وحید ثابتیان
درحالی که مقامات ایرانی طی روزهای گذشته اعلام کرده اند دیگرنباید ازموضوع تعلیق سخنی به میان آورد، خاویرسولانا دبیرسیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران هشدارداد اگر مذاکرات بین المللی درمورد پرونده هسته ای به نتیجه نرسد، تا پایان سال جاری میلادی با خطر تحریم روبرو می شود. مقامات ایرانی گفته اند اگر شورای امنیت سازمان ملل تحریم ایران را دردستور کارخود قراردهد درهمکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی تجدید نظر خواهند کرد؛ موضوعی که می تواند به پیچیده ترشدن برنامه هسته ای ایران منجر شود.
پس ازآنکه جمعه گذشته، اعضای شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند به انتظار گزارش آژانس خواهند نشست وتا دوماه دیگر قطعنامه ای علیه ایران صادرنخواهند کرد، نیکلاس برنزمعاون وزیرخارجه آمریکا درگفت وگو با شبکه “سی ام بی سی” گفت که تلاش های آمریکا برای متقاعد کردن چین و روسیه ادامه دارد واگر ایران به قطعنامه های سازمان ملل توجهی نکند با تحریم های جدی تری مواجه خواهد شد. برنز گفت آمریکا درتلاش است تا موافقت کشورهای روسیه وچین را جلب کند.
همزمان سولانا که با نمایندگان مجلس اروپا دربروکسل صحبت می کرد گفت مذاکره با آژانس بین المللی انرژی اتمی دروین و مقامات بلند پایه ایرانی،نیازمند پیشرفت است.
او درجمع کمیته سیاست خارجه پارلمان اروپا تاکید کرد: “ ما نمی توانیم تا ابد منتظر بمانیم، ونیازمند این هستیم که ببینیم گفت وگوها به پیش می رود… خطرتحریم های بیشتر وجود دارد واین خطر خیلی جدی است.” سولانا با این حال گفته است تلاش می کند مذاکرات تازه ای با علی لاریجانی، مرد اول مذاکرات هسته ای ایران ترتیب دهد.
اما علی لاریجانی پیش ازهرگونه مذاکره ای طبق روال ماه های گذشته، تکرار کرده که مذاکره ای برسر مساله تعلیق انجام نخواهد شد؛ هر چند تصریح کرده است که ایران در را به سوی گفت وگو برسر همه مسائل بازمی داند.
ایالات متحده طی هفته های گذشته محمد البرداعی را به دلیل تلاش هایش برای ادامه مذاکره با ایران مورد سرزنش قرارداده واعلام کرده که گفت وگوهای تهران تنها به منظور به تاخیر انداختن اجماع عمومی کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل انجام می شود. البرادعی اما همچنان معتقد است که باید گزینه های موجود دیپلماتیک را دنبال کرد.
قراراست خاویرسولانا ومحمد البرادعی تا اواسط ماه نوامبر گزارش خود را به شورای امنیت سازمان ملل درنیویورک ارائه و مشخص کنند که آیا تهران برای پاسخ دادن به سوالاتی که درزمینه برنامه هسته ای اش وجود دارد پاسخ داده است یانه. برخی کشورهای اروپایی به همراه آمریکا می گویند برنامه هسته ای ایران معطوف به تهیه سلاح های اتمی است. موضوعی که ایران بارها آن را رد کرده است. محمد البرادعی نیزدرگزارش های خود اگر چه گفته هیچ مدرکی دال براینکه ایران به دنبال سلاح اتمی باشد، نیافته است اما از دادن اطمینان خاطر در این مورد نیزخودداری و در عوض ایران را به همکاری بیشتر با آژانس دعوت کرده است؛ زیرا:” همان طور که می دانید وضعیت خوبی نیست. فشارهای زیادی ازسوی طرف های مختلف درگیر وجود دارد، ازطرف اتحادیه اروپاوجاهای دیگربرای اقدام علیه ایران.”
سولانا همچنین تلاش کشورهای رهبران آمریکای مرکزی را برای گسترش روابط با ایران مورد پرسش قرارداده است. بولیوی وونزوئلا طی ماه های گذشته با دولت تهران روابط نزدیکی را ایجادکرده اند. محمود احمدی نژاد نیزهفته گذشته به این منطقه سفرکرد تا علی رغم دور بودن فاصله کشورهای این منطقه وایران، پیوندهای ایدئولوژیک به گرمی روابط دو کشور، حداقل درسطح دولت ها، بیانجامد. او افزوده است که فکر نمی کند هیچ امتیازی برای دولت های نیکاراگوئه، ونزوئلا ویابولیوی برای برقراری ارتباط با دولت ایران که هدف تحریم های شورای امنیت سازمان ملل است وجود داشته باشد.
طی هفته های گذشته همچنین فرانسه و انگلیس نسبت به وضع تحریم هایی جدا ازتحریم های سازمان ملل ابراز تمایل کرده اند. آنها به همراه آمریکا تلاش بسیاری را برای وضع تحریم های جدید سازمان ملل به عمل آورده اند. فرانسه پیشنهاد تحریم بیشتر وگسترده تر ومسدود کردن دارایی ها ومحدودیت های سفر برای مسئولان دولتی داده است.
ماه ژوئیه، البرادعی ومسئولان ایرانی موافقت کردند که تا ماه دسامبربه سوال های آژانس بین المللی انرژی اتمی درخصوص دو دهه فعالیت های هسته ای خود توضیح دهند.