سازمان محیط زیست در بحران

نویسنده

محبوبه نیک نهاد

یک روز پس از آنکه معاون احمدی نژاد و رییس سازمان حفاظت از محیط زیست خبر انحلال شورای عالی محیط زیست را “کار خبرنگاران بیکار” دانسته بود، قائم‌مقام این سازمان دراعتراض به انحلال این شورا استعفا داد و اعلام کرد: “دیگر به هیچ قیمتی حاضر به ادامه همکاری با سازمان حفاظت محیط‌زیست نیستم.” در همین حال سخنگوی قوه قضاییه نیز با تایید خبر بازداشت همسر معاون احمدی نژاد، اتهام وی را “تخلفات اقتصادی” ذکر کرد.

خبر انحلال شورای عالی محیط زیست به همراه 28 شورای دولتی دیگر، در روزهای ابتدایی هفته جاری منتشر شده بود. اما ساعتی پیش از آنکه این خبر در روز سه‌شنبه توسط الهام سخنگوی دولت رسما تایید شود، “فاطمه واعظ جوادی” معاون احمدی نژاد در جمع خبرنگاران آن را یک شایعه دانست و ایجاد آن را به خبرنگاران بیکار نسبت داد. با این حال چیزی نگذشت که این خبر توسط سخنگوی دولت تایید شد.

انحلال این شورا در حالی صورت گرفت که بسیاری از مدیران حوزه محیط زیست حتی از درون دولت نسبت به این امر اعتراض داشتند. یکی از معترضین، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران بود. وی با بیان اینکه انحلال شورای عالی محیط زیست را به صلاح کشور نمی‌داند، این تصمیم را باعث زیر سوال قوانین زیست محیطی دانست و گفت: “با انحلال شورای عالی محیط زیست، سازمان در هر صورت نیاز به یک شورا دارد که تصمیم‌ها و قوانین و مقررات را تدوین کند در غیر این صورت تدوین و تصویب تمام قوانین زیست محیطی به عهده رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خواهد بود.”

پیش از این نیز معصومه ابتکار، رئیس سابق سازمان محیط زیست با انتقاد از این تصمیم احمدی نژاد، آن را در ادامه اتفاقات ناگواری که در ماههای اخیر برای طبیعت ایران رخ داده، ارزیابی کرده و افزوده بود: این شورا تنها مرجعی است که می‌تواند براساس اختیارات قانونی مناطق حفاظت شده، پناهگاههای حیات وحش، آثار طبیعی ملی و پارک‌های ملی را تعیین و به تصویب برساند. همچنین مصوباتی مانند حفاظت از 10درصد جنگل‌های طبیعی کشور، استانداردهای مدیریت پایدار جنگل، استانداردهای آلودگی هوا و صدا، الگوهای ارزیابی زیست محیطی و پروانه‌ها و جریمه‌های مربوط به شکار و صید در انحصار این شوراست.

وی پیشنهاد کرده بود “شورای عالی حفاظت محیط زیست ابقا شود و اگر اصراری بر ادغام وجود دارد حداکثر شورایعالی جنگل و مرتع، شورای عالی آب و شورایعالی استاندارد در آن ادغام و با نام شورای عالی حفاظت محیط زیست و استاندارد در همین سطح به فعالیت خود ادامه دهد. یعنی با ریاست رئیس جمهور و عضویت وزرای کلیدی و کارشناسان صاحب نظر به عنوان شورایی فرابخشی که جامعه مدنی و صاحب‌نظران را نیز در بر می‌گیرد.”

اما با وجود این درخواست‌ها و ابراز نگرانی‌های صاحبنظران حوزه محیط زیست، این شورا در پی آنچه سخنگوی دولت آن را “ادغام مدیریت‌های موازی، کوچک‌سازی، روان‌سازی، سرعت و دقت، کارآمدی، پرهیز از تصمیمات پراکنده و متنوع، بهره‌گیری بهتر و مطلوب از فکر و اندیشه نخبگان و ارتقای سطح کیفی تصمیمات” نامیده، منحل شده و احتمالا به همراه چند شورای دیگر در “کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست” دولت ادغام خواهد شد.

استعفای اعتراضی قائم‌مقام سازمان محیط ‌زیست

روز گذشته در اعتراض به این تصمیم دولت احمدی نژاد، قائم‌مقام سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرد که از سمت خود استعفا داده است. دکتر خلاق میرنیا با تکذیب خبری که سایت‌های نزدیک به دولت درباره استعفای وی برای شرکت در انتخابات مجلس منتشر کرده بودند، گفت: “با اتمام مدت مأموریت در سازمان محیط‌زیست به دانشگاه باز می‌گردم و دیگر به هیچ قیمتی حاضر به ادامه همکاری با سازمان حفاظت محیط‌زیست نیستم.”

وی در خصوص علت استعفای خود نیز گفت: “پس از دو سال همکاری با سازمان، با انحلال شورای عالی حفاظت محیط‌ زیست و تغییرات انجام شده قصد ماندن در سازمان را ندارم و تنها تا چهارشنبه هفته آینده در سازمان فعالیت می‌کنم.” میرنیا با اشاره به تصمیم غیرمنتظره دولت در انحلال شورای عالی حفاظت محیط‌زیست افزود: “دولت به تبعات این تصمیم و ضربه‌های جدی وارده شده به محیط‌زیست توجه نکرده است.”

تایید خبر بازداشت همسر معاون احمدی نژاد

از سوی دیگر در حالی که پیش از این “مجید یزدانی” همسر و مشاور فاطمه جوادی خبر بازداشت خود را تکذیب کرده بود، علیرضا جمشیدی سخنگوی قوه قضائیه در جمع خبرنگاران تاییدکرد که “همسر معاون رئیس جمهور به مدت یک شب بازداشت شد و اکنون با قرار وثیقه آزاد است.”

منابع خبری در روزهای گذشته از بازداشت همسر معاون احمدی نژاد خبر داده بودند، اما ابتدا روابط عمومی سازمان محیط زیست به تکذیب این خبر پرداخت و سپس خود این همسر در گفت‌وگو با خبرگزاری شهر بازداشت خود را انکار کرد. وی حتی پا را از این هم فراتر گذاشت و گفت: “عده‌ای می‌خواهند فاطمه واعظ جوادی، رئیس سازمان محیط زیست را تخریب کنند و اگر صلاح باشد از خودم دفاع می‌کنم.”

با این حال سخنگوی قوه قضاییه مجددا این تکذیب را تکذیب کرده و تصریح کرده که “وی به اتهام تخلفات اقتصادی بازداشت شد.” وی به میزان وثیقه همسر معاون رئیس جمهور اشاره‌ای نکرد اما خاطرنشان کرد که وی تنها یک شب در بازداشت بوده است.

“مجید یزدانی” همسر فاطمه واعظ جوادی معاون احمدی نژاد و رییس سازمان حفاظت محیط زیست است که از ابتدای کار وی در این سازمان، به عنوان مشاور همسرش مشغول به کار بوده است. اما سایت‌های خبری در روزهای گذشته با انتشار خبر بازداشت وی به اتهام فساد اقتصادی، یزدانی را به سوء استفاده از موقعیت خود و زد و بند با شرکت‌ها و طرف‌های دولتی و خصوصی درگیر با سازمان محیط زیست متهم کرده بودند.