هرچند که ایران روز سه شنبه گزارش جدید سازمان ملل را در باره برنامه هسته ای این کشور سراسر کذب و ساختگی خواند و آن را پیش درآمدی برای اقدام نظامی علیه ایران شمرد، ولی برخی تحلیلگران می گویند اطلاعات وسیع ارائه شده در این گزارش، تلاش های ایران را برای صلح آمیز جلوه دادن برنامه هسته ای خود بطور جدی زیر سئوال می برد.
دیپلمات های ایرانی در گذشته بازرسان سازمان ملل را به چالش کشیده بودند تا شواهدی بر تلاش ایران برای تولید سلاح هسته ای ارائه دهند. اکنون بازرسان این کار را انجام داده و گزارش مهمی را منتشر کرده اند که تعداد زیادی از مدارک و منابع را معرفی می کند که همه حاکی از تلاش ایران برای تولید کلاهک هسته ای است.
وزن شواهد ارائه شده در گزارش ممکن است حتی به تغییر محاسبات روسیه و چین نیز منجر شود، که سال هاست از مدافعان ایران در برابر اروپا و آمریکا به شمار می آیند. البته در شرایط حاضر نامحتمل است که این دو کشور با اقدام نظامی علیه ایران برای توقف روند غنی سازی اورانیوم موافقت کنند.
مقامات ایرانی حتی پیش از انتشار گزارش گفتند که این گزارش جنبه سیاسی دارد و هدفش تسهیل حمله نظامی اسرائیل علیه ایران است. گمانه زنی در مورد حمله احتمالی اسرائیل به ایران ظرف هفته های اخیر افزایش یافته است. بااین وجود، مقامات ایرانی از سوی دیگر تهدیدات خود را در برابر یک حمله نظامی تشدید کرده اند؛ یکی از قانونگذاران ایران گفته است چنین حمله ای صحنه جنگ را به ایران محدود نمی کند بلکه سراسر اروپا و آمریکا صحنه این جنگ خواهد شد.
محمود احمدی نژاد در سخنانی روز سه شنبه و پیش از انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی هسته ای سازمان ملل گفت ایران برای “کوتاه کردن دست آمریکا” نیازی به سلاح هسته ای ندارد.
پس از انتشار گزارش، خبرگزاری های ایران عکس العمل های دقیق تری نشان دادند و گفتند کلیه مدارک مورد استناد گزارش از روی یک کامپیوتر دستی که از مقامات ایران در سال 2004 به سرقت رفته برداشته شده است. خبرگزاری ایرنا یوکیا آمانو، دبیر آژانس هسته ای سازمان ملل را دنباله روی آمریکا معرفی کرد. این خبر گزاری، در اظهار نظر تعجب آوری می گوید شبیه سازی آزمایش انفجار هسته ای که در گزارش ذکر شده، ممکن است کاملا فرضی باشد بدون اینکه به هیچ گونه برنامه ساخت سلاح ارتباط داشته باشد
این خبرگزاری می گوید: “حتی اگر فرض کنیم که این شواهد صحت دارد، تمام این شبیه سازی ها به صورت کامپیوتری بوده است و ارتباطی با یک مورد عملی ندارد.”
خبرگزاری ایرنا هم به گزارشات سال 2010 ویکیلیکس اشاره می کند که در آن آمانو گفته بود موضع او در قبال برنامه هسته ای ایران تفاوت چندانی با موضع امریکا ندارد.
این درست است که اتهامات مطرح شده در گزارش از نظر محتوا تازگی ندارد. بسیاری از موارد آن بر اساس اطلاعات به دست آمده از کامپیوتر دستی محمود سهیمی، مهندس شیمی و مواد در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، در سال 2004 به دست آمده بود.
ولی در این گزارش ذکر شده که شواهد کافی اکنون توسط 10 کشور و بر اساس تحقیقات بازرسان در پشتیبانی اطلاعات قبلی ارائه شده است.
آقای سجاد پور از موسسه کارنگی گفت: «برای کسانی که در مورد اهداف ایران تردید دارند هر گونه شاهدی کافی است، و برای اشخاصی که به نیات آمریکا سوءظن دارند تمام شواهد هم ناکافی به نظر می رسد.»
