یک سایت از چهار سایت اینترنتی در ایران مسدود است. دسترسی به سایت های بی بی سی، گاردین یا فاهینگتون پست و توییتر، فیس بوک، فلیکر و هزاران سایت و شبکه اجتماعی دیگر، امکان پذیر نیست. اما نکته جالب توجه این است که سایت های مهمی مثل سی ان ان، رویترز، نیویورک تایمز و الجزیره که ستون های شبکه اطلاعات آزاد محسوب می شوند، قابل دسترسی هستند. اما دسترسی به جی میل و یوتیوب همچنان ممکن نیست.
چه اتفاقی افتاده است؟ اتفاق این است که به نظر می رسد که در سال های اخیر مقامات ایرانی قصد کرده اند تا از مسدود کردن ساده سایت های عبور کنند و رویکرد نرم تر و بازتری نسبت به برخی سایت ها داشته باشند اما این معنایش این نیست که فعالان سیاسی و مخالفان دولت با خطر کمتری مواجه هستند. بخصوص در مورد انتخباب بعدی که باید جانشین احمدی نژاد تعین شود.
به همین دلیل در ایران بجای مسدود کردن سایت های خبری اصلی غرب، همانطور که یکی از مسئولان پلیس اینترنتی ایران گفته بودم: “ایران از یک شبکه اینترنتی هوشمند برای کنترل کردن شبکه های اجتماعی استفاده می کند. این کار نه تنها جلوی اثرات سوء این قبیل شبکه ها را می گیرد، بلکه اجازه می دهد که مردم از مزایای آن استفاده کنند.”
به همین دلیل سانسور بدل به یک جور “جراحی” می شود. مردم ایران برای استفاده از شبکه های اینترنتی با وی پی ان ها به ایتنرنت وصل می شوند. رهبر مذهبی ایران، آیت الله علی خامنه ای، در مورد استفاده از همین وی پی ان ها و فیلترشکن ها فتوایی صادر کرد. استراتژی جدید دولت برای باز گذاشتن فضای اینترنتی باعث شده است که کاربران بدون محافظت وارد اینترنت شوند و به دام دولت بیافتند. به لطف وی پی ان ها کاربران می توانند از افتادن به دام ماموران دولت، برحذر باشند.
آتلانتیک رسانه آمریکایی این اقدام ایران را “ جراحی” توصیف کرد . یعنی حکومت ایران با باز گذاشتن دست کاربران و دسترسی آسان آنان به اینترنت، شرایطی را فراهم می آورد تا بعدا بهتر بتوانند به فعالیت های اینترنتی کاربران نظارت داشته باشند. سال گذشته ایوگنی موروزوف، محقق جامعه شناس، در مقتاله ای نوشت که :« زمانی که حسنی مبارک اینترنت و موبایل راقطع کرد، مرتکب بزرگترین اشتباه اش شد. بهتر بود او از روش چین استفاده می کرد. یعنی مسدود کردن سایت های غربی و نظارت شدید بر فعالیت مخالفان در اینترنت و تنبیه متخلفان .
“اینترنت ملی” که در ایران طراحی شده است، مخصوص شهروندان ایران است. ایرانیان در این فضای اینترنتی می توانند به سایت مهر، بازسازی شده یوتیوب مورد تایید دولت ایران، دسترسی داشته باشند.
بعنوان راه حل جایگزین، سانسور سایت های غربی همچنان پابرجاست. در روزهای اخیر، دولت پاکستان اعلام کرد که قصد دارد سایت یوتیوب را باز کند؛ یک نسخه جدید از یوتیوب که به کاربران می گوید که کدام ویدئو را مجاز هستند ببینند.
شبکه اسکای، 13 ژانویه
