به فاصله یک روز پس از قطع‌نامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره بسته شدن ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، حسن روحانی با حضور در صدا و سیما خبر داد که تحریم‌ها علیه ایران ماه آینده رفع خواهد شد.
روحانی که در تلویزیون با مردم سخن می‌گفت، تاکید کرد که برداشته شدن تحریم‌ها به معنای آن است که یکی از “وعده‌هایی که در انتخابات به مردم” داده بود، جامه عمل می‌پوشد و با رفع تحریم‌ها “راه برای تعامل بیشتر با جهان بازتر خواهد شد”.
رئیس دولت یازدهم اضافه کرد که “عملیاتی شدن” لغو قطع‌نامه‌های پیشین شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل متحد “منوط به اجرای تعهداتی است که ایران باید انجام دهد”. به گفته روحانی برای رسیدن به توافق فعلی “طرف مقابل گام‌های بزرگی برداشته و در برابرش ایران هم گام‌هایی برداشته است”.
نکته قابل توجه در سخنان روحانی، تاکید او بر همکاری طرف مقابل برای رسیدن به توافق بود؛ مساله‌ای که عمدتا خلاف آن از سوی مسئولان جمهوری‌اسلامی بیان می‌شود. رئیس‌جمهوری اسلامی در سخنان خود تاکید کرد که اگر “تفاهمات با ۱+۵ نبود” و حل مساله برنامه هسته‌ای قرار بود صرفا از طریق آژانس حل شود “بدون کمک ۱+۵ شاید مدت‌های طولانی این مسأله ادامه پیدا می‌کرد و حل و فصل نمی‌شد”.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در قطع‌نامه‌ای ضمن لغو قطع‌نامه‌های پیشین خود پرونده ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را بست. این قطع‌نامه با اجماع و بدون مخالفت اعضا صادر شد. حدود یک ماه پیش از این قطع‌نامه دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود گفته بود که ایران درباره تولیدسلاح هسته‌ای مطالعه و اقدامات محدودی داشته که آن‌ها نیز از سال ۲۰۰۹ به این سو متوقف شده است.
پیش از این تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نیز توسط شورای امنیت، آمریکا و اتحادیه اروپا لغو شده بود. ادامه لغوتحریم‌ها البته نیازمند اقدام‌های جمهوری اسلامی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای است؛ اقدام‌هایی که به گفته مقام‌های غربی امکان دست‌یابی به بمب اتمی را حداقل برای یک سال به تاخیر می‌اندازد.
روحانی اکنون گفته است که در “پیروزی” به دست آمده “مشخص شد که اگر ایران عهدنامه‌ای را امضا می کند به آن پایبند خواهد بود، بنابراین این موفقیت یک پیروزی اخلاقی سیاسی نیز برای ملت ایران به حساب می آید”.
به گفته روحانی ایران “گام‌هایی هم برداشته است و گام‌های نهایی ظرف یکی دو هفته آینده برداشته خواهد شد و امیدواریم یکی دو گام دیگری که باید ظرف هفته جاری بردارد، به خوبی انجام بگیرد و ما هم قدم‌هایی که باید برداریم ظرف دو هفته آینده برخواهیم داشت”.
این سخنان روحانی در حالی بیان می‌شود که پیش از این جمع‌آوری سانتریفیوژها در فردو و نطنز با واکنش اصول‌گرایان مواجه شده بود. به عقیده آن‌ها این اقدام پیش از اجرای تعهدات طرف مقابل، ضروری نبود. با این حال مسئولان دولتی گفتند که صرفا سانتریفیوژهای غیرفعال از این تاسیسات جمع شده است.
رئیس دولت یازدهم با اشاره به حذف تحریم‌ها از دی ماه، از “فعالان اقتصادی داخلی، ایرانیان خارج کشور، شرکت‌ها و دولت‌های خارجی” که مایل هستند با ایران همکاری کنند، دعوت کرد تا “از فرصت سرمایه گذاری در ایران به عنوان امن‌ترین کشور منطقه، دارنده بزرگترین منابع انرژی و دارای سرمایه و نیروی انسانی فوق‌العاده و همچنین مردم تحول‌خواهی که دنبال یک تعامل سازنده با جهان هستند، استفاده کنند”.
او همچنین اضافه کرد: “دوران نقد و انتقاد که در جای خودش ارزشمند بود دیگر در برجام جایی ندارد و همه ما باید از فضای به وجود آورده به خوبی برای رشد کشور استفاده کنیم”.
