احمد خاتمی: تطهیر آن ها دارد به جریان تبدیل می شود

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» دعوای "سران فتنه کیستند" بالا گرفت.

سخنان حبیب‌الله عسگراولادی، از قدیمی ترین چهره های سیاسی انقلاب و از بنیادگذاران هیات موتلفه اسلامی در قضاوت پیرامون عملکرد میرحسین موسوی و مهدی کروبی در آشوب های خرداد ۸۸ هر لحظه در فضای سیاسی کشور دامن گسترتر می شود، بخشی از حوزه علمیه و اعضای هیات موتلفه عسگراولادی را محکوم می دانند اما همزمان حانشین نماینده رهبر در سپاه همان سخن را تکرار می کند.

در دو هفته ای که از ادای جمله بحث برانگیز عسگراولادی می گذرد، دولت و هوادارانش ساکت نشسته اند و لبخندی هم بر لبانشان قابل تصور است اما اصولگرایان از پیر خود انتقادها کرده اند و حتی گفته اند از هیات موتلفه باید اخراجش کرد، او خود تقاضای مرخصی یک ساله از حزب کرده تا بتواند حرف هایش را بزند.

با وجود همه جنجال ها حبیب‌الله عسگراولادی هم‌چنان بر مواضع خود پافشاری می‌کند و حاضر به پس گرفتن آن‌ها نیست. روزنامه جمهوری اسلامی، در خبری نوشته است که عسگراولادی در پاسخ به انتقاد برخی اعضای موتلفه نسبت به سخنانش، گفته است که اگر اظهارات او برای حزب موتلفه “مشکل‌ساز” شده، حاضر است از این حزب کناره‌گیری کند، اما اظهارات وی “بر اساس یک وظیفه الهی مطرح شده” و خواسته که “قبل از مرگ به وظیفه‌اش عمل” کند و “ناگفته‌های باقی‌مانده” را بگوید.

حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه، با اشاره به این‌که “مواضع اخیر عسگراولادی حزب را در مقابل روحانیت، اصولگرایان و افکارعمومی قرار داده است”، گفته است که عسگراولادی “مدت‌ها پیش از موتلفه خواست مدتی به وی مرخصی دهد تا بتوانند مواضع فراحزبی خود را آزادانه مطرح کند”، اما “موتلفه با این مرخصی موافقت نکرد”.

اما در جدیدترین انتقادها، یک عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، از اعضای حزب موتلفه خواسته که سخنان عسگراولادی را محکوم کنند. حسن ممدوحی – که عضو مجلس خبرگان هم هست – با اشاره به همکاری حزب متبوع خود با “جبهه پیروان خط امام و رهبری”، ادامه این همکاری را تنها به این شرط ممکن دانسته است: “اگر آنها رسما تبری بجویند و بگویند این حرف‌ها اظهارات شخصی عسگر اولادی بوده است همکاری خواهیم داشت… موتلفه هم باید از این مساله تبری بجوید وگرنه گرفتار می‌شود”. عسگراولادی دبیرکل این جبهه است که شامل اعضای احزاب سنتی اصول‌گراست.

نظر ممدوحی از آن جهت دارای اهمیت است که حزب موتلفه در چند دهه گذشته همواره بر پیروی خود از روحانیون تاکید کرده و به خصوص از زمان انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۷۶، نسبت به همکاری با “جامعتین” – شامل جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم – اصرار داشته است.

عسگراولادی در هفته‌های پیشین تاکید کرده که از نظر وی میرحسین موسوی و مهدی کروبی “فتنه‌گر” نیستند. وی از موسوی و کروبی با لفظ “برادرانم” یاد کرده و گفته است: “ من به عنوان یک شهروند اظهارنظر کردم و به عنوان یک عضو هیات منصفه می‌گویم که من موسوی و کروبی را در “فتنه ۸۸” مجرم نمی‌شناسم. آیا نباید این را بگویم، چون به من انتقاد می‌کنند؟ آقایانی که بر مرکب احساسات سوارند در آن دنیا نمی‌توانند جواب مرا بدهند”. عسگراولادی با اشاره به سابقه کاری خود با موسوی و کروبی، و با اشاره به این‌که “موسوی رئیس ما بوده و فتنه‌ساز نیست اما باید هر دو از فتنه تبری بجویند”، اضافه کرده بود: “این که مقامات امنیتی راجع به حصر موسوی و کروبی چه می‌کنند نمی‌دانم، اما من به عنوان هیئت منصفه آنها را مجرم در فتنه نمی‌شناسم”.

وی دلیل اتخاذ چنین مواضعی را نیز این‌گونه تبیین کرده بود: “من رفتنی‌ام و آفتاب عمرم لب بام است. دیری نخواهد پایید که دیگر نیستم. من برای قبر، برزخ و قیامت جواب می‌خواهم و این آقایانی که بر مرکب احساسات سوارند در آن دنیا نمی‌توانند جواب مرا بدهند”.

این مواضع عسگراولادی با استقبال برخی از اصلاح‌طلبان و نیروهای نزدیک به آن‌ها نیز روبه‌رو شد. عطاالله مهاجرانی، وزیر ارشاد دولت خاتمی، در یادداشتی به تحسین عسگراولادی پرداخت و ابراهیم اصغرزاده، الیاس حضرتی، محمدجواد حق شناس، اسماعیل دوستی، سیدرضا نوروززاده، مسعود سلطانی‌فر و سعید لیلازبا ارسال نامه‌ای خطاب به وی، سخنان وی را “اظهارنظر منصفانه” توصیف کردند که “نشان از انصاف، میانه روی و اعتدال” دارد و از او تشکر کردند که “از گفتن حقیقت پروا نکردید و گفتید آنچه را که گفتنش ابن روزها پرهزینه و بی پاداش است”.

عسگراولادی در پاسخ به نامه این هفت تن، ضمن انتقاد از اتفاق‌های رخ داده در حوادث پس از انتخابات مناقشه‌برانگیز ریاست جمهوری در سال ۸۸، نوشته است: “باید بین جریان فتنه و جریان اصلاحات یک مرز گذاشت و این دو را از همه جدا کرد. جریان اصلاحات یک جریان مشروع در انقلاب است و باید دامن خود را از فتنه پاک نگه دارد”.

سخنان عسگراولادی در میان اصول‌گرایان با انتقادهای مختلفی روبه‌رو شده است. مجلس خبرگان رهبری، هفته گذشته با صدور بیانیه‌ای نسبت به “جریان تطهیر یا تخفیف جرم سران فتنه و فتنه گران” هشدار و آن را “خواست دشمنان انقلاب اسلامی” توصیف کر. در بیانیه مجلس خبرگان ااز فعالان سیاسی خواسته شده بود که “نسبت به اظهار نظری که موجب سوء استفاده دشمنان اسلام شده و یا باعث تردید در جامعه ولایی و حماسه سازان با شکوه ۹ دی شود مراقبت نمایند”.

احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران، نیز در خطبه‌های نماز جمعه ضمن اشاره به سخنان عسگراولادی، چنین سخن گفته بود: “چه بسا شخصیتی حرفی بزند که ما حرفش را قبول نداشته باشیم ولی بزرگی‌اش را قبول داریم و چه بسا واکنش ما برای این باشد که بزرگی‌اش محفوظ بماند. اما اینکه کسی بگوید سران فتنه افراد نجیب، شریف، مومن و متدینی بودند حرف بسیار نادرستی است”.

 خاتمی همچنین اضافه کرده بود که تنها سه سال از انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته و اکنون “این خیلی گزنده است که کسی بگوید آنها سران فتنه نبودند” و اضافه کرده که “تطهیر سران فتنه و تخفیف جرم آنها دارد به یک جریان تبدیل می‌شود”.

اشاره احمد خاتمی به سخنانی است که اصول‌گرایان در چند هفته گذشته، پیرامون میرحسین موسوی و مهدی کروبی مطرح کرده‌اند. علاوه بر عسگراولادی، احمد علم‌الهدی، عضو مجلس خبرگان و امام جمعه مشهد، مرتضی نبوی، مدیرمسوول روزنامه رسالت و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و اخیرا عبدالله حاجی‌صادقی، جانشین نماینده ولی‌فقیه در سپاه پاسداران، گفته‌اند که موسوی و کروبی سران فتنه نیستند.

مرتضی نبوی، درباره موسوی و کروبی چنین سخن گفته بود: “برداشت من این است که موسوی و کروبی جزو افرادی هستند که در فتنه دخیل بودند اما سران فتنه نیستند”. احمد علم‌الهدی نیز در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس، با اشاره به این‌که نباید میرحسین موسوی و مهدی کروبی را”فتنه‌گر” دانست، گفته بود که اگرچه مواضع این دو به زمینه‌ای برای فعالیت علیه جمهوری اسلامی بدل شده بود اما “نه کروبی و نه میرحسین موسوی هیچ یک اهل عکس امام پاره کردن نبودند حتی اهل توصیه به این کار هم نبودند”. وی همچنین خواستار این شده بود که حساب این افراد را از جریان‌های “استکباری” و “عوامل اجرایی فتنه” جدا کرد.

اکنون و در اظهارنظری جدید، “عبدالله حاج‌صادقی” جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران، از موسوی و کروبی به عنوان “نوک پیکان فتنه” نام برده و گفته است: “ اینکه من می‌گویم داخلی‌ها فتنه‌گر نیستند به معنی تطهیر آنان نیست، بلکه آنان نوک پیکان فتنه بودند و خبر ندارند فتنه اصلی در اتاق فکر آمریکا نشسته است… نمی‌خواهم میرحسین و کروبی را تطهیر کنم این‌ها هنرپیشه فتنه هستند و بزرگترین جرم آنان این است که نوک پیکان فتنه هستند؛ دشمنان فهمیده‌اند که یگانه راه ضربه زدن به انقلاب ضربه زدن به ولایت محوری است”.

اصول‌گرایان در سه سال و نیمن گذشته، همواره از اعتراض‌های پس از انتخابات با عنوان “فتنه” یاد کرده و موسوی و کروبی را نیز گسران فتنه” می‌خواندند. افرادی هم‌چون محسنی‌ژه‌ای، دادستان کل کشور، نیز گفته بودند که موسوی و کروبی “به نظام و ملت ظلم کرده‌اند”.

میرحسین موسوی و مهدی کروبی همراه با زهرا رهنورد، پس از دعوت به برگزاری راهپیمایی اعتراضی در ۲۵ بهمن سال ۸۹ و در حمایت از اعتراض‌های مردم تونس و مصر، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و در حصر خانگی قرار گرفتند. ماه گذشته اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتاظمی، گفته بود که این مساله با دستور مستقیم آیت‌الله خامنه‌ای رخ داده است: “مصداق امروز افراد پیمان شکن، آقایان موسوی و کروبی و تعدادی دیگر هستند… در یک جلسه ای بعد از فتنه روز عاشورا ما به ایشان [آیت‌الله خامنه‌ای] عرض کردیم که یک تعداد از کسانی که در این فتنه دخیل هستند باید دستگیر شوند. فرمودند بروید ابتدا احراز کنید بعد بیاورید پیش من از من مجوز بگیرید. بعد از احراز یک لیست ۴۰ نفره بردیم فرمودند؛ این چند نفر با من… قطعا در هر جای دنیا چنین اتفاقی می افتاد با عوامل آن برخورد خیلی شدیدتری می کردند… اگر مخالفت مقام معظم رهبری نبود برخوردی شدیدتر از حصر خانگی با آنان می‌شد… قرار بود واقعا با این‌ها برخوردهای جدی کنیم ولی آقا اجازه ندادند”.

گرچه هفته گذشته فرزندان مهدی کروبی، میرحسین موسوی و زهرا رهنورد، با انتشار نامه‌ای سرگشاده گفته بودند که مقام‌های جمهوری اسلامی مسوولیت حصر را نمی‌پذیرند و خواستار روشن شدن تکلیف این افراد شده بودند. پیش از این، نگرانی‌هایی نیز درباره وضعیت جسمی دو رهبر جنبش سبز وجود داشت.