اند که اگر مشایی در این هفته برکنار نشود، “یکشنبه خوبی در انتظار دولت نیست.“
درخواست مکتوب 200 نماینده در آخرین روز پیش از تعطیلات دو هفته‌ای مجلس برای برکناری معاون رئیس‌جمهور، که در این مدت از سوی چند مرجع تقلید، امامان جمعه، فعالان سیاسی و تشکل‌های دانشجویی اصولگرا نیز مورد تاکید قرار گرفته بود، تا پایان هفته گذشته جواب درخوری از سوی احمدی‌نژاد نیافت.
مشایی در اوج انتقادها، دو بار هم در کنار احمدی‌نژاد جلوی دوربین تلویزیون قرار گرفت و یک بار دیگر از سخنان خود دفاع کرد تا مشخص شود که دولت قصد ندارد در برابر فشار بی‌سابقه متحدان پیشین و منتقدان اخیر خود کوتاه بیاید. وی همچنین در پایان هفته گذشته تاکید کرد که قصد استعفا ندارد.
روز گذشته دولت احمدی‌نژاد آخرین نشانه‌های بی‌اعتنایی خود به درخواست اکثریت مجلس را نیز عیان کرد تا آتش تهیه انتقادات نمایندگان در جلسه روز یکشنبه را بیش از پیش فراهم کرده باشد؛رئیس دفتر رئیس‌جمهور دیروز در گفت‌وگو با رسانه‌ها صراحتا استعفا یا برکناری مشایی را منتفی اعلام کرد؛ و همچنین این معاون احمدی‌نژاد، با وجود عدم همراهی با کابینه از ابتدای مراسم “میثاق اعضای دولت با امام”، خود را با دو ساعت تاخیر به جمع اعضای کابینه نهم رساند تا در کنار احمدی‌نژاد و معاونش داوودی، جلوی دوربین‌ها بایستد و بار دیگر نشان دهد که رئیس و اعضای دولت نهم، برخلاف تصور ابتدایی، قصد ندارند پشت او را خالی کنند.
بدین ترتیب اکنون این سؤال در محافل سیاسی و رسانه‌ای مطرح شده است که مجلس هشتم در اولین چالش سیاسی با دولت نهم، رفتاری مشابه مجلس هفتم و یا رای اعتماد اخیر به سه وزیر خواهد داشت، یا آنکه موضوع اظهارات حساسیت‌برانگیز مشایی به قدر کافی تحریک‌کننده هست که این بار اکثریت اصولگرای مجلس را به واکنشی جدی در برابر دولت هم‌جناح خود وادار کند.
حمایت کامل احمدی‌نژاد
پیش از این رسانه‌ها بر اساس نوشته‌های وبلاگی جوانفکر، مشاور مطبوعاتی احمدی‌نژاد، که از لزوم پاسخگویی خود مشایی در برابر “اظهارنظرهای شخصی” خود سخن گفته بود و نیز تاکید او بر اینکه “دولت با کسی تعارف ندارد”، گمانه‌زنی کرده بودند که احمدی‌نژاد قصد دارد مشایی را به آرامی کنار بگذارد.
اما جوانفکر هم فردای آن روز مجبور شد یک گفت‌وگوی اختصاصی با خبرگزاری فارس ترتیب دهد و در آن تاکید کند که مشایی رفتنی نیست و در مقابل، به شدت به منتقدان او - که اکنون علاوه بر 200 نماینده مجلس، نام چهار مرجع تقلید نیز بین آنان به چشم می‌خورد - حمله و آنها را به “هوچی‌گری و جوسازی سیاسی، صرفا به قصد شاخ و شانه کشیدن و عرض اندام در برابر دولت و رئیس‌جمهور” متهم کند.
اکنون اعلام روابط عمومی سازمان تحت مدیریت مشایی در خصوص شکایت از رسانه‌هایی که از استعفای او خبر داده‌اند، و نیز تاکید مجدد رئیس دفتر احمدی‌نژاد بر منتفی بودن هرگونه کناره‌گیری مشایی به هر شکل - اعم از استعفا یا برکناری ـ نشان می‌دهد که دولت تصمیم ندارد درخواست نمایندگان مجلس محافظه‌کار و مراجع تقلید نزدیک به این جناح را بپذیرد و مشایی را کنار بگذارد.
در مقابل، تعدادی از نمایندگان محافظه‌کار هم در دو روز اخیر بر لزوم تبعیت دولت از خواسته نمایندگان تاکید و تهدید کرده‌اند که اگر چنین نشود، در اولین جلسه مجلس هشتم پس از دومین دوره تعطیلات تابستانی - یعنی امروز - “یکشنبه خوبی در انتظار دولت نیست.“
این تعبیر را سید جلال یحیی‌زاده، از نمایندگان اصولگرای نسبتا تندرو، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا بیان کرد و در خصوص عدم ملاقات پنج عضو منتخب کمیسیون فرهنگی - که خود نیز عضو آن است ـ با احمدی‌نژاد، گفت که: “نمایندگان به این نتیجه رسیدهاند که هیچ چیز در این زمینه از رئیس جمهور پوشیده نیست و ایشان به خوبی از نظر نمایندگان، کمیسیون فرهنگی و حتی مراجع عظام تقلید نسبت به اظهارات اخیر مشایی مطلعاند. از این رو شاید، نشست مشترک با رئیس‌جمهور را مفید ندانسته و از نتیجهبخش بودن چنین نشستی سلب امید کرده‌اند.“
یحیی‌زاده که خود از حامیان احمدی‌نژاد در انتخابات بوده و همزمان با پوشیدن لباس روحانی، به مواضع رادیکال اسلامی در عرصه‌های فرهنگی و روابط خارجی نیز مشهور است، در این مصاحبه همچنین گفت: “توقع نداشتیم به این نامه که امضای بسیاری از نمایندگان دوستدار رئیس‌جمهور ذیل آن وجود داشت، بیتوجهی شود و هیچ گامی برای جلب رضایت نمایندگان برداشته نشود… در صورت تکرار بیتوجهی رئیس‌جمهور به این اعتراضها، پس از پایان تعطیلات مجلس، یکشنبه خوبی در انتظار دولت نخواهد بود.“
سؤال از رئیس‌جمهور؟
علاوه بر این نماینده اصولگرا، غفوری‌فرد از نمایندگان شناخته شده تهران نیز دیروز در مصاحبه‌ای با خبرنگاران تهدید کرد که: “اگر مشایی برکنار نشود، ممکن است نمایندگان درخواست سوال از رییس‌جمهور را مطرح کنند.”
اشاره این نماینده به یکی از اختیارات مندرج در قانون اساسی برای نمایندگان مجلس است که همانند اصل قانون اساسی مربوط به رفراندوم، در طول عمر جمهوری اسلامی تاکنون مورد استفاده قرار نگرفته است.
وی تصریح کرد: “مجلس، روحانیت و مراجع همگی با صحبت‌های مشایی مخالف و خواستار تغییر وی هستند… برای برخورد با مشایی 200 نماینده با امضای نامه‌ای خطاب به رییس‌جمهور اعتراض خود را نسبت به سخنان وی اعلام کردند، در حالی که تاکنون کم پیش آمده که چنین اتفاق نظری در مجلس به وجود بیاید.“
با این حال، این تهدید که پررنگ‌تر از تهدید قبلی به نظر می‌رسد، از سوی غفوری‌فرد به این شکل رقیق می‌شود که: “امیدوارم که این اتفاق نیفتد. ما نمی‌خواهیم این مساله کش‌دار شود… راه حل ساده این مشکل، تصمیم جدی رییس جمهور برای تعویض مشایی است.“
در مجموع قابل پیش‌بینی نیست که آیا نمایندگان مجلس هشتم نامه 200 امضایی خود را پیگیری خواهند کرد یا خیر و این پیگیری به چه شکلی خواهد بود. با این حال آنچه مسلم است، این است که این مجلس از گذر همین دست چالش‌های سیاسی است که نسبت و رابطه خود با دولت احمدی‌نژاد در یک سال آینده را تعیین می کند؛ رابطه‌ای که احتمالا بر سرنوشت اصولگرایان در انتخابات آتی نیز تاثیرگذار خواهد بود.