تورم در ایران بیداد می کند

نویسنده

tavarom.jpg

‏‏ علی اکبر دارینی ‏

افزایش بی رویه تورم در ایران موجب جاری شدن سیل انتقادات به سوی محمود احمدی نژاد، رییس جمهور ‏تندروی ایران، شده است. این نارضایتی ها نه تنها از سوی مخالفان اصلاح طلب، بلکه از سوی محافظه ‏کاران بلند پایه ای صورت می گیرد که زمانی او را سر کار آورده اند. آنها اکنون معتقدند که مدیریت احمدی ‏نژاد در زمینه اقتصادی پر از خطا بوده است.‏

احمدی نژاد در سال 2005 با قول مردم پسند آوردن پول نفت بر سر سفره های مردم، نابودی فقر، بهبود ‏سطح زندگی و مبارزه با بیکاری در انتخابات پیروز شد. اکنون او را به خاطر شکست در عمل به وعده ‏هایش، به چالش می کشند. ‏

اصلاح طلبان و برخی هم قطاران محافظه کار احمدی نژاد بر این اعتقادند که او بیش از حد بر روی گفتمان ‏تند ضد آمریکایی متمرکز شده و از توجه کافی به اقتصاد غافل مانده است. اکنون آنها با لحن تندتری او را ‏مسوول به وجود آمدن این وضع می خوانند. ‏

احمدی نژاد هفته گذشته در اقدامی نادر به وجود تورم اذعان کرد اما مسولیت آنرا متوجه مخالفان خود، مجلس ‏ایران، که اکثریت آنرا محافظه کاران تشکیل می دهند، رسانه های دولتی و مدیران بانک ها گذاشت. وی آنها ‏را متهم به سوءاستفاده از قدرت و چاپ بی رویه اسکناس کرد. ‏

احمدی نژاد در یک گفتگوی تلویزیونی گفت: “ریشه تورم در گذشته است.“‏

اظهارات او با بروز واکنش هایی از هر سو روبرو شد. اقتصاددانان و برخی هواداران محافظه کار او گفتند ‏سیاست های احمدی نژاد است که چنین هزینه بالایی را بر کشور تحمیل کرده است. ‏

منتقدان احمدی نژاد به این نکته اشاره می کنند که بیش از 80 درصد درآمد دولت از صادرات نفت خام بدست ‏می آید و تورم موجود در زمان مدیریت او علیرغم افزایش قیمت نفت به حدود 100 دلار برای هر بشکه سیر ‏صعودی پیدا کرده است. ‏

نارضایتی های گسترده و فزاینده زمانی بالا گرفته است که تا برگزاری انتخابات آتی مجلس ایران در 14 ‏مارس 2008، کمتر از سه ماه باقی مانده است. ‏

در فوریه 2004 و پس از قلع و قمع هزاران کاندیدای اصلاح طلب توسط شورای نگهبان، کنترل مجلس به ‏دست محافظه کاران افتاد. معذالک در انتخابات سال گذشته شوراهای شهر، دوستان رییس جمهور با شکست ‏تحقیرآمیزی روبرو شدند و اکثریت کرسی ها به دست اصلاح طلبان و محافظه کاران مخالف احمدی نژاد ‏افتاد. ‏

‎ ‎تورم و گرانی‎ ‎

بانک مرکزی ایران نرخ رشد قیمت اقلام و خدمات اساسی کشور را در ماه نوامبر 19 درصد اعلام کرد و ‏نرخ کلی تورم را معادل با ‏‎16/8‎‏ درصد در سال، یعنی دوبرابر زمان شروع به کار احمدی نژاد به عنوان ‏رییس جمهور در سال 2005. اقتصاد دانان مستقل نرخ تورم را بالاتر از 30 درصد می دانند. ‏

هیچ آمار رسمی درمورد اقلام خاص در کشور وجود ندارد اما ظرف یک ماه گذشته، قیمت کالاهای اساسی ‏در بسیاری از نقاط به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است. ‏

در بسیاری از فروشگاه ها ظرف سال گذشته، قیمت میوه جات و سبزیجات تقریباً سه برابر شده و از تابستان ‏گذشته هم، قیمت خانه در بسیاری مناطق به دو برابر رسیده است. ‏

حسین علوی، یک مشاور املاک در تهران، گفت قیمت خانه هایی که او می فروشد نسبت به سال گذشته، دو ‏برابر شده است. ‏

محمد ستاری فر، یک اقتصاددان برجسته، می گوید این احمدی نژاد است که با سرازیر کردن اسکناس های ‏جدید به بازار و واردات بی رویه کالا، از جمله اقلام اساسی، و استفاده از درآمد نفت برای پرداخت هزینه ‏های روزمره دولت به جای آوردن آن به سر سفره های مردم، آن طور که قول داده بود، باید مورد مواخذه ‏قرار بگیرد. ‏

ستاری فر گفت دولت نقدینگی را از ‏‎72‎میلیارد دلار به حدود ‏‎149‎‏ میلیارد در سال جاری رسانده است. ‏

اقتصاد دان دیگری به نام مرتضی الله داد گفت: “ این مقدار قابل توجه نقدینگی سبب بالا رفتن تورم شده است. ‏احمدی نژاد نمی تواند از زیر مسولیت این کار فرار کند.” ‏

حتی یکی از هم پیمانان برجسته احمدی نژاد، محمدرضا باهنر، موضع همیشگی خود در دفاع از دولت را ‏تغییر داد و اذعان کرد رییس جمهور اشتباهاتی مرتکب شده است. ‏

اعتقاد بر این است که باهنر به عنوان یکی از تندروهای ارشد پشت صحنه، نقش کلیدی را در صحنه انتخابات ‏برای بر سر کار آوردن احمدی نژاد بر عهده داشته است. ‏

گفته های باهنر، که نایب رییس مجلس ایران هم هست، در روزنامه های مختلف چنین آورده شده: “تورم یک ‏حقیقت است. اگر راه حل اساسی برای آن پیدا نشود، ما ظرف یکی دو ماه آینده شاهد روزهای سخت تری ‏خواهیم بود. یکی از اشتباهات دولت افزایش نقدینگی بوده است. این اتفاق ظرف دو سال گذشته رخ داده ‏است.” ‏

اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس جمهور سابق ایران و یک فرد قدرتمند در صحنه رهبری مذهبی ایران، به ‏احمدی نژاد هشدار داد که لازم است کمتر حرف بزند و بیشتر کار کند. ‏

رفسنجانی گفت: “تورم با شعار دادن و بازی های سیاسی حل نمی شود.“‏

منبع: بوستون گلوب- 28 دسامبر ‏