گیتا محمدی
“دیگر خجالت می کشم تخم مرغ بیارم بفروشم.” این را حسن آقا ، بقال سرکوچه می گوید. با تعجب نگاهش می کنم و علت را می پرسم:“خب معلومه، یه بار 80 تومان است یه بار 90 تومان. آخه من بعد 50 سال کار تو این محل آبرو دارم. نمی تونم یه تخم مرغ بفروشم 90 تومان. آخه سرگردنه است مگه. مردم چی می گن؟ طاقت ندارم لعن و نفرین اونا رو بخورم. من دیگه تخم مرغ تو این مغازه نمی فروشم.”
ورشکستگی مرغداران
علیرضا مختاری مدیرعامل اتحادیه مرغداری اما با اشاره به افزایش 15 درصدی قیمت تخم مرغ می گوید: “علت اصلی افزایش قیمت تخم مرغ ورشکستگی مرغداران است . ادامه بحران در صنعت مرغداری موجب ورشکستگی مرغداران و در نتیجه کاهش 30 درصدی تولید تخم مرغ شده است”. علیرضا مختاری با اشاره به افزایش 300 تا 400 تومانی قیمت تخم مرغ تصریح می کند:“هم اکنون قیمت هر کیلو تخم مرغ دردرب مرغداری 1000 تومان و در بازار حدود 1200 تومان است” .
وی با انتقاد ازبی توجهی دولت و مسئولان به مشکلات مرغداران طی یک و سال نیم اخیر، می افزاید: “حدود یک سال و نیم است که تولید مرغ به دلیل افزایش قیمت نهاده های تولید و بالارفتن قیمت تمام شده محصول،صرفه اقتصادی ندارد.درصورت عدم اتخاذ راهکاری از سوی دولت برای رفع مشکلات مرغداران و در نتیجه ادامه روند ورشکستگی واحدهای مرغداری، قیمت تخم مرغ در بازار افزایش بیشتری خواهد یافت”.
قاچاق تخم مرغ
اما واکنش وزیر بازرگانی به ورشکستگی و اعتراض مرغداران تنها این است که: “قیمت ها با زور پایین نمی آید”.
میرکاظمی در خصوص افزایش قیمت تخم مرغ تصریح کرده است: “در حال حاضر تولید تخم مرغ در کشور 700 هزار تن و نیاز نیز همین میزان است، اما به دلیل افزایش قیمت جو، ذرت و کنجاله تولید بیش از این مقدار توجیه اقتصادی ندارد.”
وی با اشاره به اینکه بسیاری از تولیدکنندگان تخم مرغ به دلیل پایین بودن قیمت در ماه های گذشته متضرر شده و تمایلی به سرمایه گذاری نشان نمی دهند، می گوید: “به منظور کنترل قیمت تخم مرغ بنابر مصوبه شورای عالی صادرات مابه التفاوتی به صادرات این محصول اختصاص یافت… امااقتصاد را با بگیر و ببر نمی توان کنترل کرد و با زور نمی توان قیمت ها را پایین آورد.” وی در سخنرانی دیگری هم گفت : “تولید تخم مرغ در کشور غیر اقتصادی است” و در ضمن “پدیده قاچاق تنها مربوط به واردات کالا نیست بلکه خارج شدن کالاهای داخلی را نیز شامل می‌شود.”
میرکاظمی با بیان این مطلب که تولید داخلی تخم مرغ در داخل کشور غیر اقتصادی است، اظهار داشت: “قیمت 500 تا 600 تومانی تخم مرغ غیر واقعی است و این امر صنعت مرغداری را از بین می‌برد.” او تصریح کرد:” امکان تولید 10 تا 20 درصد تخم مرغ در کشور وجود دارد که با توجه به غیر اقتصادی بودن تولید این محصول، عرضه بیشتر قیمت این محصول را کاهش می‌دهد.” به گفته وزیر بازرگانی؛ قیمت‌ها‌ی 570، 430، 480 و 450 تومانی تخم مرغ در سال 84، قیمت‌ها‌ی اقتصادی این محصول نبود.
ویژه توزیع تخم مرغ
بعد از این اظهارات بود که مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان این مطلب که “قیمت تخم مرغ در هفته جاری متعادل می‌شود” و اینکه شرکت پشتیبانی امور دام از هفته اول آذراقدام به عرضه مستقیم و روزانه تخم مرغ با قیمت هر شانه 1700 تومان در سطح شهر تهران کرده است، ابراز امیدواری کرد قیمت این محصول مصرفی در بازار در هفته جاری متعادل شود.
به گفته صدر الله دولت، هم اکنون میزان ذخیره گردشی تخم مرغ پنج هزار تن است که قرار است پیشنهاد افزایش ذخیره گردشی تخم مرغ به شورای اقتصاد داده شود که در صورت تصویب آن میزان ذخیره گردشی تخم مرغ نیز افزایش خواهد یافت .
وی درمورد برنامه وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل بازار تخم مرغ گفت: “درراستای طرح ویژه توزیع تخم مرغ با همکاری وزارت خانه های جهاد کشاورزی ،بازرگانی و نمایندگان تشکل های مرغداری، تخم مرغ با قیمت مناسب به مصرف کنندگان عرضه می‌شود”.
همچنین محمد صادق مفتح، معاون بازرگانی داخلی وزیر بازرگانی گفت: “به منظور تنظیم بازار تخم مرغ، طرح توزیع تخم مرغ به قیمت خرده فروشی هر کیلو 800 تا 950 تومان در سراسر کشور آغاز می شود”.
وی با اشاره به قیمت خرده فروشی هر کیلو تخم مرغ، تصریح کرد:” قیمت خرده فروشی هرکیلو تخم مرغ بین 800 تا 950 تومان است که این قیمت در استان های مختلف متفاوت خواهد بود، زیرا برخی از استان ها خود تولید کننده تخم مرغ هستند و به طور طبیعی ارزان‌ترعرضه می شود”.
اعتراض ها
اما این اقدامات نیز نه توانست قیمت ها را کاهش دهد و نه مرغداران را راضی نگه دارد. به گونه ای که مرغداران به قیمت تعیین شده تخم مرغ از سوی وزارت جهاد کشاورزی اعتراض کردند. درست چند روز بعد از طرح جدید وزارت بازرگانی مرغداران طی نشستی، قیمت 832 تومان را برای جبران خسارت واردشده به مرغداران ناکافی و کمتر از قیمت تمام‌شده تولید تخم‌مرغ دانستند. آن ها گفتند که هزینه های تولید روز به روز گران تر می شود.
در این جلسه از جمله مدیرعامل تعاونی مرغداران قزوین گفت: “مرغداری‌ها مجبورند برای تولید تخم‌مرغ، هزینه‌هایی نظیر مکمل واکسن که 10 تا 30 میلیون ریال است، نهاده‌های دامی که هر روز گران می‌شود و قیمت ثابت ندارد، خط بیماری آنفلوآنزا و هزینه‌های کارگر و تعرفه ی سنگین آب و برق را متحمل شوند.”
مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان خراسان نیز گفت: “بیشتر مرغداران به بانک‌ها مقروض هستند و نقدینگی آن‌ها ضعیف است؛ در حالی که هیچ سوبسیدی از طرف وزارت جهاد کشاورزی دریافت نمی‌کنند و به دلیل وجود خطر آنفلوآنزا مرغداران ریسک نمی‌کنند تا بیشتر از مصرف، مازاد تولید داشته باشند”.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران همدان گفت: “30 درصد مرغداران تخم‌گذار در استان همدان تبدیل به مرغ گوشتی شده¬اند.مسئولانی که این قیمت را تعیین کردند، چه ضمانتی می‌دهند که این قیمت بتواند بحران‌ها را برطرف کند.”
حسن آقا بقال ادامه می دهد : “نمی دانم این دنیا به کجا می خواد بره. دیروز گوشت گرون شد امروز تخم مرغ؛ فردا هم حتما نان که هر سال قیمتش بالا می ره. والله نمی دونم مردم چی باید بخورن. سیب زمینی هم گرون شده آخه. با باد هوا هم که نمی شه سیر شد. منم همین فردا پس فرداست که باید کرکره مغازمو بیارم پایین. دیگه به خدا روم نمی شه تو چش هم محلی هام نیگا کنم.” و من فکر می کنم اجناس را دیگری گران می کند اما این یکی ناراحت است…