البرز محمودی
چند روز پس از سخنان هاشمی رفسنجانی که برخورد با احزاب و مطبوعات را “سم مهلک برای کشور” دانست، حسین صفار هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت نهم در سخنانی “کم سابقه”، ضمن وارد ندانستن این انتقادات، پاسخ “تند و بی‌سابقه”ای به رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام داد. سردبیر سابق کیهان با اشاره به “کم‌طاقتی‌های رسانه‌ای هاشمی” به وی یادآوری کرد: “به خاطر انتقادی معمولی در تریبون عمومی گریه می‌کردید.“
محمد حسین صفار هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در مراسم افتتاحیه پانزدهمین جشنواره و نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها در مصلی تهران سخن می‌گفت بدون نام بردن از هاشمی رفسنجانی، گفت: “تعجب کردم وقتی برخی از شخصیت‌های محترم در ارتباط با آزادی مطبوعات در شرایط فعلی ابراز نگرانی کردند و مطالبی را فرمودند که به نظر می‌رسد نگران وضع موجود اطلاع‌رسانی هستند و در مقابل به خاطر آوردم همین بزرگواران در دوران مسئولیت خود به خاطر انتقادی عادی و معمولی چنان برآشفته شده بودند که حتی کار به گریه در برابر تریبون‌های عمومی کشیده شد”.
وی افزود: “تعجب می‌کنم کسانی با این سطح تحمل از آزادی مطبوعات در دوران خود، چطور اکنون در رابطه با آزادی مطبوعات ابراز نگرانی می‌کنند. ما باید بابت چنین موهبتی که محصول انقلاب بوده و به هیچ دولتی مربوط نیست و در واقع نتیجه عمل انقلاب اسلامی و استقرار حکومتی به نام خداست شاکر باشیم.”
صفارهرندی در سخنان خود فضای فعلی کشور را از نظر آزادی چنان دانست که “اگر کسی در شرایط حاضر با وجود تنوع سلایق و اینکه سلایق مختلف هر کدام تریبونی برای حرف‌های خود دارند ادعا کنند که دچار شرایط اختناق و خاموشی هستیم توسط دیگران هو خواهد شد که چه شرایط خاموشی است که می‌شود به بالاترین مقامات کشور گزنده‌ترین انتقادات را به تخریب نزدیک است روا داشت”.
متن کامل سخنان صفارهرندی را اینجا بخوانید.
کم طاقتی یا دسته گل
این اولین بار است که عضوی از دولت نهم در واکنش به انتقادات رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام پاسخ می دهد. شاید به همین دلیل است که دیروز سایت خبری رجا نیوز نزدیک به احمدی نژاد این سخنان وزیر دولت را “کم سابقه” نامید. این سایت خبری توضیح داد که “صفار کم‌طاقتی‌های رسانه‌ای هاشمی را به وی یادآوری کرد” و نوشت: “به خاطر انتقادی معمولی در تریبون عمومی گریه می‌کردید”.
رجا نیوز در حالی این گزارش را منعکس کرده که اکبر هاشی رفسنجانی رئیس مجلس خبرگان در حاشیه دیدار با جمعی از اعضای حزب اسلامی کار به وضعیت آزادی مطبوعات اشاره کوتاهی داشت. وی با توجه به جایگاه و مسئولیت‌های خود پنجشنبه گذشته در یک جمله کوتاه، تنها هشدار داده بود: “انحصار طلبی و برخورد با احزاب و مطبوعات در شرایط حساس کنونی سم مهلک برای کشور است و این مرحله را تنها با تقویت انسجام سیاسی و وحدت ملی می‌توان پشت سر گذاشت”.
این هشدار هاشمی پس از آن بیان شد که پیش از آن نشریه “شهروند امروز” که با دختران وی مصاحبه کرده بود بدون ذکر علت مشخص توقیف شده بود.
اما برخلاف رجا نیوز، سایت شهاب نیوز اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جشنواره مطبوعات را “دسته‌گل جدید آقای صفار” نامید و نوشت: “آقای صفار هرندی ظاهراً فراموش کرده بود در حال پاسخگویی به انتقادات ریاست مجلس خبرگان رهبری و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است.“
این بحث ها در شرایطی مطرح می شود که در هفته های اخیر رسانه های نزدیک به دولت عملا به انعکاس گزینشی خبرها پرداخته و حتی سخنان برخی از مقام های عالیرتبه نظام را سانسور کرده اند. در تازه ترین اقدامات اینچنینی روزنامه دولت و همچنین خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی ایران، انتقادات غیرمنتظره آیت الله هاشمی شاهرودی رئیس قوه قضائیه درهمایش سراسری دیوان محاسبات کشور راکه می تواند خطاب به دولت نهم تفسیر شود سانسور کردند و آن جا که شاهرودی از “جایگزینی آدم های بی عرضه ای که هیچ ابتکار و خلاقیتی ندارند و هیچ ثروتی به مملکت اضافه نکرده اند با مدیران لایق” سخن گفته بود کلا حذف شد.
به نوشته روزنامه مردمسالاری، “رسانه های نزدیک به دولت نهم با حذف این سخنان به گونه ای رفتار کردند که گویی اساسا یک چنین همایش بااهمیتی در تهران برپا نشده است و رئیس قوه قضائیه هم، چنین سخنانی را بر زبان نیاورده است”.
بی‌فرهنگ‌ترین‌ها
در هفته اخیر این دومین باری است که صفار هرندی با اظهارات خود به صدر اخبار خبرگزاری ها می آید. او جمعه گذشته هم در جمع مدیران اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران با انتقادی شدید و کم‌سابقه از اهل فرهنگ ایران گفته بود: “امروز برخی از مشهورترین چهره‌های عرصه فرهنگ جزو بی‌فرهنگ‌ترین‌ها هستند.”
او با اشاره به لزوم “بازنگری اساسی فعالیت‌های فرهنگی”، بدون آنکه از شخص خاصی نام ببرد، خاطرنشان کرده بود:“آنها در مقابل اعتقادات مردم صف‌آرایی می‌کنند و ارتباطات معناداری با آن سوی مرزها دارند.”
خبرگزاری کار ایران، ایلنا که این اظهارات را پوشش داده همچنین نقل کرد که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی “نهی کردن‌ها و نه آوردن‌های” وزارت ارشاد را نتیجه “کج‌سلیقگی‌ها و تبعات منفی گذشته” دانست و اظهار داشت در غیر این صورت “با امر و نهی در عرصه فرهنگ و هنر موافق نیست.”
به نوشته شهاب نیوز، صفار هرندی البته قبلاً نیز چنین سخنرانی‌هایی کرده بود، از جمله آنکه برخی اهالی فرهنگ در ایران را “بی‌فرهنگ‌ترین آدم‌ها” نامیده یا از “فحش‌های ناموسی” سینمای ایران و مسایلی چون “چرندیات، مزخرفات و اراجیف رسانه‌های منتقد” سخن گفته بود. به نوشته شهاب نیوز هنوز مشخص نیست اظهارات “بی سابقه” وزیر ارشاد درباره رئیس مجلس خبرگان “سهواً از زبان ایشان بیرون آمده یا با قصد و برنامه ریزی قبلی مطرح شده است؟”