به گفته کارشناسان هسته ای، محسن فخری زاده، شخصیت اصلی برنامه هسته ای جمهوری اسلامی در مکانی مخفی تحت مراقبت شدید زندگی می کند.
در گزارشی که روز سه شنبه توسط آژانس اتمی منتشر گردید، فخری زاده به عنوان یک شخصیت کلیدی در برنامه هسته ای جمهوری اسلامی معرفی شده است. فخری زاده از فرماندهان سپاه پاسداران تنها مسؤول ایرانی است که نامش در ضمیمه گزارش بسیار مفصل آژانس اتمی قید شده است. در این گزارش آمده است که تهران ظاهراً روی طراحی بمب اتمی فعالیت کرده است.
دیوید آلبرایت از کارشناسان آمریکایی در زمینۀ تکثیر سلاح های هسته ای، درخصوص او می گوید: “فخری زاده شخصیتی فوق العاده مهم در برنامۀ اتمی ایران شناخته شده است.”
فخری زاده در یکی از قطعنامه‌های شورای امنیت تصویب شده در سال ۲۰۰۳ به عنوان مسؤول فعالیت های جمهوری اسلامی در زمینه اتمی و تولید موشک‌های بالستیکی معرفی شده است. سال بعد در یکی از گزارش های آژانس اتمی از او به طور مختصر نام برده شده است.
کارشناسان اتمی اذعان می کنند که اطلاعات بسیار اندکی در دست دارند. دیوید آلبریت از او که در گذشته بر شماری از طرح‌های تحقیقاتی و توسعه سلاح‌های اتمی نظارت داشته، به عنوان مهندس اتمی یاد کرده است.
یکی از مسؤولان کشورهایی که تهران را متهم به دستیابی به سلاح اتمی می کنند در مورد او می گوید: “او فردی مرموز است.”
هیچ گونه مصاحبه ای انجام نشده
ازنظر گرگ تیلمان، از اعضای هیأت رییسه انجمن نظارت بر زرادخانه ها و از کارشناسان مجرب اتمی، فخری زاده که هیچ عکسی تاکنون از او منتشر نشده، همچنان یک نقش اساسی در فعالیت های ایران ایفا می کند.
تیلمان در ادامه می گوید: “او احتمالاً مسؤولیت اصلی برنامه تسلیحات اتمی ایران را که در سال ۲۰۰۳ متوقف شد برعهده داشته است و من فکر می کنم که همچنان نقش اساسی خود را در هماهنگ کردن فعالیت‌های مربوط به زرادخانه آینده اتمی ایران حفظ کرده.”
او می افزاید به همین دلیل است که آژانس اتمی از مدت ها قبل خواستار گفتگو با او شده، ولی هر بار با مخالفت رهبران جمهوری اسلامی روبرو شده است.
یکی از کارشناسان اروپایی پرونده گسترش هسته ای تلاش بسیاری در این زمینه کرده و اذعان می دارد که نگارش مقاله ای درخصوص فخری زاده به واقع مشکل ترین کار است. او می گوید: “رد پای محسن فخری زاده در تمام فعالیت‌های اتمی جمهوری اسلامی مشهود است، ولی باید اعتراف کنم که عملاً هیچ چیز از او نمی دانم.”
به گفته دیوید آلبرایت، پس از ترور چند تن از کارشناسان اتمی ایران که اتهام آن به جانب اسراییل و ایالات متحده وارد شد، تدابیر امنیتی شدیدی برای محافظت از محسن فخری زاده اتخاذ شده است.
در ماه ژوئیه داریوش رضایی، دکتر فیزیک، در مقابل منزلش در تهران توسط مردی موتورسوار کشته شد. او سومین دانشمندی است که از سال ۲۰۰۹ کشته شده.
دیوید آلبرایت در ادامه می افزاید: “فکر می کنم محسن فخری زاده پنهان شده است. او بی شک خود را یکی از آماج ها می داند. ولی مقامات ایرانی باید نگران باشند، چون تهران برخلاف مسکو در دوران جنگ سرد، غیرقابل دسترس نیست.”
“همه جا حضور دارد”
آژانس اتمی در گزارش خود آورده است که فخری زاده سرپرستی طرح “آماد” را که یک طرح تحقیقاتی در مورد اورانیوم و انفجارهای قوی و تغییر کلاهک‌های انفجاری موشک هاست برعهده داشته است.
این طرح “به طور ناگهانی” در سال ۲۰۰۳ متوقف می شود، ولی برخی فعالیت‌های طرح “آماد” از سر گرفته شده و فخری زاده نقش اصلی خود را به عنوان هماهنگ کننده این فعالیت‌ها حفظ کرده است. یکی از کشورها به آژانس اتمی اطلاع داده که فخری زاده درحال حاضر اداره سازمان اختراعات و تحقیقات در زمینه های تدافعی را برعهده دارد.
در گزارش آژانس آمده است: “آژانس بین المللی انرژی اتمی از این بابت نگران است، زیرا برخی از فعالیت‌های انجام شده قبل از سال ۲۰۰۳ کاملاً در چارچوب یک برنامۀ تسلیحاتی اتمی قرار می گیرد.”
منبع: اکسپرس، ۱۱ نوامبر
