پس از انتقادات اخیر احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان از چگونگی طرح سئوال از وزرادر مجلس و ایراد اتهام “اخاذی” به اعضای مجلسی که علی لاریجانی آن را “مجلس خامنه ای” می خواند، چند نفر از نمایندگان در نطق ها و تذکرات خود به هیات رییسه ضمن هشدار نسبت به “بسترسازی برای دیکتاتوری دولتی” خواستار دفاع از شان مجلس شدند. همزمان علی لاریجانی، رییس مجلس نیز در پاسخ به این تذکر، “سئوال”و “استیضاح وزرا” را حق قانونی مجلس دانسته اما اعلام کرده که “بهتر است کمتر از این ابزار قانونی استفاده شود.”
علی مطهری دیروز ضمن انتقاد از اظهارات اخیر احمد جنتی در نماز جمعه هفته گذشته تهران در تذکری آیین نامه ای خطاب به هیات رییسه مجلس گفت: “هفته گذشته آیت‌الله جنتی در خطبه‌های نمازجمعه از فراخواندن وزرا به مجلس انتقاد کردند و گفتند برخی در مجلس وزیری را فرا می‌خوانند و وقتی آن وزیر به خواسته نادرست آنها پاسخ منفی داد او را تهدید به استیضاح می‌کنند.”
این عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس با بیان اینکه “بهتر است آیت الله جنتی به جای تضعیف مجلس به تقویت آن بپردازد” همچنین اضافه کرد: “ما انتظار داشتیم هیات رییسه، شان و جایگاه مجلس را متذکر شود و بگوید که اگر نمایندگان سئوال و استیضاح می‌کنند این خواسته نادرستی نیست بلکه مطالبات مردم است و حتی اگر وزیری را به استیضاح تهدید می‌کنند به فکر حقوق مردم هستند.”
درهمین حال علی لاریجانی رییس مجلس نیز پس از شنیدن این تذکر مطهری، با اشاره به “دیدار خود با احمد جنتی و ارایه توضیحات به وی در این باره” گفت: “این تصور درستی نیست که نمایندگان برای چیز دیگری از وزرا سئوال می‌کنند، بلکه در بسیاری از موارد تخلفاتی هست که نمایندگان مجبورند از ابزار سئوال و استیضاح استفاده کنند.”
رییس مجلس هشتم البته در ادامه اظهاراتش افزود: “البته من قبول دارم تا جایی که ممکن است بهتر است از سئوال استیضاح استفاده نشود اما در جایی هم که نمایندگان این اقدام را ضرورت می‌دانند حق‌شان است و کسی نباید مانع‌شان شود.”
جنتی؛ از تذکر تا تهدید
این تذکر علی مطهری و پاسخ محتاطانه علی لاریجانی در شرایطی بود که هفته گذشته احمد جنتی در نماز جمعه تهران با انتقاد از اعضای مجلس و عدم همراهی “کامل” آنها با دولت محمود احمدی نژاد گفته بود: “اخیراً می‌بینیم احضار وزرا به مجلس زیاد شده است 6 تا 6 تا، 7 تا 7 تا وزیر به مجلس احضار می‌کنند اما آیا در این شرایط که این وزیر می‌خواهد کار کند و این احضارها سربار آن شده، آیا این صحیح است؟”
او که شورای تحت مدیریتش سال آینده درباره صلاحیت و عدم صلاحیت کاندیداهای نمایندگی مجلس تصمیم گیری خواهند کرد، همچنین افزوده بود: “احضارهای کنونی به مجلس بیش از احضارهایی است که در دوره‌های ششم و هفتم صورت می‌گرفت اما باید پرسید که آیا با این دولت باید اینگونه کار کنیم؟”
این البته اولین انتقادات احمد جنتی از اعضای مجلس هشتم نبود، چرا که وی پیش از این در آبان ماه نیز از عملکرد نمایندگان مجلس در بخش نظارت بر کار نمایندگان انتقادات شدیدی کرده و تلویحا نمایندگان امضاء کننده سئوال از وزرا و یا طرح های اسیتیضاح را به “اخاذی” متهم کرده بود.
او با کنایه به نمایندگان مجلس و گفتن این جمله که “چشم تیزبین نظارت ما همه جا کار می کند” تاکید کرده بود: “دستگاه نظارت وظیفه‌اش نظارت است، چشم تیزبین نظارت ما در همه جا کار می‌کند. شنیده‌ام ـ ان‌شاءالله این حرف‌ها که به من گفتند واقعیت نداشته باشد، اگر واقعیت داشته باشد، ناظرین ما نظارت خود را می‌کنند ـ نمایندگان وزیری را می‌خواهند و از او چیزی می‌خواهند و قبول نمی‌کند و بعد او را تهدید به استیضاح می‌کنند.
خطیب موقت نماز جمعه تهران همچنین خطاب به نمایندگان مجلس گفته بود: “این درست نیست، آقایان نماینده عزیز که صبح تا شب فعالیت می‌کنید، مبادا چند نفر پیدا شوند که اجر همه شما را ضایع کنند.”
انتقادات دبیر شورای نگهبان درباره عملکرد نمایندگان مجلس در حالی در نیمه دوم سال شدت بیشتری گرفته که نمایندگان مجلس از ابتدای سال جاری علی رغم امضا و مطرح شدن استیضاح چند وزیر در صحن مجلس تاکنون هیچ وزیری را استیضاح نکرده و در بخش وظیفه قانونی نظارت مجلس بر دولت تنها به “سئوال از وزیران” پرداخته اند.
البته این در شرایطی است که پیشتر برخی نمایندگان مجلس از تهدید و تحت فشار بودن خود برای پس گرفتن امضای طرح استیضاح وزرا نیز خبر داده بودند. در همین ارتباط حسن تامینی، نماینده رشت 23 تیرماه در جلسه علنی مجلس طی تذکری خواستار برخورد هیات رییسه با واسطه ها و تهدید کنندگان نمایندگان شده بود.
این عضو مجلس هشتم همزمان با مطرح شدن استیضاح وزیر کشاورزی در صحن مجلس در این باره گفته بود: “در این دو روزه که بحث استیضاح وزیر کشاورزی صورت گرفته بود ما شاهد واسطه‌ها و تهدیدهایی بودیم که در مقابل آن مقاومت می‌کنیم.”
حسن تامینی البته از واسطه ها و تهدیدکنندگان نمایندگان مجلس نامی نبرده بود اما هرچه بود، مقاومت نمایندگان گویا درمقابلشان نتیجه نداد چرا که هیچ وقت وزیر کشاورزی استیضاح نشد.
بستر سازی برای دیکتاتوری دولتی
روز گذشته اما همزمان با تذکر علی مطهری درباره دفاع از شان مجلس و پاسخ علی لاریجانی به او، یکی دیگر از نمایندگان مجلس نیز در نطق میان دستور خود به انتقاد از تضعیف کنندگان جایگاه مجلس در کشور پرداخت و عملکرد آنان را “بستر سازی برای دیکتاتوری دولتی” خواند.
سید احمد دستغیب(فرزند سیدفخرالدین) نماینده مردم شیراز “نظارت را از اصول بسیار مهم در قانون اساسی و اداره‌ی نظام مردم‌سالاری” دانسته و گفته است: “قانون اساسی، مجلس را ناظر بر دولت، شورای نگهبان را ناظر بر مصوبات مجلس، مجلس خبرگان رهبری را ناظر بر انجام وظایف قانونی رهبر تعیین نموده است. از این رو نباید فضا را به گونه‌ای امنیتی کرد که نمایندگان مردم نتوانند به وظایف قانونی و شرعی خود عمل نمایند.”
این عضو شورای مرکزی فراکسیون اقلیت مجلس در ادامه اظهاراتش یادآور شده: “مجلسی که نتواند از حقوق خودش که نظارت بر اجرای قوانین مصوبش است دفاع کند، چگونه می‌تواند بر اساس سوگند نمایندگی از قانون اساسی، ملت و اسلام دفاع نماید؟”
نماینده مردم شیراز همچنین با اشاره به اینکه “ما در مجلس سوگند خورده‌ایم که از اصول قانون اساسی، اصل نظام و حقوق مردم دفاع کنیم” اضافه کرده: “اما افرادی با زیر پا گذاشتن اخلاق وارد بازی سیاست شده‌اند و درصدند بستر لازم برای دیکتاتوری دولتی را فراهم آورند.”
هرچند عضو فراکسیون خط امام مجلس هشتم از شخص و گروهی خاصی برای “بسترسازی دیکتاتوری دولتی” نامی نبرده است اما همزمانی آن با تذکر علی مطهری و پاسخ علی لاریجانی در واکنش به اظهارات اخیر علی لاریجانی، پیکان انتقادات وی را به سمت دبیر شورای نگهبان می گیرد.
پیش از این در29 آبان ماه و همزمان با انتقادات احمدجنتی از نمایندگان مجلس درباره سئوال از وزرا، عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نیز در یک کنفرانس خبری مواردی را تحت عنوان “پیشنهادات کارگروه بررسی اختلافات مجلس و دولت” مطرح کرده بود که پس از انتشار، نمایندگان مجلس و برخی چهره ها انتصاب آن به این کارگروه را رد کرده و آن را خواسته های احمد جنتی دبیر شورای نگهبان و محمود احمدی نژادخوانده بودند.
سخنگوی شورای نگهبان درآن پیشنهادات که در جهت محدودیت مجلس و افزودن اختیارات دولت بود، در چند بند خواستار تغییر نحوه “نظارت مجلس بر دولت”، “سئوال نمایندگان مجلس از وزرا” و “طرح استیضاح اعضای دولت” شده بود.
