بنیامین وینتال
رهبران اتحادیه اروپا در بروکسل گرد هم آمدند و دور جدیدی از تحریم ها علیه حوزه های مالی و انرژی ایران را تصویب کردند. این تحریم ها بر روی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان تشکیلات نظامی که بر قسمت عمده اقتصاد ایران تسلط دارد و مخالفان آزادی خواه کشور را سرکوب می کند، تمرکز ویژه دارد. به گفته کارشناسان، سپاه پاسداران 80 درصد تجارت خارجی ایران را تحت کنترل دارد.
درحالیکه تحریم های درنظر گرفته شده در قطعنامه مصوب هفته گذشته سازمان ملل، ایران را به توقف برنامه غیر قانونی هسته ای خود وادار می کند، در عین حال باعث زنده شدن این امید می شود که اتحادیه اروپا دیگر مسأله حقوق بشر را فدای منافع تجاری نخواهد کرد.
اتحادیه اروپا هم اکنون یک ماه فرصت دارد تا جزئیات مربوط به تصمیم رهبران خود را مدون کند. این اتحادیه باید اطمینان حاصل کند که تحریم های جدید نه تنها رژیم ایران و تلاش های آن کشور برای اشاعه جنگ افزار هسته ای را هدف قرار خواهند داد، بلکه پشتیبانی بیشتری از مخالفان تحت فشار فراهم می کند.
می توان شبکه نوکیا- زیمنس غول مخابراتی آلمانی- فنلاندی را به عنوان نمونه ذکر کرد. این شرکت با تأمین دانش فنی پیچیده نظارت نامشهود، سپاه پاسداران ایران به عنوان ابزار امنیتی محمود احمدی نژاد را قادر ساخت سال گذشته به کنترل و نظارت ارتباطات تلفن همراه و استفاده از شبکه اینترنت توسط فعالان طرفدار دموکراسی در کشور دست بزند. شبکه نوکیا- زیمنس همچنان به تجهیز رژیم با دانش فنی “بازدارنده” ادامه می دهد و در کمال تعجب، راف تیمنز نماینده حقوق بشر و دموکراسی خواهی اتحادیه اروپا به شدت مخالف تصویب قانونی برای منع قراردادهای مخابراتی شده است که به اقدامات ضد دموکراتیک در ایران دامن می زنند.
اتحادیه اروپا فرصت بزرگی در اختیار دارد تا مانع صادرات دانش فنی “با کاربرد دوگانه” به ایران شود. تجهیزات نوکیا- زیمنس نیز می توانند هم برای اهداف غیرنظامی و هم نظامی به کار روند. فراهم کردن دانش فنی از سوی اتحادیه اروپا برای مخالفان ایران که بتواند آنها را از چنگال سانسور اینترنتی نجات دهد و نرم افزارهایی که بتواند محدودیت های رژیم را دور بزند، به همان اندازه اهمیت دارد.
اتحادیه اروپا برای کمک به جریان آزاد اطلاعات در داخل ایران ندرتاً دست به تلاشی زده است. اروپا باید به تقویت شبکه های پخش اخبار فارسی زبان مشابه رادیو فردا در پراگ و بی بی سی دست بزند. ایجاد بنگاه های مستقل خبری برای تمامی ایرانیان که به پخش فیلم، برنامه های پرطرفدار فرهنگی و موسیقی بپردازد، سبب تقویت نیروها در ایجاد تغییر دموکراتیک خواهد شد.
آلمان نقش به ویژه اساسی در تغییر رفتار رژیم ایران برعهده دارد. رنات هیکه رامپف از انجمن همجنسگرایان آلمان با درک این موضوع، از گویدو وسترول وزیر خارجه کشورش که او نیز همجنسگرا بودن خود را اعلام کرده، درخواست کرد با اعمال فشار بر ایران مانع از اعدام همجنسگرایان در این کشور شود. رامپف گفت: “ایران نسبت به آنچه آلمان می گوید، بی تفاوت نیست. این می تواند سبب نجات جان آدم ها شود. دولت فدرال باید برای رژیم روشن کند که مجازات اعدام باید برچیده شود.“
آلمان بزرگترین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپاست و در سال 2009 معادل 3.71 میلیارد یورو کالا و خدمات به این کشور صادر کرده است. وزارت اقتصاد آلمان در سال گذشته با صادرات 48 کالای با مصرف دوگانه به ایران موافقت کرده است. آلمان همچنان گروگان اتاق بازرگانی ایران- آلمان است. مایکل توکوس، یکی از مدیران اجرایی اتاق بازرگانی، پس از تصویب تمهیدات اتحادیه اروپا خاطر نشان کرد: “ما فکر نمی کنیم تحریم ها در مجموع کمک کننده باشند… حداقل برای دستیابی به اهداف سیاسی کمک کننده نیستند.”
اما از نظر محسن مخلملباف فیلمساز برجسته ایرانی که به نوعی سخنگوی جنبش سبز در خارج است، هرچه از نیاز به تشدید فشارهای اقتصادی جهانی علیه رژیم و سپاه پاسداران گفته شود، باز هم کم گفته شده. مخملباف می گوید: “اگر ما خواهان صلح در خاورمیانه هستیم، به یک دولت دموکراتیک در ایران نیاز داریم. فشار از داخل و خارج می تواند اوضاع را تغییر دهد.”
سپاه پاسداران انقلاب که سهم اصلی در سرکوب خشونت بار جنبش سبز در جریان اعتراضات پس از انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری سال گذشته را برعهده دارد، بخش اعظم اقتصاد کشور را تحت کنترل خود دارد. گروه های مختلف طرفدار دموکراسی در ایران شامل زنان، اتحادیه های کارگری، کردها، بهائیان و همجنسگرایان با خشونت و ارعاب گسترده سپاه پاسداران روبرو هستند و مطمئناً از رویکرد سخت تر اتحادیه اروپا در برابر رژیم ایران استقبال خواهند کرد.
اگر اتحادیه اروپا بتواند خط مشی خود برای پایان دادن به برنامه هسته ای غیرقانونی ایران را با خط مشی پیشبرد دموکراسی در این کشور عجین کند، می تواند به عوض تضعیف آن به جنبش پویای دموکراسی خواهی ایران کمک کند.
منبع: گاردین- 18 ژوئن