هم‌زمان با آغاز ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات نهم مجلس، گروه‌ها و شخصیت‌های اصلاح‌طلب، خبر از عدم حضور خود در روندی می‌دهند که به نظر آنان “نمایشی و فرمایشی” است. چهره های اصولگرا هم از سردی فضای انتخابات خبر داده اند.
احمد جنتی دبیر شورای نگهبان در در خطبه‌های نماز جمعه تهران خطاب به کسانی که “قصد کاندیداتوری در انتخابات مجلس را دارند”، گفته بود که “کسانی که می‌خواهند ثبت‌نام کنند، قانون را مطالعه کنند و در صورت نداشتن شرایط ماده ۲۸ قانون انتخابات، ثبت‌نام نکنند”.
سخنان وی در حالی بیان شد که به نظر می‌رسد گروه‌های اصلاح‌طلب قصد حضور در انتخابات و حتی ثبت نام را ندارند و با صدور بیانیه‌هایی به موضع‌گیری درباره انتخابات می‌پردازند.
در آخرین نمونه از این دست، شاخه خارج از کشور سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران، با صدور بیانیه‌ای ضمن برشمردن شرایط حال حاضر کشور و اشاره به ادامه حصر موسوی و کروبی، ادامه بازداشت معترضان، انحلال احزاب اصلاح‌طلب، فیلتر کردن سایت‌ها، توقیف و فشار بر مطبوعات و … انتخابات مجلس نهم را “نمایشی مهندسی شده با نتایج از پیش معین” برای تشکیل “مجلسی مطمئن، فرمایشی و در اختیار” دانست که “از پیش سهم هر یک از باندهای حاکمیت در آن مشخص شده”.
این سازمان همچنین در بیانیه خود نوشته است: “سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران به عنوان بخشی از جنبش اصلاح طلب و سبز ایران اعلام می‌کند که در این شبه انتخابات فرمایشی نه نامزدی دارد و نه به نامزدی رأی خواهد داد و از همه نیروهای اصلاح طلب می‌خواهد تسلیم فشارهای روانی و تطمیع‌ها و تهدیدهای حاکمانی نشوند که در طول دو سال و چندماه گذشته جز به زبان زور و تزویر با مردم سخن نگفته‌اند، و با امتناع از ثبت نام نامزدی، مبارزه مدنی و منفی خود را تداوم بخشند و بدین وسیله وفاداری خویش را به آرمان‌های مردم و همدردی خویش را با مادران و پدران و همسران و فرزندان رنج دیده و شهیدان، مجروحان و اسیران جنبش ضد استبدادی و آزادی خواه سبزایران ابراز دارند”.
علاوه بر سازمان مجاهدین انقلاب، برخی از نمایندگان ادوار مجلس نیز، بیانیه‌ای درباره عدم حضور در انتخابات صادر کردند.
نورالدین پیرمؤذن، فاطمه حقیقت جو، احمد سلامتیان، اسماعیل گرامی مقدم، احمد مرادی، علی مزروعی، علی اکبر موسوی (خوئینی) و حسن یوسفی اشکوری در بیانیه خود نوشتند: “شرکت در این انتخابات نمایشی و فرمایشی هیج فایده ای برای ملت ایران از هر جنس و قوم و طبقه و دین و مشی سیاسی وتعلق فکری ندارد و از مردم آزادیخواه و سبزمان می خواهیم که با عدم حضور خود دراین انتخابات آن را به عرصه اثبات عدم مشروعیت حاکمان اقتدارگرا تبدیل نمایند”.
در روزهای گذشته برخی فعالان سیاسی اصلاح طلب نیز خبر از عدم حضور در انتخابات مجلس نهم داده بودند. سیدمحمد خاتمی،سیدمحمدموسوی‌خوئینی، شورای هماهنگی جبهه دوم اصلاحات و شورای هماهنگی راه سبز امید، از جمله افراد و گروه‌هایی بودند که با انتشار بیانیه و مصاحبه‌های مختلف، بر عدم شرکت در انتخابات مجلس نهم تاکید کردند.
شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده بود که این شورا در انتخابات مجلس نهم “نه فهرست انتخاباتی ارائه می‌دهد و نه در انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی از کسی پشتیبانی می‌کند”.
این شورا درباره علت تصمیم خود توضیح داده بود که “پس از ماه‌ها انتظار و تلاش برای باز شدن فضای عادلانه انتخاباتی و فراهم شدن رقابت سالم انتخاباتی”، جریان مقابل و مسوولان انتخابات “به عناوین مختلف هر روز عرصه را تنگ‌تر” می کنند “تا آنجا که می‌بینیم حتی پیش هم اندیشی درون گروهی را نیز برما زیاد می‌بینند.”
سیدمحمد خاتمی، رییس جمهوری دوران اصلاحات هم با اشاره به بیانیه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، تاکید کردکه “حرف همانی است که شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اعلام کرده است” و این بدان معناست که “اصلاح‌طلبان نمی‌تواند و نباید در این انتخابات نامزد داشته باشند و لیست بدهد و البته این به معنای تحریم انتخابات نیست”.
جبهه مشارکت ایران اسلامی نیز در بیانیه پیرامون انتخابات مجلس نهم تاکید کرد: “اراده حاکمیت، برگزاری انتخابات نمایشی است که حاصل آن مجلسی فرمایشی خواهد بود که جایگاه آن به مراتب از مجلس هشتم نازل‌تر است”.
بزرگ‌ترین حزب اصلاح‌طلب همچنین در بیانیه خود نوشت: “در انتخاباتی که در فضای آزاد برگزار نشود، نامزدهای مردمی اجازه ورود و رقابت نداشته باشند و از آن مهم‌تر رای مردم به هیچ انگاشته شود نمی توان شرکت کرد و به همین دلیل تصمیم خود مبنی بر عدم شرکت در انتخابات مجلس را به اطلاع عموم ملت ایران می رسانیم”.
در همین حال، شورای هماهنگی راه سبز امید نیز، انتخابات مجلس نهم را انتخاباتی “فاقد تمامی استانداردها و ضوابط لازم برای یک انتخابات آزاد و منصفانه” دانست و اعلام کرد که “پس از رایزنی‌های گسترده با بخش‌های مختلف جنبش سبز، بررسی و اطلاع از مواضع و دیدگاه‌های احزاب و تشکل‌های مستقل منتقد و به ویژه آگاهی از نظرات آقایان کروبی و موسوی، انتخابات مجلس آینده را غیر قانونی و ناعادلانه اعلام می نماید و شرکت در این نمایش انتخاباتی را مغایر با مصالح ملت و کشور می‌داند”.
هفته گذشته همچنین 39 تن از زندانیان سیاسی با صدور بیانیه مشترکی،تاکید کردند انتخابات مجلس نهم “هیچ شباهتی با انتخابات مطرح شده در قانون اساسی کشور که هدف آن اعمال حاکمیت مردم است ندارد و در هیچ کجای دنیا هم چنین انتخاباتی آزاد، سالم و مبین حاکمیت ملی تلقی نمی شود”. آنها در همین راستا “گرم کردن تنور انتخابات” را “کمک به استبداد” خواندند و خواستار عدم مشارکت در آن شدند.
این زندانیان سیاسی شرایط جامعه را “حکومت نظامی اعلام نشده” دانسته و انتخاباتی را که “تحت سیطره نظامیان و نیروهای امنیتی” برگزار شود، انتخاباتی “صرفا فرمایشی” خوانده اند که در آن “ترکیب کرسی‌ها از قبل” مشخص شده است.
در حالی که اصلاح‌طلبان به دلیل عدم وجود رسانه، انحلال احزاب و دربند بودن برخی از اعضا در انتخابات حضور ندارند، احمد توکلی از نمایندگان مجلس هشتم ز سوی دیگر احمد توکلی، اصلاح‌طلبان را ناتوان از دادن فهرست انتخاباتی دانسته و گفته است که آنها “بین خودشان اختلاف دارند”.
وی در گفت‌وگو با نشریه پنجره گفت: “این که اصلاح‌طلبان لیست سراسری نمی‌دهند بیشتر به عدم توانایی آنها در دادن فهرست انتخاباتی وابسته است، چرا که به نظر می‌رسد آنها بین خودشان اختلاف هم دارند و نمی‌توانند بر یک لیست واحد اجماع کنند”.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، اصلاح‌طلبان به چند دسته تقسیم کرده است، از جمله اصلاح‌طلبانی که در خارج از کشورند را جزو دسته”فتنه‌گران و وابستگان آنها” و در صف “اپوزیسیون نظام” دانست که ”صلاحیت شرکت در انتخابات” را ندارند.
پیش از این رهبر جمهوری اسلامی خواستار آن شده بود که نیروهای سیاسی به گونه‌ای عمل کنند که انتخابات مجلس نهم تبدیل به تهدیدامنیتی برای نظام نشود و حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات، نیز گفته بود که انتخابات نهمین دوره مجلس حساس‌ترین انتخابات در عمر جمهوری اسلامی است.
از سوی دیگر، محمد خوش‌چهره، نماینده مجلس هفتم و از حامیان احمدی‌نژاد در انتخابات سال 84، به انتقاد از وس برای تضعیف مجلس پرداخته و با اشاره به این مساله که “جریاناتی سازمان یافته با توزیع پول در برخی از شهرستان‌ها کار خود را برای انتخابات” آغاز کرده، این مساله را باعث به وجود آمدن “اخبار و حوادثی” در روزهای اینده دانست که به معنی “سلب باور و اعتماد مردم در نتیجه کمتر شدن مشارکت مردمی” خواهد شد. وی همچنین اعلام کرده که فضای کشور برای انتخابات هم‌چنان سرد است.
