بی نظیر را نظامیان کشته اند

نویسنده

binazirboto.jpg

پروفسور ولی نصر عضو آمریکایی ایرانی تبارشورای روابط خارجی آمریکا و استاد دانشگاه جورج واشنگتن ‏می گوید: “بی نظیر بوتو یک زن غرب گرای شیعه بود. به همین دلیل تندرو های اسلامی از او خوششان نمی ‏آمد. اما من گمان نمی کنم که طالبان یا القاعده او را کشته باشند.کسانی که از کشته شدن او بهره می برند، ‏نظامیانی هستند که از سال ها پیش متهم به تندرو و داشتن ارتباط با گروه های جهادگر هستند”.‏

‎ ‎چرا بی نظیر بوتو کشته شد؟‎ ‎

او مهم ترین شخصیت طرفدار دموکراسی در پاکستان و رهبر مهم ترین حزب لائیک این کشور بود. حالا نیرو ‏های نظامی دستشان باز شده است و می توانند از واقعیتی به اسم دموکراسی فاصله بگیرند و امکان دارد در حزب ‏مردم پاکستان که تضعیف شده است، انشعاب ایجاد کنند.‏

‎ ‎به نظر می رسد که در حال حاضر ژنرال مشرف بیشترین سود را از کشته شدن نخست وزیر سابق ‏می برد. آیا در دراز مدت هم چنین خواهد بود؟‎ ‎

معلوم نیست. در اینجا می شود کشته شدن بوتو را با قتل رفیق حریری در بیروت مقایسه کرد. با در نظر گرفتن ‏این نکته که نخست وزیر سابق لبنان سنی بود و روابط محکمی با عربستان سعودی داشت و پاکستان برخلاف ‏لبنان دارای بمب اتمی است، با این حال می توان چند قطبی شدن نیرو های سیاسی و تضعیف احزاب را در این دو ‏کشور مقایسه کرد. قتل های صورت گرفته در این دو کشور باعث تقویت نیروهای مخالف دولت شده است و به ‏همین دلیل در پاکستان این اتفاق به کمک حامیان دیکتاتور نظامی این کشور، ژنرال مشرف، آمده ست. اما در ‏نهایت امکان دارد که رئیس جمهور فعلی قربانی حمله به بی نظیر بوتو در راولپندی بشود.‏

‎ ‎آیا حضور خانواده بوتو برای این اقلیت اسلامی بکلی بی ارزش است؟‎ ‎

مسلما چنین نیست. تاثیر فزاینده خانواده بوتو بر نیروهای تندرو هم گام با خشونت های فرقه ای که شیعیان را ‏هدف خود قرار داده اند، پیش می رود. القاعده و احزاب اسلامی از لحاظ عقیدتی با مذهب شیعه مخالف اند و آنان ‏را کافر می دانند. مشکل اینجاست که هم القاعده و هم احزاب اسلامی، نه تنها در پاکستان بلکه در عراق هم در ‏حال کسب قدرت بیشتر هستند.‏

‎ ‎ریشه این خشونت های فرقه ای که بطور خاص در عراق و پاکستان دیده می شود و افغانستان طالبان ‏هم از آن مستثنی نیست، در کجاست؟‎ ‎

این خشونت ها در سال های هشتاد و نود و زمانی که رقابت سنی ها و شیعیان در رقابت بین عربستان سعودی و ‏جمهوری اسلامی بالا گرفت، بیشتر شد. در مورد پاکستان، شیعیان همیشه حزب مردم را ترجیح داده اند و دلیل آن ‏نه فقط رهبری بوتو بلکه این بوده است که اقلیت شیعه در پاکستان از لحاظ تاریخی همواره لائیسیه را بردخالت ‏دین در سیاست ترجیح داده اند. آیت الله خمینی در سال 1979، این سنت هزار ساله را از نو تجدید کرد. ‏

‎ ‎تیجه ترجیحی که شیعیان پاکستان در مورد حزب ملت پاکستان بوتو قائل شدند، چه بود؟‎ ‎

پس از گذشت چند سال، حزب بی نظیر بوتو در صف اول مخالفان با نمایندگان تندور سیاسی پاکستان قرار گرفت. ‏بسیاری از تندروهای پاکستان قدرت گرفتن حزب مردم را بعنوان تهدیدی بر حکومت بنیادگراهای سنی پاکستان ‏تفسیر کردند و به همین دلیل با ژنرال مشرف متحد شدند تا از تاثیر حزب مردم، بکاهند.‏

‎ ‎عواقب مرگ بی نظیر بوتو برای پاکستان چه خواهد بود؟‎ ‎

پاکستان که به خودی خود دچار عدم ثبات بود در موقعیت بسیار خطرناکی قرار می گیرد و مناقشه ای خشونت ‏آمیر بین افراد عادی و نظامیان در می گیرد. احزاب تضعیف می شوند و حزب مردم که رهبر خود را از دست ‏داده است، و به همین دلیل از هدف اصلی خود که طی کردن روند دموکراسی و داشتن حکومتی غیر نظامی و ‏کناره گرفتن نظالمیان از قدرت بود، دور می شود. این نکته را هم باید در نظر داشت که اکثر طرفداران بی نظیر ‏بوتو اهل منطقه سند هستند که نخست وزیر سابق هم از آنجا می آید. اهالی سند همیشه با قوم “مهاجرین” که از ‏طرفداران ژنرال مشرف هستند، درگیر بوده اند و به فاصله چند روز از قتل بی نظیر بوتو، دامنه خشونت ها به ‏کراچی کشیده شد.‏

منبع: لاستامپا، 30 دسامبر‏

 

‏ ‏‎ ‎