کارگردانان و بازیگران نمایش ایران در این هفته کوشیدند بابرگزاری دو جشن وروشن کردن نمادین شمع تئاتر، اعتراض خود را به شرایط کنونی اعلام کنند.
نمایش ایرانی د رتاریکی
چراغ نمایش هنوز در ایران تاریک است. تئاتر شهر تعطیل و اهالی نمایش در انتظارند تا سیاست های جدید اعلام شود. د راین تاریکی کارگردانان وبازیگران تئاتر کوشیدند تا برگزاری دو جشن هنر نمایش رازنده نگه دارند.
درمراسم جشن بازیگر، حمید سمندریان کارگردان برجسته تئاتر ایران بعد از روشن کردن شمع جشن تئاتر گفت: “روشن کردن این شمع به معنای ان است که درتاریکی هستیم وهنوز نمی دانم چقدرباید تلاش کنیم تا این تاریکی که از طرف هنرمندان هم نیست، برطرف شود. مهم ترین لازمه کار هنری، آزادی فکر هنرمندان است.”
سهراب سلیمی، مسئول انجمن کارگردانان خانه تئاتر هم در جشن کارگردان ها گفت: “جشن هفته تئاتر را در شرایطی برگزار میکنیم که بدون هیچ اغراقی دلیل برگزاری مشخصی برای آن نداریم و شاید به این نتیجه برسیم که نسبت به سال گذشته تئاتر کشور و کارگردانان نه تنها به دستاوردی نرسیدهاند بلکه از حداقلهای ممکن نیز محروم شدهاند. جشن کارگردانان را در حالی برگزار میکنیم که بسیاری از کارگردانان پیشکسوت، میانسال و جوان باز هم فرصت نیافتند تا تجربه جدیدی داشته باشند. گروههای تئاتری بدون هیچ دلیل فرو پاشیدند و یا در حال فروپاشی هستند.”
جشن کارگردان ها
سومین جشن کارگردانان خانه تئاتر با حضور عزتالله انتظامی، مرتضی احمدی، رضا کرمرضایی، نصرتالله کریمی و جمعی دیگر از هنرمندان تئاتر کشور، عصر روز یکشنبه هفته جاری در تالار بتهوون خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
محمد رحمانیان(مجری مراسم) روی صحنه حاضر شد و ضمن خوشامدگویی به حاضران، توجه آنان را به بیانیه روز جهانی تئاتر که به صورت گزارش تصویری آماده شده بود، جلب کرد. بیانیه روز جهانی تئاتر بدین گونه آماده شده بود که بخشهای مختلف آن توسط هنرمندانی چون حمید سمندریان، محمد یعقوبی، کوروش نریمانی و نادر برهانیمرند به همراه موسیقی متن روخوانی شده و پخش شد.
پس از پخش این بیانیه، محمد رحمانیان از سهراب سلیمی مسئول انجمن کارگردانان خانه تئاتر دعوت کرد تا بیانیه کانون کارگردانان را روی صحنه قرائت کردند.
سلیمی گفت: “جشن کارگردانان گرامی باد. بار دیگر سال جدید، بهاری نو، سال 1386 را با سلام به تمام دستاندرکاران تئاتر کشور و به خصوص کارگردانان این هنر تفکر برانگیز آغاز میکنیم. ما میخواهیم امسال کمی متفاوت صحبت کنیم، بیندیشیم، بنویسیم. به گونهای که شاید اشکی بر گوشه چشمی طراوت کند. امید است به دور از روزمرگیها و ایدهآلهای دست نیافتنی و نگاههای تاجر مآبانه جشن را برگزار کنیم و شاهد اولین گامهای اساسی و رو به رشد این مرز و بوم باشیم.”
این مراسم با پخش نماهنگی متشکل از تصاویر اجرای چند نمایش از اجراهای سال گذشته ادامه پیدا کرد و پس از آن رحمانیان از عزتالله انتظامی دعوت کرد روی صحنه حاضر شود تا جایزه مرتضی احمدی هنرمند پیشکوست تئاتر، را به وی اعطاء کند.
انتظامی پس از حضور روی صحنه گفت: “روز فوقالعاده زیبایی است. من به یاد روزهایی افتادم که فعالیت تئاتری داشتیم ولی چنین جشنهایی وجود نداشت. با این حال ما به فعالیت خود ادامه دادیم و دوام آوردیم تا این که شاهد چنین روزها و جشنهایی شدیم. “
مرتضی احمدی نیز گفت: “حق این بود که قبل از حاضر شدن روی صحنه از انتظامی اجازه میگرفتم، من 63 ـ 64 سال است که در کنار ایشان هستم و وی را پیشکسوت خود میدانم و همواره این احترام را رعایت کردهام. نمیدانم چه باید بگویم. نگاه میکنم که در مقابل چه کسانی ایستادهام و این در حالی است که سالها گویندگی کردهام، اما در مقابل این بزرگان زبانم بند آمده است، بنابراین فقط میگویم دست همگی درد نکند. “
در ادامه رحمانیان از رضا کرمرضایی دعوت کرد تا روی صحنه حاضر شود، که او به دلیل کهولت سن و بیماری از این کار عذرخواهی کرد. بنابراین عزتالله انتظامی به همراه محمد رحمانیان از روی صحنه پایین آمدند و جایزه او را به وی اهداء کردند.
کرمرضایی ضمن ابراز خوشحالی از حضور در مراسم جشن خانه تئاتر گفت: “من واقعاً متأسفم که نمیتوانم روی صحنه حاضر شوم و از همگی عذرخواهی میکنم.”
پس از آن، مراسم سماع با طراحی فریبا آذرگون اجرا شد. پس از اجرای سماع، نمایش پرفورمنس توسط یاسر سرخاب، کارگردان جوان شهرستانی به صورت تک پرسوناژ اجرا شد و در ادامه اکبر زنجانپور برای اهدای جایزه به وی روی صحنه حاضر شد و گفت: “خیلی خوشحالم که نسل جدید تا این اندازه با انرژی کار میکنند. مشخص است که این هنرمند با تنهایهای خود زندگی میکند و این چیزی است که ما این روزها میانهای با آن نداریم. بعد از صحبتهای زنجانپور، گزارشی تصویری که شامل چند پرسش مشترک از چند کارگردان تئاتر بود، پخش شد. افرادی چون محمودرضا رحیمی، سهراب سلیمی، جواد ذوالفقاری، ایوب آقاخانی، اسماعیل خلج، محمد یعقوبی، ناصح کامکاری، علیاکبر علیزاد، حمید مظفری، نادر برهانیمرند، محمد رحمانیان و… به پرسشها پاسخ داده بودند.
در ادامه یک گروه دو نفره موسیقی قطعاتی از آثار مرحوم بابک بیات را در سوگ او با همراهی پیانو اجرا کردند. جعفر والی هم هدایایی به آنها اهداء کرد.
دکتر علی رفیعی هدیهاش را از بهزاد فراهانی دریافت کرد. پس از آن ایرج راد روی صحنه دعوت شد و هدیهاش را گرفت. بهروز غریبپور نیز برای دریافت جایزه روی صحنه دعوت شد، اما به دلیل تمرین نمایش عروسکی “مکبث” در سالن حضور نداشت، بنابراین همسرش برای دریافت جایزه وی روی سن آمد و با تشکر و قدردانی، عذرخواهی غریبپور را از سوی این هنرمند اعلام کرد.
در پایان مراسم نصرتالله کریمی روی سن دعوت شد و ضمن اهداء هدیه به وی، حسین کیانی، محسن حسینی و اسماعیل خلج به عنوان نماینده سه نسل جوان، میانه و پیش کسوتان مورد تقدیر قرار گرفتند.
اسماعیل خلج جایزهاش را از دست ولیالله شیراندامی دریافت کرد.
جشن بازیگر
درحمراسم جشن بازیگرعصر روز شنبه هفته جاری در تهران برگزار شد. درمراسم جشن بازیگر، سمندریان بعد از روشن کردن شمع جشن تئاتر گفت: “اگر امروز اتفاقات سیاسی درایران می افتد، اگر به دنبال انرژی هسته ای هستیم، نباید فراموش کنیم که فرهنگ یک مملکت اگر مهم تر ازاین نباشد، کم اهمیت ترهم نیست.”
درادامه این مراسم بیانیه روز جهانی تئاتر که امسال توسط سلطان بن محمدالقاسمی به نگارش درآمده، توسط فهیمه راستکار خوانده شد. سپس پرویز پورحسینی دبیرچهارمین جشن بازیگرباارائه سخنان کوتاهی هدف از برگزاری این جشن را، گردهمایی هنرمندان ومعرفی برگزیدگان وکسانی که زحمت کشیده اند عنوان کرد. پس از سخنان دبیر جشن از حمید مظفری، علی بی غم ومریم کاظمی به عنوان اعضای فعال انجمن بازیگران تقدیر به عمل آمد. پس از گرامیداشت یاد وخاطره هنرمندانی که سال گذشته از دنیا رفته اندو چهره هایی همچون سودابه اسکویی، حسین کسیبیان، پوپک گلدره، سروش خلیلی، عبد العلی همایون، بیانیه هیات داوران توسط پانته آبهرام خوانده شد. بهرام درتوصیف دشواری های کارداوری گفت:درسینما تصویر ثبت شده ای وجوددارد که داوری براساس ان انجام می شود، اما درتئاتر چنین نیست وشرایط بازیگر درهر اجرا می تواند بسیار متفاوت باشد، بنابراین داوری تئاتر کار بسیار دشواری است.
هیات داوران چهارمین جشن بازیگر آراخودرابه شرح زیر عنوان کردند:
برگزیده سوم بازیگری زن:ناهید مسلمی به خاطر بازیدرنمایش “ماه درآب”
برگزیده دوم بازیگری زن:پانته آپناهی ها به خاطر بازی درنمایش “ادیپ افغانی”
برگزیده اول بازیگری زن:معصومه قاسمی پور به خاطر بازی درنمایش “بدون خداحافظی”
برگزیده سوم بازیگری مرد:محمدرضا جوزی به خاطر بازی درنمایش “اولئانا”
برگزیده دوم بازیگری مرد:پیام دهکردی به خاطر بازیدرنمایش “مرگ فروشنده”
برگزیده اول بازیگری مرد:رضا بهبودی به خاطر بازیدرنمایشهای “آرامش از نوعی دیگر” و “قدم زدن روی… “
جایزه بهترین بازیگر نوجوان به شیدا خلیق به خاطر بازی درنمایش “تولیدی عروس خانم” و جایزه ویژه هیات داوران به حمید مظفری به خاطر نمایش “نوای اسرار آمیز” اهدا شد.
اجرای حرکات موزون توسط گروه حرکت با سرپرستی فرزانه کابلی ونیز پخش یک کلیپ از دیگر برنامه های ایم مراسم بود. سهراب سلیمی کارگردان این برنامه هم با اهدا یک لوح از فرزانه کابلی برای همکاری او دراین جشن سپاسگزاری کرد.