مصوبه شورای عالی اداری در مورد انتزاع سازمان حج از وزارت ارشاد و الحاق آن به سازمان میراث فرهنگی، بار دیگر جنجالی‌ترین چهره دولت نهم را در مرکز توجه‌ها قرار داده است: اسفندیار رحیم مشایی؛همکار، مشاور و پدر همسر فرزند محمود احمدی‌نژاد.
ماجرا اما از آنجا شروع شد که انتهای هفته گذشته در خبرها آمد: “سازمان حج و زیارت بر اساس مصوبه شورای عالی اداری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتزع و به سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری الحاق شد”.
طراحان و مدافعان این تصمیم معتقدند که وظیفه سازمان حج و زیارت در واقع ارتباط تنگاتنگی با حوزه وظایف سازمان گردشگری دارد و به دلیل جلوگیری از اختلاط امور بایستی این اصلاح اداری صورت گیرد.
با این مصوبه سازمانی پردرآمد که گرچه به لحاظ ساختار اداری زیر نظر وزارت ارشاد بود اما عملا زیر نظر نماینده ولی فقیه فعالیت می‌کرد، هر چه بیشتر در حوزه نفوذ شخص رییس جمهور قرار می‌گیرد. این تصمیم احتمالا تنها در حلقه بسته ای از نزدیکان احمدی‌نژاد اتخاذ شده بود چرا که واکنش‌های اولیه نسبت به آن از هیات دولت آغاز شد.
صفارهرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هفته گذشته در اینمورد گفت: “اصلا در جریان این قضیه نبوده‌ام زیرا در جلسه شورای عالی اداری شرکت نداشته‌ام”.
پس از این اظهار نظر، نصیری، مدیرکل روابط عمومی سازمان حج و زیارت اولین مقام این سازمان بود که نسبت به این خبر موضع‌گیری کرد. او گفت: “وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی باید این مسأله را پی‌گیری کند و سازمان حج و زیارت نمی‌تواند کاری انجام دهد”.
درحالی که مسئولان سازمان حج و زیارت و مهمتر از همه نماینده ولی فقیه در امور حج یعنی حجت الاسلام ری شهری همچنان در این مورد سکوت کرده بودند، گمانه زنی در مورد جنبه‌های سیاسی این مصوبه آغاز شد.
سایت تابناک که این تصمیم را “دور زدن دستور مقام رهبری” ارزیابی کرده بود، به نقل از یک منبع آگاه خبر داد که: “ در پی تلاش مشایی برای دریافت مجوز اعزام زایران به عتبات، این اقدام سازمان گردشگری به مقامات عالی‌رتبه نظام ارجاع می‌شود که در پی آن، قاطعانه وظیفه اعزام زایران به اعتاب مقدسه، از وظایف سازمان حج و زیارت شمرده می‌شود. اما ظاهرا مسئولان سازمان میراث فرهنگی ـ که از این روند عصبانی شده بودند ـ پس از چندین مرحله کشمکش که شامل اعتراض رئیس‌جمهور به وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی از عملکرد رئیس سازمان حج و زیارت بوده، سرانجام با مصوبه شورای عالی اداری در مورخه 29/01/88 و با ظاهری تقریباً قانونی و رسمی، نظر شخصی معاون رئیس‌جمهور (مشایی) اعمال شده و بدون توجه به نظر مقامات عالی‌رتبه سازمان حج و زیارت در سازمان گردشگری ادغام شد”.
از آنجا که در عرف رسانه‌ای ایران معمولا منظور از “مقامات عالی نظام” رهبر جمهوری اسلامی است، بر همین مبنا گفته می شود تابناک به این ترتیب از مخالفت آیت الله خامنه‌ای با چنین اصلاحی خبر داده است.
واکنش تند ری‌شهری
با این حال به مانند ماجرای مقاومت احمدی‌نژاد در برابر درخواست مراجع برای عزل مشایی در پی اظهارات جنجالی‌اش در مورد دوستی با ملت اسراییل، اخبار روز گذشته حاکی از آن است که احمدی‌نژاد در این مورد نیز قصد دارد پشت سر رحیم مشایی قدرت نمایی کند.
با اتکا به همین پشتیبانی بود که روز گذشته مشایی رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طی حکمی “علی لیالی” مدیر کل پارلمانی خود را به عنوان سرپرست سازمان حج و زیارت منصوب کرد.
اما ساعتی بعد از انتشار این خبر محمدی ری شهری نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی در واکنش به این حکم گفت: “حکم انتصاب سرپرست جدید بدون هماهنگی با اینجانب صادر شده و این اقدام مبنای قانونی ندارد”.
این واکنش در واقع شکست سکوت نماینده رهبری بود که شاید قصد داشت بدون جنجال و از طریق رایزنی مساله را حل نماید اما حکم مشایی او را برآشفت.
بر این اساس روز گذشته اعلام شد که “دفتر حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت که نظر آیت الله ری شهری را به رئیس سازمان حج و زیارت ابلاغ کرده از مصطفی قهرودی خواست بر اساس نظر نماینده ولی فقیه با جدیت به کار خود ادامه دهد”.
ری شهری در اظهارات خود تلویحا نارضایتی آیت الله خامنه‌ای را منعکس ساخته و گفته است: “از آنجا که موضوع حج و زیارت از شئون ولی فقیه است و بر اساس اطلاع واصله الحاق سازمان حج به میراث فرهنگی بدون اخذ نظر از مقام معظم رهبری انجام شده و حکم انتصاب سرپرست جدید نیز بدون هماهنگی با اینجانب صادر شده این اقدام مبنای قانونی ندارد”.
اما این همه ماجرا نبود، چرا که محمود احمدی‌نژاد با استفاده از وقایع تروریستی چند روز گذشته در عراق طی پیامی به مشایی عملا درصدد تثبیت موقعیت جدید او برآمد.
وی طی حکمی به مشایی رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خواستار رسیدگی به وضعیت امنیت زائران در عراق شد.حال سئوال این است که رئیس دولت نهم با این حکم، به چه کسانی پیام فرستاده است.
