نگاه♦ سینمای ایران

مهدی عبدالله زاده
مهدی عبدالله زاده

porahmad.jpg

‎ ‎اختراع اسکار دوم‎ ‎

خبر کسب سه جایزه از جوایز سینمایی آسیا پاسیفیک در شرایطی روی خبرگزاری فارس می رود که اخیرا ‏در حاشیه جشنواره مطبوعات میزگردی با عنوان آسیب شناسی اخبار سینمایی برگزارشده. سالهاست که در ‏رسانه ها و مطبوعات به دلیل نبود دانش کافی، عدم آشنایی با واژه شناسی خبر سینمایی و آگاه نبودن از ‏جایگاه و اعتبار رخدادهای سینمایی جهان، غالبا از آنچه برای سینمای ایران در دنیا اتفاق می افتد تصویری ‏غیر واقعی، مخدوش و نادرست ارائه می شود و گاه از کاه کوهی ساخته می شود به چنان بزرگی…‏

موفقیت سه فیلم ارزشمند از ایران در آسیا پاسیفیک- در روزهایی که سینمای متفاوت ایران به یمن سیاستهای ‏کیهانی وزارت ارشاد در توقف و توقیف به سر می برد- البته خبری خوش و اتفاقی خوشایند است. اما اغراق ‏گرایی و تبلیغات خبرگزاری حامی دولت به هنگام تنظیم خبرهایی از این دست، تلاشی است برای عادی نشان ‏دادن اوضاع و احوال سینمای ایران، که خود تابعی است از سیاست کلی دولت در عادی نشان دادن وضعیت ‏امروز کشور. در دوره ای که سینماگران و فیلم های مطرح ایرانی شش ماه از سال را در سفر دور دنیا بودند ‏و جشنواره های کن و ونیز و برلین و سن سباستین و لوکارنو و ده ها رویداد سینمایی طراز اول دنیا بدون ‏فیلمی از ایران برگزار نمی شدند، آسیا پاسیفیک هم در گوشه ای از دنیا ادامه حیات می داد تا زمانی که ‏ایران پس از سالها به فهرست کشور های عضو پیوست و باعث اعتبار بیشتر آن شد. حتی وقتی در سال ‏‏2003 نوبت به میزبانی ایران رسید، برگزاری اش در شیراز اتفاقی کم اهمیت بود که نه مطبوعات آن را ‏جدی گرفتند و نه مخاطبان و نه سینماگران، و کار به جایی رسید که عباس بیاتی، مسئول امور سینمایی وقت ‏اداره ارشاد شیراز به جهت آبروداری طالب مشارکت بیشتر وزارت ارشاد شد و در نهایت همه چیز به شکل ‏اداری و تشریفاتی پایان یافت.‏

آسیا پاسیفیک جشنواره فیلم ‏ نیست. بلکه رخدادی سینمایی است با عنوان “جوایز سالانه سینمایی آسیا و ‏اقیانوسیه”‏ ‏ که بهترین های تولیدات سالانه کشورهای این دو قاره را انتخاب می کند. در واژه شناسی ‏سینمایی، جشنواره رویدادی است که سالانه در زمان و مکان ثابت برگزار شود، به طور معمول بین چهار ‏روز تا دو هفته به طول بیانجامد، مخاطب داشته باشد و فیلمها در طول روز های برگزاری به نمایش درآیند، ‏پذیرش فیلمها به صورت بین المللی ( و نه منطقه ای) صورت پذیرد و در صورتی که جشنواره رقابتی باشد، ‏هیات داوران همزمان و همراه با تماشاگران در طول روز های برگزاری به قضاوت فیلم ها بنشینند. ‏

اما آسیا پاسیفیک، هیچکدام از این ویژگی ها را ندارد. هر سال در مکانی متفاوت از سال قبل برگزار می ‏شود، مخاطب و نمایش فیلم ندارد، مختص به یک محدوده از دنیاست، ماهیت بین المللی ندارد، داوری در آن ‏متمرکز و همزمان نیست و یک روز هم بیشتر طول نمی کشد؛ چون اساسا مراسم اهدای جوایز است- درست ‏مثل مراسم اسکار، که طبیعتا نامش جشنواره اسکار نیست. ‏

حالا جالب است که همین یک تشابه با اسکار باعث شده جهانگیر کوثری سخنانی پر اشتباه و تعجب آور به ‏زبان آورد. در جملاتی که به نقل از تهیه کننده “خون بازی” در مطلب خبرگزاری فارس آمده، او از آسیا ‏پاسیفیک به عنوان جشنواره ای جهانی یاد کرده که قرار است از سال آینده پس از اسکار بزرگترین جشنواره ‏جهانی باشد!! این که این قرار را چه کسی گذاشته معلوم نیست! اما جالب تر از آن دلیلی است که در توجیه ‏این مدعا می آورد. او می گوید:” …به این دلیل که آثار آن بین دو قاره و بخشی از اروپاست و یونسکو نیز از ‏آن حمایت می کند.” حالا این که بین دو قاره بودن آثار و حمایت یونسکو چگونه به یک رویداد کمک می ‏کند رقیب اسکار شود به کنار، حضور آثاری از بخشی از اروپا در آسیا پاسیفیک دیگر یک دروغ محض ‏است. ‏

با شناختی که از جهانگیر کوثری دارم چنین حرفهای نسنجیده ای از او بسیار بعید به نظر می رسد. او یکی ‏از بهترین، فهیم ترین، باسواد ترین و منطقی ترین تهیه کنندگان سینمای ایران است که در کسوت روزنامه ‏نگاری هم موفق بوده و ده ها گفتگوی مفصلی که با او شده و صد ها مطلبی که در سالیان طولانی نگاشته ‏همیشه با وسواس و دقتی کارشناسانه همراه بوده. پس بیراه نیست اگر به ناچار انگشت اتهام را به سوی ‏خبرگزاری فارس نشانه روم که تحریف، دروغگویی و تبلیغات جانبدارانه از رسالت های اصلی اش است. ‏این خبرگزاری در سو استفاده از یک خبر تا آنجا پیش می رود که از حمایت یونسکو دم میزند، اما هیچگاه ‏اشاره نمی کند که شبکه خبری سی ان ان آمریکا بزرگترین حامی آسیا پاسیفیک است!‏

ظاهرا جهانگیر کوثری اعطای جایزه بهترین دستاورد کارگردانی به فیلم خون بازی را توفیقی بزرگ دانسته ‏و آن را مایه اعتبار دانسته. این اظهار نظر اگر از جانب خود او صورت گرفته باشد، بی شک ناشی از ‏شتابزدگی و هیجان او بوده است. بر خلاف گفته او، این آسیا پاسیفیک نیست که برای خانم بنی اعتماد و فیلم ‏خوبش اعتبار می آورد. این” خون بازی” است که با حضورش به آسیا پاسیفیک اعتبار و منزلت می بخشد. ‏

‎ ‎پا نوشت‎ ‎

‎ 1-‎‏ ‏Film festival

Asia Pacific screen awards 2-‎