تکنوکرات ها باز می گردند؟

نویسنده
مریم کاشانی

» فعالیت حزب کارگزاران سازندگی افزایش یافت

فعال شدن حزب کارگزاران همواره نگرانی راست سنتی و تندرو در ایران را برانگیخته است. محافظه کاران تندرو آنها را متهم میکنند که تکنوکرات هستند و این عبارت را مانند ناسزایی سیاسی بکار میبرند. چندی پیش رهبر جمهوری اسلامی طی سخنانی کنایه زده بود: “من هفده هجده سال قبل به دولتی که در آن زمان سر کار بود و به مسئولان گفتم کاری کنید که ما هر وقت اراده کردیم، بتوانیم درِ چاههای نفت را ببندیم. آقایانِ به قول خودشان “تکنوکرات” لبخند انکار زدند که مگر می شود؟!”

این سخنان که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری تابستان ۱۳۹۲ ایراد شد، بهانه ای برای حمله به تکنوکرات ها بود. کارگزاران سازندگی نماد این تکنوکرات ها بودند وبیشترین حملات به آنان بود. اما حتی محمدباقر قالیباف، شهردار کنونی تهران هم از سوی برخی محافظه کاران متهم بود که تکنوکرات است و بنابراین صلاحیت ریاست جمهوری ندارد.

اما گویا ناسزای “تکنوکرات” موجب نگرانی اعضای کارگزاران سازندگی نشده است. سعید لیلاز از اعضای کارگزاران سازندگی دیروز در یادداشتی با عنوان “ما تکنوکراتیم” نوشت: “زمینه تاریخی شکل‌گیری حزب کارگزاران، زمانی در ذهن طراحانش – کارگزاران نظام جمهوری اسلامی - پی ریزی شد که در مسیر عملی ساختن اهداف و برنامه ها، به این نتیجه رسیدند که صرف وفادار ماندن به ایدئولوژی آغازین، امکان اداره کشور به نحو مطلوب وجود ندارد. از این جنبه سرنوشت حزب کارگزاران مشابه تمام تکنوکرات‌هایی است که می‌کوشند تا بین نظام ذهنی ایدئولوژیک و واقعیت‌های عینی اداره کشور ارتباط برقرار کنند.”

یکسال پیش اکبر ترکان، هم که بعدها از مشاوران ارشد حسن روحانی شد، گفته بود: “در دوره‌ای آقایان به خاطر رقابت‌های سیاسی به دور از انصاف، تکنوکرات را مساوی با سرمایه‌دار معرفی کرده و مدیران این سبک را حامی رشد سرمایه‌داری آن هم سرمایه‌داری که به سمت تضعیف بیشتر فقراست، تصویر می‌کردند، بالاتر از یک فحاشی سیاسی، به نظرم در حال خیانت به کشور بودند. اگر یک درصد هم احتمال بدهند که آن دنیا و قیامت واقعیت داشته باشد، چطور می‌توانند این طور با منافع کشور رفتار کنند؟ اگر تکنوکرات به عنوان مدیر متخصص کاربلد، فحش است، همان بهتر این دست مدیران روی کار باشند تا کشور به وضع کنونی دچار نشود.”

دیروز روزنامه اعتماد پرونده ای درباره حزب کارگزاران سازندگی منتشر کرد و از شدت گرفتن فعالیت دوباره این حزب سیاسی خبر داد. حسین مرعشی از اعضای حزب کارگزاران در گفتگویی با این روزنامه درباره تجدید سازمان حزب کارگزاران سخن گفت و تاکید کرد: “شرایط جدید سیاسی کشور ایجاب می‌کند از نعمتی که خداوند به کشور و مردم ما عطا کرده و آن نعمت استقرار یک دولت خردمند و عاقل است همه برای ارتقا و تعالی کشور استفاده کنند.”

او اضافه کرد: “اقداماتی که اخیرا در حزب کارگزاران انجام شده از جمله تجدید ساختار و فعال کردن حزب در واقع حداقل وظیفه‌یی است که بر عهده کارگزاران بوده و امیدواریم که بتوانیم به خوبی از عهده‌اش بربیاییم.”

مرعشی همچنین گفت: “ما سیاست‌های کلی آقای روحانی را تایید می‌کنیم اما در عرصه سیاست داخلی همه سیاست‌های دولت را تایید نمی‌کنیم. ما منتقد وزارت کشور بوده و هستیم. تاکید می‌کنم که ما حامی آقای روحانی هستیم اما در عرصه سیاست داخلی کاملا زاویه انتقادی داریم.”

چندی پیش هم غلامحسین کرباسچی در گفتگویی خبر از نوسازی این حزب در سال ۱۳۹۳ داد. به گزارش خبرگزاری ایسنا، کرباسچی اعلام کرد: “ترمیم شورای مرکزی این حزب، گام اول این تشکل در جهت بازسازی خود است که این موضوع با تصویب شورای مرکزی و هیأت اجرایی آن صورت گرفته است. بر اساس این تحولات، تعدادی اعضای شورای مرکزی این تشکل افزایش پیدا کرده است.”

به گفته کرباسچی ۳۱ نفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی پس از تغییرات جدید، چنین بود: از اعضای سابق حزب محمد هاشمی، محسن هاشمی،‌ غلامحسین کرباسچی، محمدعلی نجفی، اسحاق جهانگیری، فائزه هاشمی، علی هاشمی،‌ سیدحسین هاشمی، اسماعیلی جبارزاده، یدالله طاهرنژاد، سیدحسین مرعشی، رضا امراللهی، رضا ملک‌زاده و عبدالناصر همتی در شورای مرکزی باقی ماندند و افراد زیر هم به شورای مرکزی اضافه شدند: “ محمدحسین عادلی، سعید لیلاز، محمد قوچانی، علی جمالی، شهربانو امانی، خانم مقیمی، اعظم نوری، عباس علیخانی‌، علی‌اشرف افخمی، سیدافضل موسوی، مهندس پناه،‌ سیدعبدالله حسینی‌،‌ عباسعلی الله‌یاری، فرزانه ترکان،‌ خانم کفایتی، جهانبخش خانجانی، حجت‌الاسلام ملکی.”

در همین حال شهربانو امانی از اعضای جدید حزب کارگزاران طی یادداشتی در روزنامه اعتماد که ۲۳ فروردین ماه منتشر شد، با تاکید بر وظیفه این حزب برای کمک به دولت اعلام کرد: “نخستین جلسه این حزب پس از انتخابات و انتخاب اعضای جدید شورای مرکزی روز پنجشنبه تشکیل شد و در این جلسه اعضا در مورد تنگناهای پیش روی دولت و شرایط کشور به بحث و تبادل نظر پرداختند.”

 او اضافه کرد: “اعضای حزب کارگزاران با برگزاری این جلسه تنگناهای موجود بر سر راه دولت را مورد بررسی قرار دادند و این‌گونه تصمیم گرفتند که فعالیت‌شان را در استان‌ها افزایش دهند. “

تلاش حزب کارگزاران سازندگی برای افزایش فعالیتهای خود، چنانچه قابل پیش بینی بود، مورد استقبال محافظه کاران تندرو قرار نگرفت.

سایت باشگاه خبرنگاران، وابسته به تلویزیون دولتی ایران گزارشی با عنوان “نگاهی به کارگزاران سازندگی، حزبی خوش‌اقبال‌تر از احزاب منحله مشارکت و مجاهدین” منتشر کرد و نوشت: “حزب کارگزاران سازندگی، با اعضایی که به «تکنوکرات​»ها معروفند در میانه احزاب اصلاح​طلبی است که پس از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، فعالیت بی​فروغی دارد. حزبی که برخی اعضای آن، حتی سخنگویش، بازداشت شد و برخی اعضایش نیز در خارج از کشور به تحلیل​گران ثابت رسانه​های اپوزیسیون نظام بدل شدند.”

نویسنده گزارش اضافه کرده بود: “شمار زیادی از اعضای حزب کارگزاران سازندگی نظیر هدایت آقایی، محمد عطریانفر، فائزه هاشمی، روشنک سیاسی، آیدا مصباحی، جهانبخش خانجانی، مرتضی الویری و حسین مرعشی پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم بازداشت شدند.”

از طرفی دیگر روزنامه کیهان در خبری با عنوان “روایت نوچه‌های نهضت آزادی از جاده صاف‌کنی کارگزاران “، از تحولات این حزب خبر داده و نوشته بود: “در ادبیات سیاسی از کارگزاران به عنوان حزب ژله‌ای و شترمرغی نام برده می‌شود.”

این روزنامه چند روز پیش هم در یادداشتی با عنوان “مشّاطه های شبکه زرد” نوشت: “در این میان جا دارد از یک خیانت بزرگ اقتصادی در کارنامه شبکه مورد بحث سخن بگوییم. از ۶-۷ سال پیش که موضوع اصلاح الگوی مصرف و هدفمندسازی یارانه در دولت وقت جدی شد، شبکه مذکور در کارشکنی و سنگ‌اندازی کم نگذاشت. […] آقای جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور و عضو مرکزیت حزب کارگزاران حق دارد که از رسانه‌ها توقع داشته باشد در اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها و کاهش تعداد یارانه‌بگیران با دولت همدلی و همراهی کنند. اما درست به همین دلیل باید گفت روزنامه‌ کارگزاران- ارگان رسمی کارگزاران- و برخی روزنامه‌های مشابه در ماجرای سهمیه‌بندی بنزین خیانت کردند وقتی که فردای شروع این اصلاح اقتصادی، به جای قدردانی از دولت یا توضیح ضرورت‌های این کار بزرگ برای مردم، تمام صفحه اول خود را به یک پمپ بنزین آتش گرفته اختصاص دادند و در تیتری بزرگ نوشتند «بلوای بنزین»!”

از طرفی سایت مشرق، وابسته به نهادهای نظامی امنیتی، دیروز در گزارشی با عنوان “خیز کارگزاران سازندگی برای جذب طبقات متوسط ایران” درباره گسترش فعالیت این حزب نوشت: “برخی معتقدند که دولت سازندگی در پی ایجاد یک طبقه نوخواسته، رفاه طلب و وابسته به این جریان بود، تا بتواند در سال های بعد از اتمام ریاست جمهوری «هاشمی رفسنجانی»؛ از آن برای چانه زنی در قدرت استفاده ببرد. از این منظر، بسیاری از کارشناسان مباحث گسترده ای درباره تولد طبقه متوسط لیبرال در دوره سازندگی را مطرح کرده اند.”

همچنین روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران چند روز پیش در گزارشی با عنوان “کارگزاران در اندیشه بازگشت به دهه ۷۰” نوشت: “نباید از تلاش‌های منسجم و گسترده گروه‌ها و جریان‌هایی که راهبرد اصلی‌شان در طول سال‌های گذشته «براندازی نظام» بوده و به محض روی کار آمدن دولت یازدهم فضای تنفسی برای ادامه فعالیت‌های حزبی و جناحی پیدا کرده و با ترمیم نقاط ضعف و بهبود تشکیلات سیاسی خود در پی توسعه قدرت هستند، غافل شد. حزب «کارگزاران»، «مشارکت»، «مجمع روحانیون مبارز»، « مجاهدین»، «مجمع محققین حوزه علمیه» و«اعتماد ملی» از جمله احزابی هستند که فرصت برآمده از روی کار آمدن دولت روحانی را غنیمتی برای بازگشت به قدرت دانسته و مهری بر تمام ناکامی‌های خود قلمداد می‌کنند.”

این روزنامه اضافه کرد: “در هفته‌های اخیر فعالیت‌های حزب کارگزاران شکل گویاتری به خود گرفته، به گونه‌ای که بازسازی درون تشکیلاتی به شدت مورد توجه اعضای آن قرار گرفته و برخی از آنها نیز به صراحت از کسب کرسی‌های مجلس دهم و خبرگان آینده سخن به میان می‌آوردند. ” نویسنده این روزنامه معتقد بود: “همان گونه که در طول 9 ماه اخیر به وضوح مشاهده می‌شود، مشخصه ویژه و مشترک جریان کارگزاران و طیف نوظهور و جوان موجود در دولت- که تمایلات کارگزارانی پررنگ داشته- را باید محافظه‏کاری و عدم تمایل برای پیگیری رویکردهای انقلابی به بهانه هزینه زایی یا فراهم نبودن شرایط دانست.”