ژان لویی تورلن
مشاوران سیاسی دو کشور ایران و ایالات متحده از پنج سال پیش تاکنون پشت پرده مذاکره می کنند و محور اصلی این مذاکرات، برنامه هسته ای ایران و روابط دیپلماتیکی است که از سال ها پیش قطع شده. این موضوعی بود که از سوی روزنامه بریتانیایی ایندیپندنت و از قول توماس پیکرینگ، معاون سابق وزارت خارجه امریکا در امور سیاسی، به عنوان یکی از شرکت کنندگان این مذاکرات منتشر شده است.
توماس پیکرینگ معتقد است که اکنون زمان آن رسیده تا قبل از نصب سانتریفوژهای بیشتر از سوی ایران، از بن بست هسته ای این کشور خارج شویم.
او به همراه ویلیام لوئرز، رییس انجمن سازمان ملل ایالات متحده، و جیم والش، محقق در امور امنیت ملی در مؤسسه تکنولوژی ماساچوست [MIT]، طی مقاله ای در مجله “مرور کتاب نیویورک” به تاریخ 20 مارس نوشته اند: “ایران می تواند سانتریفوژهای به مراتب قوی تر و سریع تری نصب کند، به طوری که دیگر زمانی برای اعمال مجازات یا انجام بازرسی باقی نماند.“
توماس پیکرینگ در مصاحبه ای با فیگارو با اشاره به اینکه تحریم های سازمان ملل هیچ تأثیری در روند برنامه هسته ای ایران نداشته خاطرنشان کرد: “من حتی یک ویرگول را هم در این مقاله اشتباه ننوشته ام.” نویسندگان این مقاله معتقدند که اکنون وقت آن رسیده تا واشنگتن به طور رسمی راه حلی به ایران ارائه دهد تا هم خواسته های ایران برآورده شود و هم لزوم یک چارچوب سخت گیرانه خارجی رعایت گردد: تأسیس یک کنسرسیوم چند ملیتی که طی آن فرانسه و آلمان در زمینه غنی سازی صلح آمیز اورانیوم با ایران همکاری کنند [در خاک ایران].
اوباما طرفدار مذاکره بدون پیش شرط
این پیشنهاد از حدود شش سال قبل، با پیشقدمی انجمن سازمان ملل امریکا، توسط گروهی کارشناس و دیپلمات سابق امریکایی و طی مذاکراتی با چندین شخصیت دانشگاهی ایرانی در کشورهای بیطرف مطرح شد. توماس پیکرینگ اظهار می دارد: “ما از سوی دولت ایالات متحده تعیین نشده بودیم، ولی دولت را از نتیجه مذاکرات باخبر می کردیم. در این خصوص، نه نا امید شدیم و نه امیدوار.” تهران قبل از انجام هر واکنشی منتظر ارائه یک پیشنهاد رسمی است.
دولت واشنگتن به سرپرستی جرج بوش “سیاست خود را در قبال ایران تغییر نخواهد داد”، به ویژه اینکه طی اظهارات متعدد اعلام شده که مذاکرات بین امریکا و ایران مستلزم “رعایت شرایط خاصی” است. از میان سه نامزد انتخابات ریاست جمهوری، تنها باراک اوباما تمایل خود را برای مذاکره بدون پیش شرط با ایران نشان داده است.
توماس پیکرینگ در ادامه می افزاید: “این یک شروع خوب است و یکی از سه نکته اساسی در پیشنهاد ماست. ما باید بدون هیچ پیش شرطی با مقامات ایرانی مذاکره کنیم. دوم اینکه، این یک برنامه غنی سازی چندملیتی است که بنابه خواسته ایران در خاک این کشور اجرا خواهد شد، ولی بی شک درخصوص میزان غنی سازی محدودیت های جدی وجود خواهد داشت. سومین نکته که به دومی مربوط می شود، تأسیس یک مکانیسم بازرسی سخت گیرانه و کارآمد است تا بدین طریق احتمال هرگونه انحرافی به سوی اهداف نظامی به صفر برسد.”
می توان طی یک توافق فرضی این مسأله را در یکی از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل گنجاند که تهران در صورت تخلف در معرض اقدامات تلافی جویانه خواهد بود.
از دید این دیپلمات ارشد سابق، قبل از اینکه تعداد سانتریفوژها راه های خروج از بن بست را مسدود نکرده اند، “باید از این بن بست خارج شد”.
منبع: فیگارو، 18 آوریل 2008
مترجم: علی جواهری