در شرایطی که تحریم های بین المللی تاثیر زیادی بر اقتصاد کشور و معیشت مردم گذاشته و بارها مقامات جمهوری اسلامی نیز به آن اذعان کرده اند مشاور عالی آیت الله علی خامنه ای در امور بین الملل مدعی شد که “تحریم های بین المللی هیچ تاثیر منفی برای ایران نداشته است.”
علی اکبر ولایتی که هم اکنون ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده دارد در دیداری با وزیر خارجه کشور لتونی گفت: “تحریم‌ها نه تنها اثر منفی برای ایران نداشته است بلکه برای کشورهای اروپا اثرات منفی و غیرقابل جبرانی را به دنبال داشته است.”
او همچنین اضافه کرد: “به دنبال تحریم ایران کشورهای اروپایی از بازار ایران و توانمندی‌های ما محروم شده‌اند و دیگر نمی‌توانند در این زمینه به اختیار خودشان تصمیم‌گیری کنند. به نظر می‌رسد آنها به توسعه روابط و نادیده گرفتن تحریم‌ها علاقمند بودند.”
علی اکبر ولایتی مدعی شد: “به محض آغاز مذاکرات، بسیاری از مسئولان عالیرتبه در سطوح مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای اروپایی برای برقراری رابطه با ایران اصرار داشتند و در نوبت سفر و مذاکره با ایران هستند که هنوز فرصت لازم برای انجام این هماهنگی‌ها و سفرها صورت نگرفته است.”
این اظهارات مشاور عالی در امور بین االملل رهبرجمهوری اسلامی در شرایطی مطرح شده که محور اصلی ماموریت حسن روحانی، اصلاح رابطه با کشورهای غربی به منظور رفع تحریم ها و بازگرداندن آرامشی نسبی به اقتصاد ورشکسته کشور است؛امری که به توافق هسته ای منجر شده است.
در مناقشه جامعه بین الملل و جمهوری اسلامی برسر برنامه هسته ای، علاوه بر امریکا، از روز اول ۱۱ تیرماه ۱۳۹۰ اتحادیه اروپا نیز همچون برخی دیگر از کشورهای جهان، تحریم نفتی جمهوری اسلامی را آغاز کرد.
علاوه بر تحریم نفت از سوی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا و امریکا و همچنین ممنوعیت بیمه برای محموله‌های نفتی جمهوری اسلامی، سایر کشورهای دنیا نیز پس از آن در داد وستد نفتی با جمهوری اسلامی دچار تردید شدند و اعلام کردند داد و ستد در صنعت نفت و پتروشیمی با جمهوری اسلامی را کاهش داده و یا قطع خواهند کرد.
۲۴ مهرماه سال ۱۳۹۱ نیز اعضای اتحادیه اروپا طی نشست خود در لوکزامبورگ با تاکید بر نتیجه بخش نبودن مذاکرات بر سر برنامه هسته ای، تشدید تحریم ها علیه جمهوری اسلامی را تصویب کردند که این دور جدید تحریم ها، خرید گاز از جمهوری اسلامی را نیز شامل شد.
در پی تشدید تحریم ها برخی از اعضای مجلس هشتم نیز همچون امروز علی اکبر ولایتی تحریم های اتحادیه اروپا را “جنگ تبلیغاتی” خوانده و از پیش نویس طرحی برای تحریم نفتی و گازی اتحادیه اروپا در مجلس سخن گفتند؛ طرحی که به گفته اعضای وقت مجلس “پیشدستانه” و مقرر بود موجب “بحران های اقتصادی” در اروپا شود اما پس از مدتی مسکوت ماند.
البته در طول چند سال اخیر و پس از اعمال تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی در جریان مناقشه هسته ای همواره کسانی از نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی همچون برخی از مقامات و منصوبان وی در سپاه نیز اظهاراتی همچون علی اکبر ولایتی مطرح کرده اند.
از جمله پیش تر در بهمن ماه ۱۳۹۱ عبدالله حاجی صادقی جانشین نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه با این ادعا که “بخش قابل توجهی از بار تحریم اقتصادی ایران بر دوش خود غرب تحمیل شده”، گفته بود: “دشمن با اعمال تحریم علیه ایران به عملیات انتحاری دست زده و اکنون، خود در حال پرداخت تاوان تحریم علیه ایران می‌باشد اما چون می‌پندارد این تحریم‌ها مقاومت مردم را می‌شکند و مردم دست از ولایت برمی‌دارند، تبعات این تحریم‌ها را به جان خریده است.”
وی همچنین با انتقاد از مسئولان اجرایی جمهوری اسلامی که از اثرات تحریم ها سخن می گفتند تاکید کرده بود:“مسئولان ندانسته در پازل دشمنان بازی نکنند، تحریم‌ها مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرده است اما ناشی‌گری مسئولان تاثیرات تحریم‌ها را بیشتر کرده است، مسئولان باید به دنبال باقیات الصالحات باشند.”
همچنین سرتیپ پاسدار یدالله جوانی، مشاور نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه نیز مدعی شده بود: “اعمال تحریم‌های پوشالی علیه ایران باعث «منزوی» شدن غرب و آمریکا شده است، چراکه کشورمان به غیر از آمریکا و اروپا با دیگر کشورها نیز مراودات خوبی داشته که پیشرفت روز‌افزون ایران در تمامی عرصه‌ها این امر را نشان می‌دهد.”
محسن رضایی فرمانده سابق سپاه پاسداران نیز طی اظهاراتی گفته بود: “امروزه دشمنان ما با تمام توان به صحنه آمده‌اند و اعمال تحریم‌ها توطئه‌ای جدیدی علیه کشورمان بوده که آنها به دنبال گسترش آن هستند. غرب تصور می‌کند که اگر به سرزمین ایران دست نیافت و از لحاظ نظامی نیز موفق عمل نکرد می‌تواند خانه‌های ایران را مورد حمله قرار دهد.”
دبیر کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه” دشمنان قادر به شکست ایران نیستند” تاکید کرده بود: “در طی ماه ها و سالهای آینده ملت ایران آنچنان تودهنی بر آمریکا و غرب در مسائل اقتصادی بزند که آنها ببینند ما از لحاظ اقتصادی نیز قدرت‌مان کمتر از نظامی نبوده است.”
با این حال اما تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی کشور را دچار بحران و به گفته علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی دچار “خشکسالی مالی” کرد و هیچ کدام از وعده ها و ادعاهای نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی تحقق نیافت.
تا جایی که این موضوع و شعارهای حسن روحانی برای رفع تحریم ها به برگ برنده او در انتخابات دور اخیر ریاست جمهوری منجر شد. او وقتی ریاست دولت را بر عهده گرفت پس از مدتی از وخامت اوضاع اقتصادی و “خزانه خالی” کشور خبرداد.
با این حال اما همچنان نیروهای نظامی و منصوبان رهبر جمهوری اسلامی که از منتقدان مذاکرات دولت حسن روحانی و مذاکرات هسته ای برای رفع تحریم ها هستند مدعی اند که این دولت نیز همچون دولت محمود احمدی نژاد باید “ایستادگی” کند و به غرب “باج” ندهد.
ازجمله در مردادماه سرتیپ پاسدار مسعود جزایری معاون رییس ستاد کل نیروهای مسلح گفته بود: “هر چند تحریم‌ها و محاصره‌ها سبب «مشکلاتی برای مردم» شده است لیکن رشد و پیشرفت حاصله در اثر تحریم‌ها و محاصره‌ها برای کشور و جامعه ما «بی‌نظیر» بوده است و چنانچه برنامه‌ریزی‌های منسجم‌تری در این زمینه صورت پذیرد، موفقیت‌های خیره‌کننده‌ای در این عرصه‌ها و نیز سایر عرصه‌ها نصیبمان خواهد شد.”
محمدرضا نقدی فرمانده بسیج نیز در واپسین روز بهمن ماه سال گذشته مدعی شده بود که “رساندن فروش نفت از شش میلیون بشکه به یک میلیون بشکه ناشی از موفقیت نظام در عرصه اقتصادی است و این نشان می‌دهد که می‌شود وابستگی به نفت را قطع کرد.”
وی در نیمه اسفندماه نیز در جمع اعضای هیات مدیره و مدیران عامل موسسه مهر اقتصاد ایرانیان، از شرکت های متعلق به بسیج، گفته بود: “امروز برای ورود سرمایه خارجی به کشور تلاش می‌شود که باید دانست فکر و قهر و آشتی آنها استعمار است و هیچگاه برای ملت مسلمان ایران دل نمی‌سوزانند و آنها دشمن هستند چراکه موسسات بزرگ بین‌المللی با شعار عدالتخواهی و ضداستکباری ملت ایران نمی‌توانند کنار بیایند…سرمایه‌گذاری دشمن در کشور برای تخریب صنایع بومی و افزایش وابستگی به خارج است و آنها به هیچ وجه قائل به توسعه ایران نیستند.”
